http://www.telesport.nl/wk_tweekamp/wk_ ... html?p=2,1
Dammen met intuïtie
door Harm Wiersma
KIËV - Ooit beweerde de fameuze topschaker Jan Hein Donner, dat denksporten niet voor vrouwen waren weggelegd. Het ging daarbij niet om de verstandelijke vermogens, maar om de capaciteit meerdere elementen samen te voegen om daarbij tot conclusies te komen, wat dan zogenaamd niet tot de sterke punten van de vrouw gerekend zou moeten worden.
Tamara Tansykkuzhina (links) en Darya Tkachenko (rechts)
Op dit punt vind ik het vrouwelijke geslacht juist goed voor de dag komen. Vooral als het om intuïtie gaat is de vrouw in staat om opmerkelijke inschattingen te maken, meestal nog beter dan de man. Dit is dan niet altijd alleen gebaseerd op redeneren, maar op een gevoelsmatige overweging. Ook in het dammen is het niveau van de vrouwen al jaren heel behoorlijk. Vrouwen braken door in het begin van de jaren tachtig toen oud-wereldkampioene Olga Lewina van een sterke Afrikaanse grootmeester won. Dit was toen een hele blamage en de betrokken speler – ik geloof dat het N’Diaga Samb was – schaamde zich diep. Vooral omdat de Afrikaanse samenleving een overheersende mannengemeenschap is.
Meervoudig oud-Nederlands kampioene Karen van Lith, die lange tijd het vrouwendammen in Nederland bepaalde, won ooit overtuigend van Piet Roozenburg in zijn nadagen en bij het WK 1996 ging ik – nog maar net hersteld van een zwaar ongeval – onderuit tegen de Letse Zoja Golubeva. Inmiddels is deze negenvoudig wereldkampioene verdreven door de jongere generatie, waar Tamara Tansykkuzhina en de nog jongere Darya Tkachenko exponenten van zijn. Meervoudig oud-Nederlands kampioene Tanja Chub brak een paar jaren geleden door naar de Nederlandse finale van de mannen en dit zijn allemaal tekenen dat het vrouwendammen serieus op de kaart gezet is.
De WK-match in Kiev laat een energieke Oekraïense Darya Tkachenko zien, die op de helft van de match bewezen heeft de beste damster te zijn. Of ze uiteindelijk ook de titel prolongeert hangt van meerdere factoren af, maar op het dambord beweegt ze als een vis in het water.
In de meeste speltypes weet de speelster als geen ander het spanningselement op te voeren. Ze is daarbij steeds zwaar geconcentreerd en overschat zichzelf niet. Dit laat ze liever aan haar Russische opponente over, die snel de neiging heeft om als een keizerin rond te gaan lopen op het moment dat ze denkt beter te staan. Tkachenko gaat daar anders mee om en blijft een zekere bescheidenheid tonen, maar op het dambord in alle variantenrijkdom is ze een tijger. Zit de prooi vast dan laat ze niet makkelijk meer los en zijn alle handelingen – ook de intuïtieve – gegrondvest op het bereiken van een optimaal resultaat.
