De Match Sijbrands - Wiersma

[Hanco Elenbaas]

Voor Harm Wiersma en zijn zo gewenste match met Ton Sijbrands:



The EAGLES - BITTER CREEK (1973)


Once I was young and so unsure
I'd try any ill to find the cure
An old man told me
Tryin' to scold me
"Oh, son, don't wade to deep in Bitter Creek",
(Bitter Creek)
Out where the desert meets the sky
Is where I go when I wanna hide

Oh, peyote (oh, peyote, mmm)
She tried to show me
(tried to show me)
You know there ain't no cause to weep
at Bitter Creek
(Bitter Creek)
Doo doo doo doo doo doo doo doo doo
Doo, doo doo doo doo doo doo doo

We're gonna hit the road for one last time
We can walk right in and steal 'em blind
All that money (All that money, ooh...)
No more runnin' (No more runnin')
I can't wait to see the old man's face
When I win the race



(Bitter Creek)
Doo doo doo doo doo doo doo,
Doo doo doo doo doo
Doo.........

Ton Sijbrands (15.12.1949) heeft slechts twee keer verloren van Harm Wiersma (13.05.1953). Dat het bij twee nederlagen is gebleven, komt vooral doordat Sijbrands tussen 1973 en 1988 nauwelijks in toernooien is uitgekomen. De laatste confrontatie tussen De Grote Twee vond plaats in Hoogezand in 1999. Harm Wiersma werd toen Kampioen van Europa; Ton Sijbrands eiste de tweede plaats op, maar won wel van de huidige wereldkampioen Aleksander Georgiev, die op een gedeelde 7de plaats eindigde.
Hieronder de eerste van de twee zeges van Wiersma op Sijbrands.

Harm Wiersma - Ton Sijbrands 2 - 0
Trainingstoernooi bij Sijbrands thuis in Amsterdam 11 augustus 1966
<APPLET CODEBASE = "http://www.damweb.nl/" CODE = "webdam.Viewer.class" NAME = "webdam" ARCHIVE ="webdam/Viewer.jar" WIDTH = 360 HEIGHT = 240 HSPACE = 0 VSPACE = 0 ALIGN = middle><PARAM NAME="options" VALUE="bgcolor: b0c0a0; notation:right]32281822373212184137071246410107342919232819143440291014353020253024142044400510322816213126111637322127322116274237273238272242473807113832101443381419403519303524091445400410504514194035193035241014454014194035193035240309494409144440141940351930352418224137131924130819292302082314200937312530484330353227121827210812312722313627091321163540160712013934402933240611383301063329172228171131263706113731[/damweb_position]

Harm Wiersma - Ton Sijbrands 2 - 0
Turkstratoernooi Leeuwarden 13 april 1968
<APPLET CODEBASE = "http://www.damweb.nl/" CODE = "webdam.Viewer.class" NAME = "webdam" ARCHIVE ="webdam/Viewer.jar" WIDTH = 360 HEIGHT = 240 HSPACE = 0 VSPACE = 0 ALIGN = middle><PARAM NAME="options" VALUE="bgcolor: b0c0a0; notation:right]33282025393315204439101531270510373120244137152027221827312210153429162140342126373126373241121850441827282319283331243339280712413712183833141942380107373207124641091444400409413720244339182349431218474217213429233440201524282218273122212632280812393424303524193943340208332912184540182737312637422208123631141931271218292318293414092040340308383308124843202443391218342924303934303933442530282330342312342344392329120813022218[/damweb_position]

[Hanco Elenbaas]

[Hanco Elenbaas]

NK Apeldoorn, 18 maart 1967.
Wiersma kijkt toe, terwijl Sijbrands
tegen Geert van Dijk drie kwartier
nadenkt over 9.34-30.


Harm Wiersma - Baba Sy,
demonstratiepartij Brintatoernooi 1963


Bakhuizen, Ton Sijbrands en Baba Sy,
2 januari 1962,
Lucas Bolstoernooi Amsterdam


Ton Sijbrands (secondant Baba Sy),
Geert van Dijk en Baby Sy,
1 januari 1962


Gournier - Baba Sy,
Lucas Bolstoernooi Amsterdam,
1 januari 1962.
Ton Sijbrands, net 12 jaar oud,
notuleert voor Baba.

[Hanco Elenbaas]

Ton Sijbrands (15.12.1949) heeft slechts twee keer verloren van Harm Wiersma (13.05.1953). Dat het bij twee nederlagen is gebleven, komt vooral doordat Sijbrands tussen 1973 en 1988 nauwelijks in toernooien is uitgekomen. De laatste confrontatie tussen De Grote Twee vond plaats in Hoogezand in 1999. Harm Wiersma werd toen Kampioen van Europa; Ton Sijbrands eiste de tweede plaats op, maar won wel van de huidige wereldkampioen Aleksander Georgiev, die op een gedeelde 7de plaats eindigde.

Aleksander Georgiev op het EK 1999 in Hoogezand
Meer foto's van het EK 1999 op de site van Tonny Roeterdink,
http://www.xs4all.nl/~dezlaren/diversen ... alerij.htm



de Volkskrant, Denksport, 2 oktober 1999

Waar het hart vol van is

door Ton Sijbrands

De lezer moet mij maar vergeven dat ik nog even bij mijn eigen EK-optreden stil blijf staan. Tenslotte: waar het hart vol van is enz. enz.; de talloze varianten die in mijn hoofd zitten, moeten er op de één of andere manier weer uit.

Vorige week liet ik mijn partij uit de voorlaatste ronde tegen Aliev zien. De ongelooflijke ontknoping van dat duel, waarin ik huizenhoog gewonnen stond maar mijn tegenstander met behulp van een vijfvoudig(!) offer liet ontsnappen, maakte aan al mijn illusies omtrent een (al dan niet gedeelde) eerste plaats een einde.

Dat was hard. En het was misschien wel des te harder omdat ik nog maar één dag tevoren een partij gespeeld had die mij juist in een staat van euforie had gebracht. Ik doel op de hekstellingpartij die ik in de dertiende ronde van Alexander Georgiev won.

Het is waar: de Europees kampioen 1995, tevens winnaar van het eerste WK-rapid (Nederland, april 1999), stak bepaald niet in zijn beste vorm. Zo had Georgiev, op het moment dat wij tegenover elkaar plaatsnamen, al liefst drie partijen verloren: van Boezjinski, van Valneris en van Wiersma. Maar die omstandigheid maakte het nog niet heel veel gemakkelijker een dam-reus van het kaliber-Georgiev om te leggen.

Dat ondervond bijvoorbeeld nationaal kampioen Rob Clerc, die op de elfde speeldag binnen dertig zetten door Georgiev werd afgeserveerd. Bovendien bekroop mij het gevoel - maar ik kan mij natuurlijk vergist hebben - dat Georgiev, anders dan in zijn overige partijen (waarin hij soms volstrekt onverantwoorde risico's nam), tegen mij helemaal niet zo in winst geïnteresseerd was.

Desondanks slaagde ik in de 'winstopdracht' die ik mijzelf gesteld had. En het was verbazingwekkend hoe gemakkelijk het eigenlijk ging. Want zonder dat mijn tegenstander ook maar één aanwijsbare, althans opgelegde fout had gemaakt, bleek Georgiev zich na dertig zetten in een (hek)stelling te bevinden waaruit geen ontsnappen meer mogelijk was!

