Schaken

[Kosmos]

Kirsan Iljoemzjinov
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Kirsan Nikolajevitsj Iljoemzjinov (Russisch: Кирса́н Никола́евич Илюмжи́нов) (geboren 5 april 1962) is de eerste en huidige president van de Russische autonome republiek Kalmukkië sinds de verkiezingen van 1993. Hij is ook sinds 1995 de president van de overkoepelende schaakbond FIDE, waarbij ook de Nederlandse schaakbond KNSB is aangesloten.

Periode voor het presidentschap
Hij werd geboren in Elista en leerde al op 4-jarige leeftijd schaken van zijn grootvader. Op 7-jarige leeftijd werd hij landskampioen bij de kinderen en op 14-jarige leeftijd algemeen landskampioen (van Kalmukkië). Hierna werkte hij 2 jaar in een fabriek, alvorens hij het Rode Leger inging op 18-jarige leeftijd. Hij verliet het leger als sergeant en werd ook daar schaakkampioen. Hij studeerde daarna aan het Internationale Relaties Instituut (MIMO) in Moskou, waar hij de kleinzoons van Leonid Brezjnev en de neef van Fidel Castro ontmoette en weer schaakkampioen werd. Na zijn afstuderen werd hij directeur van een handelsmaatschappij waar hij miljonair werd en waarbij volgens critici ook vele miljoenen aan steunfondsen in verdwenen (zie 'Religie en schaken'). In 1993 won hij de eerste verkiezingen van Kalmukkië met 65% van de stemmen. In 2002 werd hij voor de derde keer herkozen.

Presidentschap en regeringswijze
Iljoemzjinov wordt wereldwijd gezien als een corrupte incapabele leider, die niet in staat is zijn gebied te leiden. Zo schafte hij in 1994 de grondwet af en voerde de "Dictatuur van het gezonde verstand" in. Dat betekent dat de president het beleid bepaalt. Hij alleen kan mensen benoemen of ontslaan. In zijn visie werken de mannen, zorgen de vrouwen voor de kinderen, schaken de kinderen en zorgt hij zelf voor de rest.

Hij wil Kalmukkië afscheiden van de Russische Federatie en in plaats daarvan "geassocieerd lid" zijn. Volgens Iljoemzjinov staat zijn land de facto al buiten de federatie, omdat Kalmukkië volgens hem geen geld meer uit het federale budget krijgt maar wel belasting afdraagt. Rusland staat negatief tegenover deze plannen.

Hij streeft ernaar een "Aziatische autoriteit" te worden, zoals zijn rolmodellen; de leiders van Singapore, Korea en China (ook al ligt zijn republiek in Zuid-Rusland).

Kalmukkië is een van de armste regio's van Rusland. Naar het welzijn van de bevolking wordt echter minder gekeken door de president. Hij geeft bijvoorbeeld meer dan drie keer zo veel uit aan zijn nationale voetbalelftal als aan onderwijs. Dit elftal is momenteel ook de enige bewoning in zijn prestigieuze "Schaakcentrum" (zie 'Religie en schaken'). De bevolking van Elista houdt regelmatig protestacties en hongerstakingen vanwege het gebrek aan basiszaken als water en democratie.

Ook het buitenland bekijkt hem met argusogen. Hij zou geld hebben aangenomen van Saddam Hoessein en ook binnen de schaakbond heeft hij concurrenten voor de leiderspositie geld betaald om zijn positie te behouden. Rusland bekijkt ondertussen zijn positie met argwaan. De autonome republiek wordt door het wanbeleid van Iljoemzjinov steeds armer en vraagt steeds meer steungeld vanuit Moskou. Iljoemzjinov heeft daarbij nagelaten goede relaties op te bouwen met de Russische president Poetin.

