Voorloper van het damspel

[Eric van Dusseldorp]

Geen wonder dat de Spanjaarden zijn overgegaan op het damspel.
Vreemd dat het spel het zolang heeft uitgehouden. (Alhoewel, boter-kaas-en-eieren is ook al eeuwen bekend.)

Op zich is het idee wel aardig, maar dan moet het bord (veel) groter en moeten er meer vrije velden in het midden. Gek dat ze dat nooit hebben gedaan.

[Kosmos]

Geen wonder dat de Spanjaarden zijn overgegaan op het damspel.
Vreemd dat het spel het zolang heeft uitgehouden. (Alhoewel, boter-kaas-en-eieren is ook al eeuwen bekend.)

Op zich is het idee wel aardig, maar dan moet het bord (veel) groter en moeten er meer vrije velden in het midden. Gek dat ze dat nooit hebben gedaan.

In andere landen hebben ze dat juist wel gedaan!
Kijk maar naar peralikatuma, extra velden en 3 velden leeg in de beginstand.
Indiaanse stammen spelen met 2 x 10 schijven. In Assam (wwar ligt dat?) speelt men met 2 x 11 of 2 x 10 (hele middellijn vrij) schijven.
Maar dat zou bij alquerque ook een idee zijn, 3 velden leegmaken.
Ik vermoed dat de Spanjaarden destijds nog zonder verplichte slag speelden.
Volgens Kruijswijk (en Van der Stoep bevestigt dit) was de verplichte slag in de middeleeuwen in geen enkel spel bekend. In de beschrijving van 1611 (Covarrubias' dictionary)

In het Spaanse damspel is namelijk pas later de verplichte slag ingevoerd, genaamd Jouer a Force. Ook werd de dam ingevoerd. Een schijf die aan de overkant komt wordt tot lange dam.
In alquerque mag je volgens Kruijswijk achteruit spelen, maar volgens Van der Stoep niet. Hier denk ik dat Kruijswijk gelijk heeft.
Van der Stoep ziet in het Spaans damspel de oplossing voor een schijf die aan de overkant komt en dan immobiel wordt. Maar ook als de schijf achteruit mag spelen (wat veruit het meest logisch is) is de ontwikkeling naar een spel waar een schijf tot dam promoveert voor de hand liggend. In dit geval zal de invoering van een dam kunnen leiden tot een beperking van de schijf om in voorwaartse richting te spelen.
Volgens Van der Stoep wordt in India en Sri lanka op 12 x 12 bord gespeeld, waar je vooruit en achteruit kan spelen (zowel slaan als zetten) én je kunt promoveren als schijf tot lange dam.
Dit voorbeeld ondergraaft toch de noodzaak van een spel waarin je louter vooruit beweegt om als oplossing een dam in te voeren, die wel achteruit mag bewegen? Als de dam nu kort was, zou je dat wel kunnen concluderen, anders zou een dam hetzelfde zijn als een schijf. Maar in het Spaanse spel is de dam lang.

In Sahara wordt zonder diagonale lijnen (net als in israel) gespeeld en is slaan verplicht.
In Ethiopië verlies je als je 5 schijven of minder hebt.

Bij peralikatuma mogen de schijven in de 'aanhangsels' laten we zeggen in de 'periferie' hele lijnen bestrijken!

[Eric van Dusseldorp]

Een Alquerque bord kan worden aangetroffen op de daktegels van de tempel in Kurna, Egypte, gebouwd in 1400 voor Chr.
Hier is een gedocoreerd alquerque-spel.
In sommige varianten zijn er nóg 2 of 4 punten vrij op de middellijn in de beginstand.

Bij alquerque mag je ook diagonaal slaan (op sommige punten)

Het plaatje dat je laat zien is toch niet het op een Egyptisch dak aangetroffen spelbord, neem ik aan.
Bestaat er een foto van dat Egyptische bord en is er wel sprake van het Alquerquespel?

En is het bekend waar de naam 'Alquerque' vandaan komt? Deze onlogische Spaanse/Franse (?) naam doet verdacht veel denken aan een naam als Dunquerque (tegenwoordig ook Dunkerque) wat Frans is voor Duinkerken, zoals de oorspronkelijk Frans-Vlaamse plaats eeuwenlang heette.
Je hebt niet veel fantasie nodig om te veronderstellen dat Alquerque een verfransing is van het Vlaamse of zelfs Nederlandse Alkerken of Alkerke.
Het spel Alquerque wil dan zeggen: het spel van Alkerke(n).
Google kent het niet. Wellicht is Alkerke(e) een verdwenen gehucht uit de twaalfde eeuw. Mocht Alkerke ooit op een oude kaart worden aangetroffen, dan kan dat een doorbraak zijn in de studie naar de herkomst van ons damspel. Of op zijn minst naar de herkomst van de naamgeving van het alquerquespel.

Maar ik ben nu even een amateurwetenschapper.

[Kosmos]

Een Alquerque bord kan worden aangetroffen op de daktegels van de tempel in Kurna, Egypte, gebouwd in 1400 voor Chr.
Hier is een gedocoreerd alquerque-spel.
In sommige varianten zijn er nóg 2 of 4 punten vrij op de middellijn in de beginstand.

Bij alquerque mag je ook diagonaal slaan (op sommige punten)

Het plaatje dat je laat zien is toch niet het op een Egyptisch dak aangetroffen spelbord, neem ik aan.
Bestaat er een foto van dat Egyptische bord en is er wel sprake van het Alquerquespel?