Georgiev-Sijbrands (EK 1999)

<APPLET CODEBASE = "http://www.damweb.nl/" CODE = "webdam.Viewer.class" NAME = "webdam" ARCHIVE ="webdam/Viewer.jar" WIDTH = 360 HEIGHT = 240 HSPACE = 0 VSPACE = 0 ALIGN = middle><PARAM NAME="options" VALUE="bgcolor: b0c0a0; notation:right]3429202540341520454010153228172131261924261711222817122137322126322818222817162138322112322813183631263741320913504518222817122142370409464121263228051037321419413710144338081249430611373126373241111741370711484217213832020847412126423812184136010636311116322706113530243529231829342313182312081740341721272203083732263732411117221116074137091338320812433813184440354439501823373121263127202445402430403530393344152044392024504514204540071139332329403429403544253028222025[/damweb_position]

1.34-29 20-25 2.40-34 15-20 3.45-40 10-15 4.32-28 17-21 5.31-26 19-24 6.26x17 11x22 7.28x17 12x21 8.37-32 21-26 9.32-28 18-22 10.28x17 16-21

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11109842589.png">

Het is een kwestie van smaak of men de voorkeur geeft aan 10...7-12, zoals onder meer gespeeld werd in de partijen Tsjizjov-Thijssen en Thijssen-Schwarzman uit de Bijlmer-toernooien van respectievelijk 1998 en 1999.

De gekozen openingsvariant had ik recentelijk al op het bord gehad, en wel in de tweede partij van mijn trainingsmatch tegen de Senegalese grootmeester Ndiaga Samb (Muiden, juni 1999). Die vervolgde toen evenwel met 11.17-12.

11.38-32 21x12 12.32-28 13-18 13.36-31 26x37 14.41x32 9-13 15.50-45

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11109844099.png">

Stelt voor de eerste maal de verbreking middels (16.)34-30 enz. aan de orde. Maar zwart moest, om met Sjaak Swart te spreken, tòch die kant op:

15...18-22 16.28x17 12x21 17.42-37 4-9 18.46-41 21-26

Maakt voor de tweede maal de vereenvoudiging 19.34-30 enz. onmogelijk.

19.32-28 5-10 20.37-32 14-19

Voor de derde maal binnen zes zetten berooft zwart zijn tegenstander van de mogelijkheid de hekstelling te verbreken.

21.41-37 10-14 22.43-38 8-12 23.49-43 6-11

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11109845373.png">

Met 43 op 42 en - belangrijkste verschil - 45 nog op 50, koos ik tegen Samb voor 23...2-8, teneinde (met succes) het complicerende vervolg 24.32-27 6-11 25.38-32 11-16 26.42-38 7-11 uit te lokken. Nauwelijks vijf zetten later ging de Senegalees in een kolkende 15x15 stand kopje onder.

24.37-31 26x37 25.32x41

In mijn (privé-)aantekeningen bij de partij tegen Samb kan men de volgende zinsnede aantreffen: 'Vond tempoverliezende speelwijze met 37-31x41 nog het vervelendst.' Ik betreurde het dan ook dat Georgiev uitgerekend op deze droge doch oer-solide wijze afweek van mijn duel met Samb. Des te verrassender is het dat ook hij zich binnen enkele zetten te pletter zal lopen...

25...11-17 26.41-37 7-11 27.48-42 17-21

Anders was het schijnoffer 28.28-23 enz. mogelijk geweest.

28.38-32 2-8 29.47-41 21-26(!)

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11109846522.png">

Dwingt met behulp van de dreiging 30...19-23! en 31...24-30 + een belangrijke beslissing af.

30.42-38(?)

Hoe lelijk 30.43-38 er ook uitziet, en hoe weinig florissant zijn stand na bijvoorbeeld 30...11-16 31.32-27 1-6 32.38-32 12-18 33.28-23 en 35.27-22 enz. ook was geweest - wit had niettemin voor de minst voor de hand liggende van de beide voortzettingen moeten kiezen. De tekstzet blijkt in niets minder dan (schijf)verlies te resulteren!

30...12-18! 31.41-36 1-6!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11109847381.png">

Dit was wat Georgiev, zoals deze na afloop verklaarde, niet tijdig had zien aankomen: met 31...1-6 verhindert zwart het door de witspeler geplande terugruiltje 32.37-31? 26x37 33.32x41 door 33...18-22! 34.28x17 11x22 met schijfwinst of dam. En na de 2x2 ruil 32.28-23 enz. is winst voor zwart nog slechts een kwestie van techniek, zodat wit praktisch gedwongen spel heeft.

Overigens: zonder mij te willen mengen in de aloude discussie of dammen nu 'in wezen' een aanvals- of een tempospel is, moet ik wel wijzen op de cruciale rol die het tempo in dit specifieke geval vervult. Zou namelijk in de diagramstand niet wit maar zwart aan zet zijn (en die situatie hééft zich tot tweemaal toe voorgedaan, om precies te zijn in de partijen Solnikov-Skliarov, Kislovodsk 1981, en Van Lith-Vrijland, clubcompetitie 1989), dan is er vooralsnog weinig aan de hand en lijkt - bij correct spel - remise de meest waarschijnlijke uitkomst. Met wit aan zet daarentegen verandert de uitslag van 1-1 in 0-2!!

32.36-31 11-16! 33.32-27 6-11! 34.35-30

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11109848387.png">

In deze fase gebruikte Georgiev, die de eerste partijhelft (te?) snel behandeld had, zeeën van bedenktijd. Maar een bevredigende oplossing ìs er domweg niet meer. Zo zou 34.28-22 een vol stuk verliezen door 34...18-23! 35.29x18 24-29 enz. +. En op 34.38-32 volgt 34...8-12! (in een partij S. Michiels-F. Ivens, KNDB-Beker 1990, deed zwart hier ten onrechte 34...24-30 35.35x24 19x30), waarop het meest relevante vervolg luidt 35.28-23 (want na 35.43-38 kan zwart zowel met 35...3-8 (36.28-23? 19x28 37.32x23 11-17 38.38-32 17-21 +) als met 35...11-17 materiaalwinst afdwingen) 19x28 36.32x23 16-21!! (de beste van de drie verschillende mogelijkheden waarover zwart hier beschikt) 37.27x7 12x1 38.23x12 25-30 39.34x25 14-19 40.25x23 13-18 41.29x20 18x49 42.39-34 (er is niet beter) 15x24 43.35-30 24x35 44.34-30 35x24 45.12-7/8 1/3x12 46.40-35 49x40 47.45x34/35x44 en zwart zet het 5x4 schijveneindspel zonder veel moeite in winst om.

Ziedaar waarom Georgiev na rijp beraad besloot een schijf te offeren. Maar voldoende compensatie krijgt hij er niet voor. Sterker nog: in het laat-klassieke standje dat na de klokcontrole overblijft, zal wits immobiele centrumblok zich zelfs tegen hem keren!

34...24x35 35.29-23 18x29 36.34x23 13-18 37.23x12 8x17 38.40-34 17-21 39.27-22 3-8 40.37-32 26x37 41.32x41 11-17 42.22x11 16x7 43.41-37 9-13 44.38-32 8-12 45.43-38 13-18 46.44-40 35x44 47.39x50 18-23 48.37-31 21-26 49.31-27 20-24 50.45-40 24-30 51.40-35 30x39 52.33x44 15-20 53.44-39 20-24 54.50-45 14-20 55.45-40 7-11 56.39-33 23-29 57.40-34 29x40 58.35x44 25-30 59.28-22 20-25

Wit geeft het op.

Copyright: Sijbrands, T.

[Jan Pieter]

Ik mis de optie 'deze match zal nooit gehouden worden'.