Religie en schaken
Iljoemzjinov heeft miljoenen uitgegeven aan religie en schaken. Zo liet hij een katholieke kerk bouwen in het land, op aandringen van de Paus, terwijl in het gebied op dat moment slechts 1 katholiek woonde. Hij heeft ook een moskee, synagoge en ongeveer 22 Russisch-Orthodoxe Kerken en 30 Boeddhistische tempels laten bouwen.

Bij het schaken wilde hij in 1998 de schaakolympiade houden in de hoofdstad Elista. Hij liet hiervoor een "Schaakcentrum" bouwen. Hij slaagde er, waarschijnlijk door zijn grote inbreng van geld in de FIDE, in om de olympiade in zijn stad te houden. Dit ondanks protesten van buitenaf: Een paar maanden eerder was namelijk de schrijfster van de enige lokale onafhankelijke krant ontvoerd en vermoord. Deze schrijfster, Larisa Judina, had al eens onderzoek gedaan naar het verdwijnen van meer dan 70 miljoen dollar aan fondsgelden in het bedrijf waar Iljoemzjinov de directeur van was, vlak voor zijn verkiezing als president. Bronnen binnen het land wezen er sterk op dat de president met de moord van doen had, maar de toedracht tot de moord is nooit onderzocht. Zijn "Schaakcentrum" is sinds de olympiade hard bezig te vervallen.

[Hanco Elenbaas]

Jan Timman heeft ook geschreven over de schaakolympiade 1998 in Kalmukkië. Timman's impressie is opgenomen in zijn verhalenbundel Een Sprong in de Noordzee, regelmatig verkrijgbaar op de veiling van Piet Lauwen http://www.sport-vrijetijd.info/?veilingen of via Boekwinkeltjes http://www.boekwinkeltjes.nl/ waar momenteel meerdere exemplaren te koop zijn voor 5 euro.

Timman (nog niet volledig op de hoogte van de lugubere gebeurtenissen rond de moord op Larissa Joedina): "Hoe komt het toch dat iedereen ondanks al die gebreken toch zo te spreken was over de tijd in Elista? Je kunt het antwoord denk ik het best omschrijven met een variatie op het Nederlandse gezegde: 'Het peil zakt, de stemming stijgt': hoe beroerder de omstandigheden waren, des te vrolijker werden wij."

[ildjarn]

He, er is een damtweekamp in Groningen bezig.

[Hanco Elenbaas]

Jan Smeets verslaat Jan Werle
met Gert Ligterink en Erik Hoeksema
<object width="480" height="295"><param name="movie" value="http://www.youtube.com/v/-u-EoWl-eBk&hl ... ram><param name="allowFullScreen" value="true"></param><param name="allowscriptaccess" value="always"></param><embed src="http://www.youtube.com/v/-u-EoWl-eBk&hl=en&fs=1" type="application/x-shockwave-flash" allowscriptaccess="always" allowfullscreen="true" width="480" height="295"></embed></object>

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, 3 januari 2009

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, 10 januari 2009

[Hanco Elenbaas]

<center>
Hetul Shah

De Gelderlander, maandag 12 januari 2009

Negenjarige schaker verslaat grootmeester

NEW DEHLI (ANP) - De 9-jarige Hetul Shah heeft tijdens het Parsvnath-toernooi in New Delhi schaakgrootmeester Nurlan Ibrajev (31) uit Kazachstan verslagen. Het Indiase talent is de jongste schaker ooit die dat presteerde.

Ibrajev heeft een rating van 2407, zijn tegenstander zit daar liefst zeshonderd punten onder, zo berichtte het Indiase dagblad The Hindu maandag. De wereldschaakbond FIDE bevestigde Shahs record. Parimarjan Negi was in 2004 de vorige recordhouder, toen hij als 11-jarige een grootmeester wist te verslaan.

India is een land vol schaaktalenten sedert de successenreeks van regerend wereldkampioen Anand midden jaren tachtig begon. Zowel de huidige jeugdwereldkampioen bij de jongens als die bij de meisjes komt uit India. Beiden spelen binnenkort in de C-groep van het Corus-toernooi in Wijk aan Zee.