En is het bekend waar de naam 'Alquerque' vandaan komt? Deze onlogische Spaanse/Franse (?) naam doet verdacht veel denken aan een naam als Dunquerque (tegenwoordig ook Dunkerque) wat Frans is voor Duinkerken, zoals de oorspronkelijk Frans-Vlaamse plaats eeuwenlang heette.
Je hebt niet veel fantasie nodig om te veronderstellen dat Alquerque een verfransing is van het Vlaamse of zelfs Nederlandse Alkerken of Alkerke.
Het spel Alquerque wil dan zeggen: het spel van Alkerke(n).
Google kent het niet. Wellicht is Alkerke(e) een verdwenen gehucht uit de twaalfde eeuw. Mocht Alkerke ooit op een oude kaart worden aangetroffen, dan kan dat een doorbraak zijn in de studie naar de herkomst van ons damspel. Of op zijn minst naar de herkomst van de naamgeving van het alquerquespel.

Maar ik ben nu even een amateurwetenschapper.

In het Arabisch wordt het spel el-quirkat genoemd; het wordt vermeld in het Moorse tiende-eeuwse manuscript, de Kitab al-Aghani. Het is echter bekend dat het spel al enkele duizenden jaren in Egypte en het Midden-Oosten bestond.
Een onafgemaakt Alquerque-diagram is reeds te vinden op een van de dakplaten van de tempel in Kurna, Egypte, die ongeveer 1400 v. Chr. werd gebouwd.

Op de tempel ontbreekt op het alquerque-diagram een aantal diagonale lijnen. Ga maar eens kijken in Egypte.
Alquerque a nuevo is het molenspel dat in sommige streken met en soms zonder diagonale lijnen gespeeld werd. Het molenspel staat verder van dammen af dan alquerque, omdat er nietb geslagen wordt zoals bij dammen. Je mag bij het molenspel een vijandelijke schijf wegnemen als je 3 schijven op 1 lijn (rij) brengt.

Hoe zit het eigenlijk met Ajax en Achilles, hebben die soms alquerque gespeeld?

http://it.festijeux.com/jeux/alquerq_text.html

Een grappige foto van het alquerque-spel in moderne tijden.

[Kosmos]

Je kunt alquerque gewoon op een dambord spelen.
Neem een 5 bij 5 bord (een kwart dambord) met linksonder en rechtsonder een donker veld.
De donkere velden zijn met elkaar verbonden, de lichte niet.
Lijnenstelsels en veldenborden zijn equivalent.

[Kosmos]

Een Alquerque bord kan worden aangetroffen op de daktegels van de tempel in Kurna, Egypte, gebouwd in 1400 voor Chr.
Hier is een gedocoreerd alquerque-spel.
In sommige varianten zijn er nóg 2 of 4 punten vrij op de middellijn in de beginstand.

Bij alquerque mag je ook diagonaal slaan (op sommige punten)

Het plaatje dat je laat zien is toch niet het op een Egyptisch dak aangetroffen spelbord, neem ik aan.
Bestaat er een foto van dat Egyptische bord en is er wel sprake van het Alquerquespel?

En is het bekend waar de naam 'Alquerque' vandaan komt? Deze onlogische Spaanse/Franse (?) naam doet verdacht veel denken aan een naam als Dunquerque (tegenwoordig ook Dunkerque) wat Frans is voor Duinkerken, zoals de oorspronkelijk Frans-Vlaamse plaats eeuwenlang heette.
Je hebt niet veel fantasie nodig om te veronderstellen dat Alquerque een verfransing is van het Vlaamse of zelfs Nederlandse Alkerken of Alkerke.
Het spel Alquerque wil dan zeggen: het spel van Alkerke(n).
Google kent het niet. Wellicht is Alkerke(e) een verdwenen gehucht uit de twaalfde eeuw. Mocht Alkerke ooit op een oude kaart worden aangetroffen, dan kan dat een doorbraak zijn in de studie naar de herkomst van ons damspel. Of op zijn minst naar de herkomst van de naamgeving van het alquerquespel.

Maar ik ben nu even een amateurwetenschapper.

In het Arabisch wordt het spel el-quirkat genoemd; het wordt vermeld in het Moorse tiende-eeuwse manuscript, de Kitab al-Aghani. Het is echter bekend dat het spel al enkele duizenden jaren in Egypte en het Midden-Oosten bestond.
Een onafgemaakt Alquerque-diagram is reeds te vinden op een van de dakplaten van de tempel in Kurna, Egypte, die ongeveer 1400 v. Chr. werd gebouwd.

Op de tempel ontbreekt op het alquerque-diagram een aantal diagonale lijnen. Ga maar eens kijken in Egypte.
Alquerque a nuevo (negenstukken) is het molenspel dat in sommige streken met en soms zonder diagonale lijnen gespeeld werd. Het molenspel staat verder van dammen af dan alquerque, omdat er nietb geslagen wordt zoals bij dammen. Je mag bij het molenspel een vijandelijke schijf wegnemen als je 3 schijven op 1 lijn (rij) brengt.

Hoe zit het eigenlijk met Ajax en Achilles, hebben die soms alquerque gespeeld?

http://it.festijeux.com/jeux/alquerq_text.html

Een grappige foto van het alquerque-spel in moderne tijden.

[Kosmos]

...