[Hanco Elenbaas]

In Het Damspel van juni/juli 1963 schrijft redacteur binnenland C.J. Blokland:

De ter gelegenheid van het eerste lustrum van de jeugdclub van "Gezellig Samenzijn" Amsterdam gehouden jeugdwedstrijden werden gewonnen door Tonny Sijbrands, Amsterdam. Op de tweede plaats eindigde F. Ivens, zoon van de bondssecretaris, en de derde plaats was weer voor een Amsterdammer, n.l. H. van Westerloo.
De tientallenwedstrijd werd gewonnen door R.D.G. Den Haag vóór G.S.
Over wat de 13-jarige Tonny op het dambord presteert kunt u lezen in de rubriek van R.C. Keller in "Het Vrije Volk" van 22 juni, die wij wegens het uitzonderlijke van het geval hier overnemen:

Tonnie Sijbrands (13) zeer sterk voor zijn leeftijd

"Tonnie (zo schrijft hij het zelf) Sijbrands, de dertienjarige Amsterdamse jeugdkampioen, nam als invaller deel aan het jubileumtoernooi van G.S. Ter gelegenheid van het eerste lustrum van de door wijlen voorzitter Schröder opgerichte jeugdafdeling wilde men een toernooi organiseren voor de wat oudere jeugd, vier eigen leden en vier spelers uit verschillende provincies.

Achteraf gezien verwondert het niemand dat Tonnie alle anderen, vijf of meer jaar ouder dan hij, achter zich liet. Voor zijn leeftijd is hij ongekend sterk. Hij speelt onbevangen, weet veel, ziet snel en scherp en weet ook met sobere middelen spanningen te scheppen. Natuurlijk heeft hij ook nog zijn tekortkomingen. De ergste ziet men meer bij de huidige jeugd: het zich niet volledig geven wanneer hij dit niet nodig vindt. De zwakkere tegenstanders geven hem daardoor vaak nog de meeste moeite. Zullen de teleurstellingen, die deze opvatting met zich meebrengt, hem hiervan kunnen genezen?

In de beide volgende fragmenten, tegen twee van zijn naaste concurrenten, zien we Tonnie op zijn best.

Herman van Westerloo (21 jaar)

Tonnie Sijbrands (13 jaar)

Zo te zien is er nog weinig aan de hand. Het is opvallend hoe in weinig zetten het beeld verandert.
24.34-29 19-23 25.28x19 14x34 26.39x30 10-15
Dit is zwak. Zwart wil 21-27 voorbereiden. Deze zet is nu verhinderd door 38-32 27x29 30-24 29x20 25x5 8-13 26-21 17x26 36-31 26x37 5x46 en de dam is in veiligheid.
Zwart had echter 9-14 kunnen spelen. Het stuk op 15 zal hem nog veel last bezorgen.
27.44-40 21-27 28.33-29 8-13 29.40-35
Wit gaf aan, dat hij nu op 22-28 zou hebben gespeeld 29-24. Op 2-8 of 3-8 volgt dan 24-20 15x24 30x19 13x24 38-32 en 42x4. Zwart heeft dan niet beter dan 18-22.
29...2-8?
Dit geeft verlies. Nodig was hier 9-14.
30.29-24!
Een krachtzet, 9-14 of 18-23 zijn verhinderd door 24-20. Op 22-28 volgt weer dam door 24-20 en 38-32.
30...11-16 (gedwongen) 31.38-33 (omdat op 43-39 zwart 18-23 kan spelen) 27-32
Moet wel. Op 6-11, 43-38, 16-21, 42-37, 11-16, 37-32 loopt zwart vast.
32.47-41 6-11
Op 22-27 42-37 17-21 37x28 heeft zwart geen geschikt tempo.
33.42-38!
Beslissend. Op 22-27 kan nu bijvoorbeeld volgen 49-44 16-21 (op 18-22 kan ook 24-20 26-21 33-29 en 48x6) 44-39 11-16 39-34 18-22 34-29 13-18 48-42 9-13 24-19 13x24 29x20 15x24 30x19, enz.
33...32-37
Ook dit brengt geen redding.
34.41x32 22-28 35.32x23 18x20 36.25x14 9x20 37.30-25 20-24 38.25-20 met schijfwinst. Na enkele zetten staakte zwart de strijd.

Anton Schotanus (20 jaar)

Tonnie Sijbrands (13 jaar)

Zwart had zojuist 2-7 gespeeld, omdat op 20-24 en 15x24 zou volgen 34-29.
31.49-44 20-24? 32.29x20 15x24
Nu is 34-29 en 39x30 verhinderd door 16-21, 22-27 en 17x46. Zwart had echter beter gedaan zijn oorspronkelijk plan op te geven en 17-21 of ook 23-28 te spelen met ongeveer gelijk spel.
33.33-29! 24x33 34.38x29 23-28
Gedwongen. Op 17-21 volgt nu 29-24, 19x30 (op 21x32, 42-37) 35x24 24-19 34-29 en 39x10. Op 7-12, 44-40 heeft zwart geen goede zet.
35.44-40 19-23 36.29-24 17-21 37.42-38 21x32 38.38x27 11-17 39.31-26 22x31 40.26x37 17-22.
Iets beter is 14-19 24-20 9-14 om wits doorbraak te vertragen.
41.24-20 7-12 42.20-15 22-27 43.25-20 (beslissend) 14x25 44.15-10 16-21 45.43-38 6-11 (ook 27-31 verliest) 46.10-5 11-16 47.37-31 27-32 48.36x27 21x32 49.39-33 28x30 50.5x37 16-21 51.35x24 21-26 52.31-27 12-17 53.24-20 en zwart gaf op."


Ton Sijbrands en R.C. Keller in 1966

[Hanco Elenbaas]

Begin 1964 won Ton Sijbrands de Jeugdgroep van het Brinta-toernooi in Hoogezand-Sappemeer. Sensationeel tweede, op 4 punten achterstand, werd Harm Wiersma, toen nog maar 10 jaar(!!!). B. Holt (18] werd derde, Andreas Kuyken (15) vierde, Henk de Witt(!) (17) vijfde en de jeugdkampioen van 1963, Govert Westerveld (16) zesde, gevolgd door H. Kolk (14), E. Braam (17), B. Dekens (15) en N. Kerstholt (14).

Uit Het Damspel van mei 1964, een stukje van Henk Smit:

Henk de Witt (17 jaar)
<img src="http://fmjd.org/dias/save/10887750269.png">
Tonnie Sijbrands (14 jaar)

"Zwart speelde foutief 20...11-17?
Dit verliest een stuk; zoals de witspeler aangaf had zijn tegenstander met 9-13 moeten vervolgen. een leuke variant is dan 26-21 11-16 (op 11-17 speelt Sijbrands 27-22, 35-30, 38x20 en 32x14) 38-33 (de combinatie 21-17 35-30 38x29 32x1 47x36 levert slechts nadeel op) 7-11 33x22 11-17 22x11 6x26 39-33 met uitmuntend spel voor wit gezien de gunstige tempoverhoudingen)
21.38-33! 17-22 22.26-21 22x31 23.33x13 9x18 24.37x26 7-11 25.21-16 11-17 26.49-43
Het schijnt alsof De Witt enige compensatie heeft voor zijn verloren schijf. Sijbrands toont binnen 10 zetten het tegendeel aan.
26...4-9 27.43-38 9-13 28.39-33 6-11 29.16x7 12x1
Beter is 2x11. Op 33-29 24x33 40x29 19-23 en wit moet voorlopig retireren. Op 32-27 (dreigt 26-21, 27-22 en 33-29) kan De Witt voortzetten met 17-22.
30.47-41 3-8 31.41-36 8-12 32.33-28! 2-8 33.36-31 17-21 34.26x17 12x21 35.31-27 21-26 36.50-44 1-6 37.44-39!
Een fraai slot. Op 6-11 of 8-12 wint 27-22, 32x21 en 40x en op 24-29 wint 39-33, 29-34 23x34 35-30! Na 37.15-20 wint 39-33 en De Witt loopt vast.
37...23-29 38.28-23! 19x37 39.42x31 26x37 40.48-42 37x48 41.39-34 48x30 42.25x3 en De Witt gaf op."


