Baljakin kan zich bij NK niet op pech beroepen
Ton Sijbrands
Voor Alexander Baljakin, de Wit-Russische grootmeester die al vele jaren in het Gelderse Huissen woont en werkt, heeft het toernooi om het Nederlands kampioenschap opnieuw niet gebracht wat hij er redelijkerwijs van mocht verwachten.
Alexander Baljakin
...kon zich niet op pech beroepen...
En anders dan bij het NK 2004, toen Baljakin evenveel wedstrijdpunten scoorde als Thijssen en Clerc, maar door een welhaast onvoorstelbare samenloop van omstandigheden naar de tweede plaats werd verwezen, kon hij zich dit jaar niet op 'pech' beroepen.
Immers: voor de combinatieve nederlaag (vanuit veelbelovende positie!) waartegen hij in zijn partij met Hans Jansen opliep, was Baljakin helemaal zelf verantwoordelijk. Het gevolg was dat hij koploper Thijssen, met wie hij zojuist op gelijke hoogte was gekomen, weer moest laten gaan en nooit meer echt in het vizier zou krijgen.
De plotselinge wending die de titelstrijd in die gedenkwaardige tiende ronde nam, was onverwacht, omdat Baljakin de dag tevoren nog op overtuigende wijze had gewonnen van Jos Stokkel, de kampioen van 1989 die sindsdien alleen in 1990 en 2000 in het NK was uitgekomen.
Hieronder een eerste, summiere terugblik op dit fraaie en subtiele klassieke duel.
Baljakin-Stokkel NK 2005
1.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-32 10-14 4.34-30 13-19 5.33-28 20-24 6.30-25 14-20 7.25x14 9x20 8.40-34 5-10 9.39-33 8-13 10.45-40 2-8 11.44-39 10-14 12.34-30 4-9 13.30-25 18-22 14.31-27 22x31 15.36x27 12-18 16.41-36 7-12 17.46-41 17-21
<img src="http://fmjd.org/dias/save/11163451998.png">
Ziet af van pogingen de stand open te breken en tot aanvalsspel te komen.
18.41-37 21-26 19.40-34(!)
<img src="http://fmjd.org/dias/save/11163452744.png">
Een positionele fijnheid: anders dan wanneer 50 al op 45 had gestaan is 19...24-30 20.35x24 20x40 21.39-34 nu weinig aantrekkelijk voor zwart.
19...24-29 20.33x24 20x40 21.35x44 11-17 22.38-33 17-22 23.28x17 12x21 24.33-28 14-20 25.25x14 19x10 26.28x19 13x24
<img src="http://fmjd.org/dias/save/11163453903.png">
Probeert zich van het klassieke keurslijf te ontdoen.
27.39-33 8-13 28.43-39 10-14 29.42-38 6-11 30.47-42 11-17 31.44-40 14-19 32.49-44 17-22 33.40-34 22x31 34.36x27 1-6 35.33-28 6-11 36.38-33(!)
<img src="http://fmjd.org/dias/save/11163456546.png">
36...18-23
In psychologische zin is dit wellicht het belangrijkste moment van de partij. Zo lijkt het mij aannemelijk dat Stokkel in eerste instantie van plan was 36...11-17 te spelen maar uiteindelijk terugdeinste voor de afwikkeling die Baljakin in de stand gevlochten heeft, te weten 37.28-22!!? 17x28 38.32x12 21x41 39.42-37 41x32 40.33-29 24x33 41.39x37 13-18 42.12x14 9x20 43.34-30! Weliswaar wijst de nuchtere analyse uit dat zwart in het resterende 5x5-eindspel nog juist kan ontsnappen, maar men zal moeten toegeven dat het er allemaal buitengewoon link uitziet.
Vandaar dus dat de zwartspeler opnieuw gesloten structuren aanbrengt. En dat is geen gering succes voor Baljakin, die immers op gunstige tempiverhoudingen kan bogen!
37.44-40! 9-14 38.40-35! 15-20 39.42-38 3-8 40.48-43 8-12 41.34-30 20-25 42.50-44 25x34 43.39x30 43.23-29?
<img src="http://fmjd.org/dias/save/11163457772.png">
Dit kost een schijf en -ten slotte- de partij. Nu is het waar dat Stokkel goede redenen had om de 9x9-stand die na 43...12-18 44.43-39! 11-17 45.44-40! 17-22 46.28x17 21x12 47.33-28 op het bord zou zijn verschenen, te vrezen. Desondanks was dit zwarts beste optie, zoals ik volgende week hoop uit te leggen.
44.30-25! 11-17 45.43-39! 12-18 46.28-23 19x28 47.33x11 16x7 48.27x16 18-22 49.44-40! 13-19 50.40-34! 29x40 51.35x44 7-12 52.38-33! 22-27 53.32x21 26x17 54.39-34!
<img src="http://fmjd.org/dias/save/11163482361.png">
Om zijn materiële voorsprong te verzilveren, dient wit zo actief mogelijk op te treden.
54...19-23 55.44-40! 12-18 56.40-35 18-22 57.37-32
Met de pointe 57...14-19 58.35-30! 24x35 59.25-20 +. En na bijvoorbeeld 57...24-29 58.33x24 22-28 59.24-19! enz. wordt het verschil domweg te groot. Stokkel gaf zich dan ook gewonnen.
Copyright: Sijbrands, T.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
<img src="http://fmjd.org/dias/save/11163482361.png">
Harm Wiersma laat in zijn rubriek van 30 april zien dat Jos Stokkel remise had kunnen maken met 54...17-22!!
De Telegraaf, 30 april 2005