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 17 januari 2009

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 24 januari 2009

[steenslag]

Ligterink schrijft af en toe een stukje voor de Corus site. Een hele mooie over Ivanchuk: http://www.coruschess.com/article.php?s=c145

[Hanco Elenbaas]

De Gelderlander, maandag 26 januari 2009

Schaakbabes en gsm-schandalen

door Govert Wisse


Alexandra Kosteniuk. Ze is niet alleen de wereldkampioene bij de vrouwen, maar ook mooi
en verleidelijk. Een schaakstuk dus. Dat wil ze weten ook. foto Natalya Dolgina/GPD

WIJK AAN ZEE - Als in Wijk aan Zee Corus Chess wordt gehouden, zijn mobieltjes in sporthal De Moriaan verboden. Toch gaat het schaken met z’n tijd mee. Schaakbabes hebben hun intrede gedaan en de pleidooien voor meer snelheid worden steeds sterker.

Het riekt bepaald onfris in de met schakers volgepakte speelzaal, waar de geur van zweet en erwtensoep zich met elkaar vermengen. En waar vrouwen veruit in de minderheid zijn onder spelers, publiek en mediavertegenwoordigers.

Corus Chess - voorheen Hoogovens Schaaktoernooi - is een mannenwereld, al sinds 1938. Bij schaakclubs bestaat het ledenbestand voor 95 procent uit mannen. De dames in sporthal De Moriaan in Wijk aan Zee zijn in de meeste gevallen koningin op het schaakbord.

Als het aan de meeste schakers ligt, blijft dat vermoedelijk ook zo. Schreef de in 1988 overleden grootmeester Jan-Hein Donner veertig jaar geleden al niet in het damesblad Avenue: 'Hoe pijnlijk het ook is, we moeten niet schromen de waarheid onder ogen te zien. Vrouwen kunnen niet schaken'.

Vermoedelijk zal Donner zich omdraaien in zijn graf als hij merkt welke discussies zich nu afspelen op diverse schaakwebsites. Moet de denksport niet meegaan met haar tijd en af van haar stoffige imago, is de vraag. De roep om verandering, om meer sex-appeal in het schaken, wordt luider.

Op één van de sites staat zelfs een top tien vermeld van schaakbabes. Gekker kan het haast niet worden. Nummer één: Alexandra Kosteniuk. Ze is niet alleen de wereldkampioene bij de vrouwen, maar ook mooi en verleidelijk. Een schaakstuk dus. Dat wil ze weten ook. Op haar eigen website staat de 24-jarige Russin, in 2005 deelneemster in Wijk aan Zee, afgebeeld in frivole poses. In bikini liggend in de branding achter een schaakbord bij voorbeeld. Ze heeft al meegespeeld in een Russische film en poseerde ook voor het blad Vogue.

Ze heeft zo haar ideeën over de toekomst van haar sport. "Weg met die potjes van vier uur waarbij mensen in slaap vallen. Schaken is cool", liet ze in een interview in Nieuwe Revu weten. Als fotomodel verdient ze aanzienlijk meer dan als schaakster. Achter het bord valt de glamourkoningin - op haar veertiende de jongste grootmeester ooit bij de vrouwen - met haar leesbrilletje en in alledaagse kleren overigens minder op met haar fysieke verschijning. Schaken is het belangrijkst, de rest is bijzaak, heeft ze wel eens geroepen. Dat ze de Koernikova van het schaken wordt genoemd, vindt ze onjuist.