Harm Wiersma, de sensatie van het Brinta-toernooi,
mocht een demonstratiepartij spelen met Baba Sy,
die de Eregroep had gewonnen.

Het succes van Ton Sijbrands werd overschaduwd door het "damwonder in Hoogezand", de tienjarige Harm Wiersma uit Leeuwarden.
In het dagblad Trouw verscheen het volgende stukje:

"Op een grauwe winteravond, een jaar geleden, was vader Wiersma uit Leeuwarden het televisiekijken beu. Hij nam een besluit dat misschien nog eens historisch zal worden: hij stuurde zijn negenjarige zoon Harm een uur later naar bed om hem in die tijd de meest elementaire begrippen van het damspel bij te brengen en zo een tegenstander 'te kweken' in zijn geliefde sport.
Moeder Wiersma zag glimlachend toe hoe Harm ras met vuurrode wangen van enthousiasme naar vaders uiteenzettingen luisterde. Ze lachte ongelovig toen Wiersma sr. later opgewonden door de kamer liep en voorspelde: "Vrouw, Harm heeft aanleg, je zult zien, hij brengt het nog eens ver."
Enkele maanden later verloor vader Wiersma, een puike hoofdklassespeler, de eerste wedstrijd van zijn zoon. Nog een paar maanden later zou Harm, inmiddels tien geworden, als jongste deelnemer van het Brinta jeugdtoernooi successen oogsten die slechts voor weinigen zijn weggelegd. Vrijdag hebben we Harm bezig gezien. Een klein, zwart ventje, dat onafgebroken met zijn benen zit te zwaaien op een stoel die voor hem eigenlijk te hoog is.
Er mag zich dan nog zulk een grote kring van belangstellenden rond zijn tafel scharen, er mogen dan nog zo veel heimelijke lachjes van bewonderaars voor hem bestemd zijn, niets en niemand kan Harms koolzwarte ogen van het dambord aftrekken.
Zo nu en dan lijkt hij zich even te ontspannen, maar zodra hij al die mensen ziet, wordt hij verlegen en met nog meer aandacht beziet hij de stukken. Toen hij na een dapper gevecht van drie uur zijn tegenstander Dekens met een hoog stemmetje remise aanbood, kon deze hierop alleen maar gretig ingaan.
Dat was dan de zesde remisepartij voor de jonge Fries; hij won drie wedstrijden en bleef ongeslagen. Vader Wiersma's voorspelling was niet lukraak, maar Harm is niet zo maar een "damfenomeen" geworden.
Avond aan avond heeft hij met zijn vader partijen gespeeld. Een doos vol boekjes met damproblemen heeft Harm doorgenomen.
"Mijn vader is 'n reuze goede dammer", zegt vol trots de kleine knaap. "Wie wint er als jullie samenspelen", vragen we. Het bescheiden manneke haalt zijn schouders wat op en komt er heus niet voor uit dat zijn vader de mindere is.
Ten slotte speelt hij zelf nog maar in de eerste klasse, terwijl vader in de hoofdklasse van de damclub Leeuwarden uitkomt. Volgend seizoen zal hij als één van Neerlands jongste spelers echter eveneens naar de hoofdklasse verhuizen, omdat hij een ieder in zijn klasse de baas blijft.
Het eerste internationale toernooi is voor de beste leerling uit de vijfde klasse van de lagere school een hele ervaring.
Vooral de partij tegen Sijbrands kan hij niet vergeten of die tegen Holt. Harm Wiersma was immers de eerste die Holt verlies toebracht. De jonge Fries -ik heb al vier bekers- zal het ver brengen in de damwereld, zo is de algemene verwachting van hen die het kunnen weten."

[Hanco Elenbaas]

Sijbrands - Wiersma, NK 1967

Bovenste drie van het NK 1967:
1. Ton Sijbrands (17 jaar!!) 13-22 (!!!)
2. Piet Roozenburg (42 jaar) 13-17
3. Harm Wiersma (13 jaar!!!) 13-16

Piet Roozenburg in Het Damspel van mei 1967:

1 APRIL 1967: EEN KEERPUNT

Daar zaten ze dan bij de prijsuitreiking van de kampioenschappen van Nederland 1967 voor senioren en junioren: aan mijn linkerhand Ton Sijbrands, 17 jaar, de jongste nationale kampioen, die Nederland ooit heeft voortgebracht, Harm Wiersma 13 jaar met een derde plaats aan mijn rechterzijde.
Of zat ik verkeerd? Nee, toch niet, naast Harm troonden de winnaars van de jeugdgroep: Frank Drost 13 jaar, gelijk geëindigd op de eerste plaats met de zeventienjarige Huët. Nog eens: dus links Ton Sijbrands, internationaal meester, nationaal grootmeester, winnaar van het zwaarst en sterkst bezette toernooiveld sinds vele jaren met een score van 22 uit 26 punten, 5 punten meer dan de tweede aankomende. Rechts van me, Harm Wiersma, jeugdkampioen 1966, kandidaat-meester, de jongste deelnemer ooit in de geschiedenis van de nationale kampioenschappen opgetreden. Ja, ja, het was me de wedstrijd wel!



Tevergeefs werd in hotel Nieland op die gedenkwaardige 1 april 1967 naar stoelen gezocht. De zaal was eivol, alle zetels waren bezet. Glunderende gezichten van de bondsbestuurderen: hier waren dan de tastbare resultaten van vele jaren zwoegen en ploeteren om van binnenuit tot verjonging te komen. Hoewel al van 1951 af de nationale jeugdkampioenschappen als instituut werden gevestigd moeten we tot 1943 teruggaan om een nationaal kampioen beneden de 20 jaar te vinden. Maar nu was het dan toch zover. Na twee vergeefse pogingen in de voorgaande jaren had Sijbrands zich van top tot teen bewapend om ditmaal door te breken. Hij heeft dit gedaan op een wijze die hem stempelt tot een wereldtitelpretendent die de Russen heel ernstig moeten nemen.
Vergelijkenderwijs gesproken is de derde plaats welke Harm Wiersma voor zich veroverde, nauwelijks minder opzienbarend. Ik althans heb een dergelijk feit nooit voor mogelijk gehouden.



Het kampioenschap van Nederland 1967 zal dan ook niet de geschiedenis ingaan als één van de vele in een reeks, maar als het grote jaar van de vernieuwing, de verjonging, de doorbraak of welk predikaat dan ook, om aan te geven dat hier in dit jaar in Utrecht en Apeldoorn furore werd gemaakt. Ik moet daar meer over zeggen. Wat zich afspeelde is niet alleen de botsing der generaties maar grijpt verder en dieper. Na 1950, maar vooral na 1958 en opnieuw in de 60er jaren, heeft ons spel zich ontwikkeld op een wijze die we gerust revolutionair mogen noemen.



[Interessant in dit verband is wat R.C. Keller in Het Damspel van juni-juli 1959 blz 67 in een artikel getiteld "Dammende Jeugd" schreef:
"Sinds een paar jaar heeft Nederland weer damjeugd. Vergeleken met de periode na de oorlog, waarin een jeugdig beoefenaar van het spel op de honderd ruiten een grote zeldzaamheid was, is het aantal jeugdige dammers in sterk stijgende lijn. In verschillende provincies zijn spelers die niet of nauwelijks onderdoen voor hen die het tot de finale van het jeugdkampioenschap van Nederland wisten te brengen. Vooral onder de zeer jonge spelers zijn er verscheidenen die blijk geven van veel aanleg. Er is weer in ons land een arsenaal van spelers waaruit meesters van de toekomst kunnen voortkomen. Misschien moet ons land nog door een dieptepunt heen. Maar onlangs heb ik voorspeld dat we over vijf tot acht jaar weer een Nederlandse kampioen jonger dan 25 jaar zullen hebben.
Maar om deze ontwikkeling mogelijk te maken is het van vitaal belang wedstrijden te organiseren waarin de talenten der jongeren tot ontwikkeling kunnen komen."
Dit schreef Keller in 1959, acht jaar geleden, en hij gaf hiermee blijk van een merkwaardig juiste visie van de toekomst.]

Het aantal belangrijke wedstrijden dat nu in een jaar wordt gespeeld is onvergelijkbaar veel groter dan vóór 1950. Daarnaast wordt het spel niet zomaar gespeeld, maar vastgelegd in partij-uitgaven en dergelijke publikaties. Alleen hierdoor al onderscheiden de jongeren zich van de ouderen dat zij meer kennis, meer inzicht hebben dan waarmede de oudere generatie is grootgebracht. Onder hen is Sijbrands de primus inter pares, maar ook spelers als Wiersma, Varkevisser, Weerheijm en al die anderen weten hun weetje. Hun spel getuigt hiervan.

Deze ontwikkeling brengt met zich mee dat ook het spel zelf ingrijpender, sneller verandert. Wie deze ontwikkeling niet bijhoudt of bijsloft raakt onherroepelijk in de hoek waar de klappen vallen. En er werden deze keer harde slagen uitgedeeld, veel harder dan in vorige jaren. Het aantal winstpartijen bedroeg over 1963/1966 46% en dit jaar 57%. Een statistisch bewijs van een veranderde mentaliteit; een hardere wedstrijdmentaliteit dan in één van de voorgaande jaren. Tijdens de prijsuitreiking maakte ik onwillekeurig een vergelijking tussen nu en 1943, mijn eerste nationale kampioenschap. Daarbij kwam ik tot de slotsom dat er sindsdien heel veel ten gunste is veranderd. Het stemde mij dan ook blijmoedig de titel te kunnen overdragen aan een jongen die met hart en ziel ons spel is toegewijd. Begaafd met een zeldzame aanleg heeft hij daarnaast hard gewerkt, gewoon geblokt om zich tot topspeler te ontwikkelen. Daarmede is hij de eerste Nederlandse speler die in staat is een evenwaardig duel met de Russische spelers aan te gaan, zoals hij trouwens ook al in Alès bewees.

Na bovenstaande uitvoerige beschouwing thans iets over de individuele verrichtingen van de overige spelers. De door mij behaalde tweede plaats was in overeenstemming met mijn eigen verwachtingen. Rust roest. Er was te veel vastgeroest om soepel te spelen, hetgeen zich op verschillende manieren in mijn nadeel uitte. Het kwaad straft zichzelf! Desondanks ben ik niet geheel onvoldaan en heb weer eens heerlijk gevrijbuiterd zonder me erom te bekommeren of het nu allemaal wel even verantwoord was.

De grote verrassing was het spel van Harm Wiersma. Enerzijds weloverwogen van opzet, was zijn spel anderzijds zo heerlijk fris en pril dat we van al zijn partijen hebben genoten. Hem bleven moeilijke ogenblikken zoals tegen Bom, Sijbrands en mij niet bespaard, maar zoals het een stoere Fries betaamt heeft hij zich "man"moedig door het zware middendeel van de wedstrijd heengeslagen om tegen het einde van het toernooi te tonen dat hij nog voldoende reserves had om één van de ereplaatsen voor zich op te eisen.

Op de vierde plaats eindigde de Leidenaar Van Leeuwen. Een markante speler met scherp gemarkeerde resultaten: drie nederlagen tegen Sijbrands, mij en Wiersma, vijf overwinningen, waarvan drie op Van der Sluis (no. 5), Van Dijk (no. 7), Bom (no. 8]. Zo'n scherp getekend beeld bewijst dat hij een speler is die bereid is om elk duel aan te gaan en uit te vechten. Het is te hopen dat hij voldoende tijd weet te vinden om zich ook in de komende jaren in deze wedstrijd te plaatsen.

Op de zesde plaats de debutant Weerheijm; een taaie, onverstoorbare, geconcentreerde speler, die echter nog meer toernooi-ervaring zal moeten opdoen. Een speler die ik na voltooiing van zijn militaire dienst weer in deze regioen terugverwacht.

Op de tiende plaats Varkevisser, en opnieuw op de laatste Hoekstra om de galerij der jongeren volledig te maken. Zoals ik al een vorig jaar signaleerde werd het spel van Varkevisser te veel dat van de habitué. Waarschijnlijk ziet hij zelf ook wel in dat dit onvoldoende is. Hij is nog jong genoeg om zijn speeltrant te herzien. Hoekstra heeft deze keer veel meer partij gegeven dan vorig jaar, hoewel dit niet altijd in een scoreverbetering werd omgezet. Stug doorzetten Oebele!

En dan nu de routiniers. W. de Jong sloot zijn terugkeer af met een 13de plaats; Van der Staay, vorig jaar no. 3, nu een 12de plaats, D. de Jong een 11de, Okrogelnik een 9de, Bom 8ste, Van Dijk 7de, Van der Sluis 5de. Zij allen hebben terrein moeten prijsgeven, de een meer, de ander minder. Zij hebben zich niet voetstoots overgegeven maar telkens vechtend om elke centimeter terrein. De oudste onder hen, Bom, bracht zelfs de jongste een gedecideerde nederlaag toe.

Speltechnisch viel er zoveel te beleven dat ik hierover afzonderlijk nog verslag zal uitbrengen. Drs. P. Roozenburg

[Ben Anoniem]

Het zou een idee zijn onder topspelers zo'n poll te houden.
Dat zegt misschien meer dan deze poll onder anoniemen.
Mij staat bij dat topspelers zich vooral lovend over Wiersma uitlieten.
En op wie zou Sijbrands, als hij eerlijk is, stemmen? De prof die met een grote boog om een tweekamp heenloopt. Eens was het bijna zover (maar Wiersma won dat toernooi, in plaats van met Sijbrands gelijk te eindigen) en dat gaf Sijbrands zijn excuus: Alleen als het moet, en het moest niet, dus..

[Damsaurus]

Het lijkt me zeer interessant om een 4-kamp te zien tussen Sijbrands, Wiersma, Kees Thijssen en Martin Dolfing. Ik verwacht dat de oude garde dat toch wint (dus Sijbrands of Wiersma).

Een match Kees Thijssen - Ton Sijbrands is ook een idee.

Gegroet,
Damsaurus

[Hanco Elenbaas]

Het EK 1999 onderstreepte nogmaals wie er hier ècht de grootste dammer is. Wel jammer dat het toen niet tot een match kwam, dan had iedereen zich ervan kunnen overtuigen dat niemand anders dan Harm Wiersma die eretitel toekomt.
Het is Jammerlijk dat Ton Sijbrands na 1999 elk aanbod van Harm Wiersma om tot een match te komen heeft afgeslagen. Zelfs de grootste Ton Sijbrands-fans in mijn omgeving moeten toegeven dat de werkelijke reden van deze weigerachtigheid is dat Ton bang is dat hij geen schijn van kans zal hebben in een match met Harm.
Goed, gaat Harm dus de geschiedenisboekjes in als de grootste dammer aller tijden, Ton zal overleven als de grootste schrijver over het dammen. Ik hoop dan ook dat Ton ooit nog een boek zal schrijven over Harm Wiersma; dat zou wat mij betreft het absolute hoogtepunt worden in wat over het damspel op papier is gezet.