Een andere website (1wcbc.com) is begonnen met een schoonheidswedstrijd voor schaken om de sport meer sexy te maken. Vladislev Tkachiev, een grootmeester uit Kazachstan en de man achter de World Chess Beauty Contest, heeft gezegd dat schaken dringend behoefte heeft aan meer glamour. Of schaakbabes en Miss Chess competities de redding zijn van het schaken? Hans Böhm doet het schouderophalend af. " Weet je wat schaken meer sexy maakt? Als er meer snelheid in komt. Als de bedenktijd wordt beperkt, is de kans op fouten en dus ook op meer spektakel groter", aldus Böhm, die al in 1968 aan het toenmalige Hoogovens Schaaktoernooi meedeed en nu als schaakanalyticus van De Telegraaf dagelijks in De Moriaan is te vinden.

Dat schaken verandert, merkt Böhm bijna elke minuut van de dag. Dat heeft niks met meer of minder vrouwen te maken, maar alles met de digitale ontwikkeling. "Dertig jaar terug was je spekkoper als je een bulletin van het laatste Russische kampioenschap op de kop wist te tikken, met daarin de laatste nieuwtjes. Dat kwam via via tot je. Een beetje via de tamtam en de dorpsomroeper." Nu rekenen schaakcomputers de beste zet uit, terwijl de schakers zelf achter hun bord nog aan het nadenken zijn. In Tokio weten ze, na een blik in de databestanden, eerder wat de beste voortzetting is in een partij dan de hoofdrolspelers in Wijk aan Zee zelf. Böhm: "Het is een ontwikkeling die je niet tegenhoudt. Gebeurt ook in andere sporten. Als mens vind ik het jammer, als liefhebber van de schaaksport niet. Het spel is door de komst van de computer op een hoger niveau gekomen. Het gevolg is wel dat aan het aureool van de grootmeester als grote denker, die als enige ter wereld een stelling kan beoordelen, wordt gemorreld."

De invloed van de computer zorgt aan de andere kant voor nieuwe onrust. Mede om die reden is de gsm ten strengste verboden in de speelzaal. Wie 'm toch per ongeluk laat aanstaan en wordt gebeld, al is het door zijn zieke moeder, krijgt meteen een vette nul. Via hun mobieltjes zouden schakers tijdens een vluchtig toiletbezoek snel kunnen checken wat computerprogramma's voor oplossing hebben in een netelige situatie.

Tijdens zijn WK-match in 2006 beschuldigde Topalov zijn opponent Kramnik ervan dat hij tijdens een wc-bezoek zijn daar verstopte gsm raadpleegde. Toiletgate was geboren. Topalov had berekend dat Kramnik gedurende een partij vijftig keer naar het toilet ging. Dat was wat veel in zijn ogen. De organisatie besloot daarop dat beiden niet meer van een privétoilet gebruik mochten maken, maar een wc-ruimte moesten delen. Böhm: "Al die regeltjes om gebruik van een mobieltje te bestraffen, zorgt voor één doffe ellende. Je moet als bond niet anticiperen op de invloed van de computer door alleen maar straffen uit te delen. Maak het schaken zelf speelser en spannender."

Zelf is Böhm van een schaakgeneratie, zoals ook Jan Timman, die langzaam maar zeker verdwijnt. Tegenwoordig trekken de toppers zich terug op hun hotelkamer in Wijk aan Zee om databestanden door te ploegen, hun laatste partij te analyseren en de openingen voor de volgende dag door te nemen. Secondanten zijn online beschikbaar en hoeven niet meer fysiek aanwezig te zijn tijdens Corus Chess.

De Böhms en Timmannen zakten vroeger na hun partij af naar café De Zon in Wijk aan Zee. Böhm: "Dan praatten we nog lang na, speelden een potje snelschaak met Tal en Najdorf en dronken bier. Die camaraderie, die gezelligheid is er niet meer. Het sociale aspect van Corus wordt minder. Dat is de prijs die we betalen voor de digitale ontwikkelingen."

Volgens Böhm zorgt internet ook voor minder toeschouwers in Wijk aan Zee. "Maar het aantal mensen dat virtueel Corus Chess volgt, is een veelvoud van vroeger."