Harm Wiersma, Kampioen van Europa 1999,
analyseert met de Italiaan Bubbi.
van de Harm Wiersma Fotopagina van Sietse Nagel
http://home.planet.nl/~nagel080/Wiersmafotoos.html
Zie ook http://home.planet.nl/~nagel080/Wiersma.html

Hieronder twee verslagen van Egbert van Hattem over de laatste twee ronden van het EK 1999 en een rubriek van Ton waarin hij onder ondere Harm's overwinning bespreekt op de wereldkampioen van tegenwoordig, Aleksander Georgiev.

de Volkskrant, Sport, 23 september 1999
Wiersma heeft kansen op titel in eigen hand
Van onze verslaggever Egbert van Hattem

Uiterst merkwaardig verliep de voorlaatste speelronde van het EK dammen. Terwijl Ton Sijbrands op een normale zege afstevende tegen Eldar Aliev, leek het lichte voordeel van Harm Wiersma tegen Anatoli Gantwarg te klein voor winst. Een half uur later kon Wiersma twee punten bijtellen en Sijbrands maar één.

Tot de 49e zet had Sijbrands al het noodzakelijke goed gedaan. Tegenstander Aliev was een paar maatjes te klein voor de Nederlander. De vertegenwoordiger uit Azerbeidzjan - dat in de damwereld tot de Europese zone behoort - produceerde met zwart een uiterst passieve ruil naar het randveld 35. 'Echt een zomeravondsneldamzet. goed voor zes keer letterwaarde', merkte de Drentse hoofdklasser Evert Dollekamp op.

Kenners zagen Sijbrands' vervolg goedkeurend aan. Hij loodste de partij in klassiek vaarwater waarbij wit beide vleugels stevig controleerde. Een offer van Aliev werd door het damprogramma Truus al snel als kansloos getaxeerd. Wel raakte Sijbrands enigszins in tijdnood. In plaats van direct een vangstelling te formeren ontglipte Sijbrands een laatste tempozet. Toch leek alles gewonnen toen Aliev ten koste van materiaal damhaalde. Plotseling echter gaf Aliev nog twee schijven weg. Twee zetten later, op de 52ste zet, was alles remise. Dit ondanks de acht witte schijven - waarvan één op promotie - tegen een dam en maar twee schijven van zwart.

Harm Wiersma verontschuldigde zich bij het publiek bijna voor zijn overwinning op Anatoli Gantwarg. Dat was niet echt nodig want Wiersma boog de hele partij op licht maar bestendig voordeel nadat hij de zwarte hekstelling moedig met 28-23 had beantwoord. Gantwarg zag niet anders dan snel op vereenvoudiging aan te sturen. Wiersma beschikte over het centrum en zwart moest zich tevens bekommeren om potentieel zwakke randschijven.

De Wit-Rus kweet zich goed van z'n taak maar de slepende last van het geringe nadeel brak hem op de 36e zet op. Met nog voldoende bedenktijd overzag de zwartspeler een geniepige maar voor het grootmeesterniveau eenvoudige vier-om-twee doorbraak. Afname was nog wel mogelijk maar de vijf witte schijven stonden precies goed om de vijf van zwart af te stoppen.

Wiersma speelt in de slotronde tegen de Italiaan Raoul Bubbi en heeft de kansen in eigen hand. Ook Sijbrands moeten goede kansen worden toegedicht tegen de jonge Rus Aleksandr Getmanski die in de tweede toernooihelft totaal van slag is.

Alleen als Sijbrands een punt meer scoort dan Wiersma kan er nog sprake zijn van een 'match van de eeuw' tussen beide damgrootmachten. Over deze mogelijkheid werd tot gisteren hevig gespeculeerd. Bij gelijk eindigen is volgens FMJD-preases Wouter van Beek een match van 'minimaal zes partijen' noodzakelijk. Dat is aanzienlijk nauwkeuriger dan het programmaboekje dat slechts spreekt van 'barrages in normaal en/of versneld tempo'.

Het antwoord op de vraag of Sijbrands een dergelijke match wil, blijft bij een normale slotronde in het ongewisse. Wiersma wil wel, dolgraag zelfs. Sijbrands heeft tot dusver nooit met een match ingestemd, ondanks lucratieve aanbiedingen.

Copyright: Hattem, Egbert van


Eldar Aliev uit Azerbeidzjan redde Ton Sijbrands
van een match met Harm Wiersma
Foto: Tonny Roeterdink
http://www.xs4all.nl/~dezlaren/diversen ... alerij.htm


de Volkskrant, Sport, 24 september 1999
Wiersma beste dammer na shocktherapie
Van onze dammedewerker Egbert van Hattem

Harm Wiersma heeft voor de eerste keer in zijn damcarrière de Europese titel veroverd. Remise in de slotronde tegen de Italiaan Raoul Bubbi bleek voldoende voor de eindzege. De koploper van het eerste uur, Ton Sijbrands, kwam niet meer langszij en moest tegen Aleksandr Getmanski, kampioen van Rusland, genoegen nemen met remise.

Shocktherapie en psychologische kennis van de tegenstander moesten er voor Harm Wiersma aan te pas komen om zijn eerste Europese titel te veroveren. De eerste toernooihelft verliep niet naar wens. Remises tegen de Pool Chmiel en de Belg Schalley waren de Fries een doorn in het oog. Wiersma: 'Ik was ongeconcentreerd en dacht lang na in de openingen waar weinig uit kwam. Toen volgde de negende ronde tegen Georgiev. Ik won mooi maar het was riskant. Dat had ik net even nodig.'

Scoren ging daarna goed tegen Aliev en Getmanski. De sluimerende dammer in Wiersma werd weer klaarwakker. In de partij tegen Edvard Boezinski leek Wiersma de kroon te zetten op sterk klassiek spel. Maar het mega-eindspel was aan alle kanten remise. Tot diep in de nacht analyseerde Wiersma hoe hij beter had kunnen spelen. Hij rustte niet tot hij kon concluderen dat een zet langer wachten met offeren aan alle kanten winst opleverde.

Cordier en zelfs Gantwarg werden vervolgens verslagen. Wiersma: 'Die partij was de belangrijkste. Ik stond wel wat beter maar ik twijfelde of er van echt voordeel sprake was. Ik merkte dat ook Gantwarg dat in de gaten had. Hij speelde vlot, ook met het oog op mijn klok. Toen blunderde hij en kon ik alsnog toeslaan.'

De kans dat Wiersma volgend jaar achter de borden zit bij het WK in Riga is klein. Zijn ergernis over de amateuristische organisatie van de werelddambond FMJD speelt daarin mee, maar er is nog een reden. 'Ik moet prioriteiten stellen. Studiepunten zijn voor mij belangrijker dan titels. Ik zit op de Topsportacademie. Daar studeer ik management en economie, 40 uur per week. En ik loop al een beetje achter. Wat ik precies met de opleiding ga doen weet ik nog niet. Maar ook de damwereld kan zeker wel wat commercieel inzicht gebruiken.'

Dat er geen match met Sijbrands uit het EK voortvloeit vindt Wiersma jammer. 'Een noodzaak voor een match is niet nu niet aanwezig maar de damwereld zit er wel op te wachten. We moeten het er toch maar eens over hebben.' Het droomscenario zou uitgekomen zijn als Sijbrands in de voorlaatste ronde niet op spijtige wijze de winst had gemist tegen Aliev uit Azerbeidjan.

Het EK had een open karakter zoals in de damsport zelden voorkomt. Een winstpercentage van bijna 50 procent werd gemeten. Blijkbaar bezat het deelnemersveld een ideale mix: de beste grootmeesters, grootmeesters uit vorm en ambitieuze jonge meesters uit diverse landen. Dat Wiersma en Sijbrands konden domineren had zelfs het organisatiecomité niet durven dromen. Vooral Clerc en Georgiev moesten diep buigen voor de gevestigde orde.

Ondanks zijn tweede plaats stond Sijbrands het publiek na zijn partij tegen Getmanski met een opgeruimd gemoed te woord. De oud-wereldkampioen wist kennis en visie te koppelen aan een praktische instelling. De tijdsverdeling bewaakte hij zonder uitzondering streng. Wanneer het nodig was bracht Sijbrands de juiste spanningen op het bord, bijna zonder uitzondering met groot voordeel. In de slotpartij toonde Sijbrands zijn 'levenslange trouw aan de Vos-variant'. Hij ontwrichtte de riante witte aanval vakkundig, en kon rond de 35ste zet combinatief zeer gunstig afwikkelen. De zetten in de tijdnoodfase lieten zich goed vinden. Toen de vijftig zetten vol waren, moest Sijbrands desondanks al snel concluderen dat winst een illusie was.

Copyright: Hattem, Egbert van


de Volkskrant, 30 oktober 1999
Wiersma verfijnt openingstheorie

door Ton Sijbrands

Na een eenmalige onderbreking ter gelegenheid van Roozenburgs 75ste verjaardag vervolgen we onze terugblik op het onlangs gehouden toernooi om het Europees kampioenschap.

Harm Wiersma, die het toernooi met een voorsprong van één punt op Valneris en ondergetekende afsloot, zette in Hoogezand acht van de vijftien partijen in winst om. Minstens twee daarvan waren niet alleen in sportief en algemeen damtechnisch opzicht van belang, maar óók vanuit openingstheoretisch oogpunt. Ik doel op zijn partij uit de eerste ronde tegen Kaido Leesmann (Estland) èn op de overwinning die Wiersma op de negende speeldag boekte ten koste van Alexander Georgiev, de onttroonde titelhouder.

Wiersma - Leesmann (EK 1999)

<APPLET CODEBASE = "http://www.damweb.nl/" CODE = "webdam.Viewer.class" NAME = "webdam" ARCHIVE ="webdam/Viewer.jar" WIDTH = 360 HEIGHT = 240 HSPACE = 0 VSPACE = 0 ALIGN = middle><PARAM NAME="options" VALUE="bgcolor: b0c0a0; notation:right]3228192328191423373210144137141946410510353020253329091440350309454023283223192830241822383312184238071231260107484216215045142024191324383210143223222833130828433824333829202429201524494304103631020842381722261712213430253440201425383221273221111621172211433808133127071247421014383312173322172842381117272228333928141922110617443913184540091340341924393313193832182337311721312721262822263127362530342523292218292718122429120729330701[/damweb_position]

1.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-32 10-14 4.41-37 14-19 5.46-41 5-10 6.35-30 20-25 7.33-29 9-14 8.40-35 3-9 9.45-40 23-28 10.32x23 19x28 11.30-24 18-22 12.38-33 12-18 13.42-38 7-12 14.31-26 1-7 15.48-42

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110787573.png">

Leesmann heeft de opening correct behandeld. Maar de zwartspeler had nu verder moeten gaan met 15...14-20(!), om pas na 16.50-45 10-14 17.35-30/37-31 met schijf 16 op te komen.

15...16-21? 16.50-45! 14-20

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110788815.png">

17.24-19!! 13x24 18.38-32!

Met behulp van een schijnoffer dat voor het eerst door Gantwarg werd opgemerkt tijdens een partij met Clerc (WK 1984), trekt Wiersma optimaal profijt van zwarts foutieve 17e zet.

18...10-14 19.32x23 22-28

In mijn Volkskrant-rubrieken van 10 november en 1 december 1984 heb ik uitgebreid aandacht besteed aan de stand na 17.24-19! 13x24 18.38-32. De verdediging die Leesmann kiest, kwam toen inderdaad als beste uit de bus, maar moest volgens mijn analyses eveneens tot verlies leiden.

20.33x13 8x28 21.43-38!

Ambitieuzer nog dan 21.35-30 en 22.29-24 enz.

21...24x33 22.38x29 20-24 23.29x20 15x24 24.49-43 4-10 25.36-31

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110790735.png">

Waarom precies kan ik niet meer achterhalen, maar ik liet wit destijds niet met 36- maar met 25.37-31 vervolgen. De 'hoofdvariant' van mijn analyse luidde 25...2-8/12-18 26.42-38 12-18/2-8 27.47-42 11-16 28.41-37 7-11 (28...18-22 29.38-32!!? 24-29* 30.32x23! 29x18 31.37-32 enz.) 29.34-30! 25x34 30.39x19! 14x23 31.40-34 18-22 32.44-39 21-27 33.38-33 27-32 34.42-38 32x41 35.36x47 8-12 36.34-30 9-13 37.45-40 12-18 38.40-34 16-21 39.47-41 21-27 40.41-36 en wit gaat in de omsingeling winnen!

Het gespeelde 25.36-31 brengt eigen mogelijkheden met zich mee, maar kàn ook heel goed op zetverwisseling met bovenstaande spelgang neerkomen.

25...2-8 26.42-38 17-22(?) 27.26x17 12x21

Dit kost een stuk. Daarom had zwart beter 26...12-18 kunnen doen, bijvoorbeeld 27.41-36/38-33 18-22.

28.34-30! 25x34 29.40x20 14x25 30.38-32! 21-27 31.32x21 11-16 32.21-17! 22x11 33.43-38 8-13 34.31-27! 7-12

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110792112.png">

Volgens het computerprogramma TRUUS was 34...10-14 taaier geweest: 35.38-33? wordt dan met 35...13-19!, 36...11-17!, 37...19-24 en 38...25x43 beantwoord. Maar ik kan mij nauwelijks voorstellen dat de zwarte voorpost ook op termijn nog te redden zou zijn.

35.47-42 10-14 36.38-33 12-17 37.33x22 17x28 38.42-38 11-17 39.27-22 28-33 40.39x28 14-19 41.22x11 6x17 42.44-39 13-18 43.45-40 9-13 44.40-34 19-24 45.39-33 13-19 46.38-32 18-23 47.37-31 17-21 48.31-27 21-26 49.28-22 26-31 50.27x36 25-30 51.34x25 23-29 52.22-18 29x27 53.18-12 24-29 54.12-7 29-33 55.7-1

Zwart geeft het op.

Georgiev - Wiersma (EK 1999)

<APPLET CODEBASE = "http://www.damweb.nl/" CODE = "webdam.Viewer.class" NAME = "webdam" ARCHIVE ="webdam/Viewer.jar" WIDTH = 360 HEIGHT = 240 HSPACE = 0 VSPACE = 0 ALIGN = middle><PARAM NAME="options" VALUE="bgcolor: b0c0a0; notation:right]32281721332921263933162144391116504406113832202429201524312710154338182349431420272224293324202934300510363110143127121741360712393415203025202434301318221309184439081337312637423121264742263742310208393317213126010626171131362712174641081248421721282221264137061143391117221116073328071140342940354424354540030838330410423810154034152044403544395020245045232934231829454013182822081332281116383229383243242943381924373126372721182721411621383213184137121728231822[/damweb_position]

1.32-28 17-21 2.33-29 21-26 3.39-33 16-21 4.44-39 11-16 5.50-44 6-11 6.38-32 20-24 7.29x20 15x24 8.31-27 10-15 9.43-38 18-23 10.49-43 14-20 11.27-22!? 24-29!? 12.33x24 20x29

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110793793.png">

Door de wederzijdse kerkhofbezetting staat het bord al na een luttel aantal zetten in lichterlaaie.