Ruim twee weken schaken en drinken tot diep in de nacht, kon dat eigenlijk wel? Böhm, net 59 geworden: "Natuurlijk, joh. Ik was profschaker van mijn 20ste tot mijn 35ste. Op die leeftijd heb je veel energie. Dan kan een amoureuze handeling in de nachtelijke uren er nog wel bij. Hallo, waar hebben we het over."

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, 27 januari 2009

FIDE staat op strepen

door Hans Böhm

WIJK AAN ZEE, dinsdag
Tijdens het Corustoernooi hield het Doping Panel van de wereldschaakbond FIDE een hoorzitting met de Russische schaker Vassily Ivanchuk, de nummer drie van de mondiale ranglijst. Het betrof een weigering mee te werken aan een controle op de Olympiade in Dresden medio november 2008. Het liep uiteindelijk met een sisser af, omdat er procedurefouten gemaakt waren. ’Zonder die fouten zou de uitslag anders zijn geweest’, was de enigszins dreigende tekst in het slotrapport.

Rechter Arthur Schuering werd door de wereldschaakbond FIDE aangewezen als voorzitter van het Doping Panel en omdat hij zelf ook een schaakliefhebber is, lijkt hij de juiste man om deze heikele zaak objectief te beoordelen. „Mijn mening is dat er geen stoffen bestaan die een denksporter per saldo beter doen presteren.”

Een belangrijk aantal nationale schaakbonden is niet aangesloten bij hun landelijk Olympisch Comité en komt daardoor niet in aanmerking voor subsidies. Door aansluiting van de FIDE bij het IOC komen die wegen vrij. Om erkenning te verkrijgen bij het IOC moet de totale organisatie op orde zijn waaronder het onderdeel ’doping’. Het hele issue leeft echter niet bij de denksporters zelf en daarom ontstaan er in de praktijk moeilijkheden.

FIDE liet tijdens de Olympiade in Mallorca 2004 zien dat ze serieus werkte aan haar dopingbeleid. Diverse spelers werden gecontroleerd op alle tweehonderd stoffen. Er waren twee weigeraars: een uit Bermuda en een uit Papoea Nieuw-Guinea. Schuering: „Tijdens de hoorzitting besliste een meerderheid van het vijfkoppige panel dat slechts een waarschuwing op zijn plaats was, omdat het amateurs betrof. De normale sanctieregel op weigeren is overigens twee jaar schorsing.” In de twee uitspraken heeft het Doping Panel unaniem geoordeeld dat in toekomstige zaken het Panel waarschijnlijk gedwongen wordt uitsluiting op te leggen.


• De Russische schaker Vassily Ivanchuk werd vrijgesproken nadat hij had geweigerd
mee te werken aan een controle. De wereldschaakbond FIDE zal de volgende schaker
die dat weigert, schorsen.
FOTO: MARTIN MOOIJ


Een van de eisen van WADA is dat tien procent van de controles out-of-competition moet worden uitgevoerd. FIDE moet de where-abouts opgeven van de eerste 45 spelers van de wereldranglijst. Dat wordt eigentijds opgelost door via e-mail en mobiel de spelers dagelijks op de hoogte te houden, ongeacht waar ze zich bevinden.

Ivanchuk liet zich wijselijk vertegenwoordigen door een advocaat. Twee jaar schorsing is een zware straf voor een domme, impulsieve reactie. Men was snel klaar: vrijspraak op twee punten. Ten eerste is Ivanchuk in Dresden aangesproken in het Engels, een taal die hij slechts ten dele machtig is en in zijn gemoedstoestand (hij had net een partij verloren) heeft hij nooit begrepen wat men van hem verlangde. Ten tweede was degene die hem aansprak geen officiële controleur. Maar het net sluit zich, de FIDE neemt de dopingzaak bloedserieus op. Een volgende keer zal een schaker die weigert mee te werken, amateur of professional, geschorst worden.

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 31 januari 2009

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 7 februari 2009

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 14 februari 2009