13.34-30 5-10 14.36-31

Gebruikelijker is eerst 14.30-25 (14...12-17*) en dan pas 15.36-31 10-14 16.31-27. Het spreekt echter voor zich dat na de tekstzet dezelfde stellingen als na 15.30-25 enz. kunnen ontstaan.

14...10-14 15.31-27 12-17 16.41-36 7-12 17.39-34?!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110794762.png">

Maar hiermee wijkt Georgiev wezenlijk van de bestaande voorbeelden af, en het is sterk de vraag of hij daar verstandig aan doet. Na 17.30-25 zou er via verwisseling van zetten een positie zijn ontstaan die zich al diverse malen heeft voorgedaan; ik noem slechts Baljakin - Foerman (Cannes 1992) en Goloebjeva - Van Lith (2e matchpartij WK-vrouwen 1996).

17...15-20!

Ziedaar het cruciale verschil met alle eerdere praktijkvoorbeelden, waarin de witspelers de opmars van 15 naar 24 pas toelieten op een moment dat 12 al op 18 stond en de voorpost op 22 dus niet meer kon worden afgeruild.

18.30-25 20-24! 19.34-30 13-18!! 20.22x13 9x18

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110795943.png">

Om deze manoeuvre draait het allemaal. Anders dan na het foutieve 19...12-18? 20.44-39 enz. het geval was geweest, komt zwart nu nìet in temponood, zodat zijn fraaie Ghestem-opstelling (let op de afwezigheid van schijven op de velden 5, 10, 15 of 20!) volledig tot haar recht komt.

21.44-39 8-13 22.37-31 26x37 23.42x31 21-26!

Zonder vrees voor welke combinatie dan ook.

24.47-42 26x37 25.42x31 2-8!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110796954.png">

Maar hier moest zwart wèl even de dreiging 26.27-22!, 27.32x21!! en 28.39-34 + pareren.

26.39-33 17-21 27.31-26 1-6 28.26x17 11x31 29.36x27 12-17 30.46-41 8-12

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110797912.png">

31.48-42

Hardnekkiger lijkt 31.41-37 (of ook meteen 40-34x34) 17-21 32.40-34 29x40 33.45x34 gevolgd door 34.34-29 en 35.30x39, al vermoed ik dat zwart ook dan op winnend voordeel kan bogen.

31...17-21 32.28-22 21-26 33.41-37 6-11! 34.43-39

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110798835.png">

Vlecht de dreiging 35.27-21!! 36.33x22, 37.32x21, 38.40-34, 39.35x44, 40.44-40 en 41.38x16 in de stand. Die maakt zwart echter op simpele wijze onschadelijk:

34...11-17! 35.22x11 16x7 36.33-28 7-11 37.40-34 29x40 38.35x44

In arren moede offert Georgiev maar een schijf. Maar ook na 38.45x34 had wit verloren, zeker wanneer zwart daarop met 38...3-8! 39.39-33 23-29! 40.34x23 18x29 een nieuwe Ghestem-doorstoot had geplaatst om zijn tegenstander vervolgens binnen vier zetten geheel vast te laten lopen!

38...24x35 39.45-40 3-8 40.38-33 4-10 41.42-38 10-15 42.40-34 15-20!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/11110801383.png">

Met als tactische rechtvaardiging 43.33-29? 19-24! 44.28x10 24x22 45.25x14 13-19 46.14x23 18x49 +.

43.44-40 35x44 44.39x50 20-24 45.50-45

Ook de tactische wending 45.27-22 en 47.34-29 enz., doorgaans (dat wil zeggen in standen met gelijke materiaalverhoudingen) goed voor remise, verliest hier kansloos.

45...23-29! 46.34x23 18x29 47.45-40 13-18 48.28-22 8-13 49.32-28 11-16 50.38-32 29x38 51.32x43 24-29 52.43-38 19-24! 53.37-31 26x37 54.27-21 18x27 55.21x41 16-21 56.38-32 13-18 57.41-37 12-17 58.28-23 18-22

En zonder 59.23x34 22-27! (60.32-28 27-32 +) af te wachten, gaf Georgiev zich gewonnen.

Copyright: Sijbrands, T.

[Hanco Elenbaas]

Tijdens het 7de Bijlmertoernooi in 2003 heeft Harm Wiersma nog geprobeerd Ton Sijbrands te interesseren voor een match Sijbrands-Wiersma.
Tevergeefs, Ton Sijbrands wil jammer genoeg niet, zelfs niet voor een miljoen euro.
Als de volgende partij gewoon gewonnen was door Ton, dan zouden Harm en Ton gedeeld eerste zijn geworden in het EK 1999. Waarschijnlijk de laatste kans op een match Sijbrands-Wiersma...


Aliev

Sijbrands

Aliev had al een schijf moeten offeren en staat er nu dus eentje achter.
Het offerfestival dat volgt beroofde ons van de match van de eeuw.

44.43-39 29-34 45.39x30 24x35 46.33-29 19-24 47.29x9 13x4 48.25-20 35-40 49.20-14 40-44 50.50x39 45-50 51.38-33 17-22 52.28x8 18-23


Eldar Aliev uit Azerbeidzjan redde Ton Sijbrands
van een match met Harm Wiersma
Foto: Tonny Roeterdink
http://www.xs4all.nl/~dezlaren/diversen ... alerij.htm


Ton Sijbrands - Eldar Aliev (EK 1999)
<applet code="webdam.Viewer.class"codeBase="http://www.damweb.nl/"height="270"name= ... ar"><param name="position"value="WMWP25262728323337384350BP121314171819242945"><param name="notation"value="433929343930243533291924290913042520354020144044503945503833172228081823"><param name="options" value="bgcolor: D8D3B0;notation:right"></applet>


Ton Sijbrands durft de match met
Harm Wiersma (nog) niet aan

[Hanco Elenbaas]

Tussenstand na 25 stemmen:
1. Ton Sijbrands 14
2. Harm Wiersma 11

Dat moet de burger toch moed geven!
Kom op Ton, je kunt het, geef ons en (vooral) het Damspel die match!!

de Volkskrant, Denksport, 6 september 2003
Mooiste partij van WK in Zwartsluis

Ton Sijbrands

De terugblik op het WK-toernooi van Zwartsluis 2003 wordt afgesloten
met een analyse-in-twee-afleveringen van de partij die ik in de zevende
ronde van Gérard Jansen won. Voor dit niet-alledaagse duel, waarin de
hekstelling een centrale plaats innam, kregen beide spelers de
Roozenburg Bokaal voor de mooiste partij.

1.34-29 20-25 2.40-34 15-20 3.45-40 10-15 4.32-28 17-21



Dit is sinds jaar en dag mijn favoriete tegenspel van de 1.34-29-opening.
De stand na 4... 17-21 heb ik vaak op het bord gehad, zoals tegen
Gantwarg (Nederland-USSR 1990), Macodou N'Diaye (4e matchpartij
1994), Ndiaga Samb (2e matchpartij 1999) en Georgiev (EK 1999).

Die wetenschap plaatst de bewering van één der overige deelnemers
-gedaan in de Volkskrant van 12 mei- dat ik mijn tegenstanders zou
uitzoeken ('tegen Jansen speelt hij graag scherp omdat hij eerder goede
resultaten tegen hem heeft behaald'), in een merkwaardig daglicht. Ook
houdt die uitspraak een miskenning in van de moed die Jansen aan de
dag legde door willens en wetens met 1.34-29 te openen, waar vrijwel al
mijn andere tegenstanders (de geciteerde collega incluis!) voor het veel
vrijblijvender 1.32-28 kozen.

En wat die 'goede resultaten' uit het verleden betreft: mijn laatste
overwinning op Jansen dateerde alweer van april 1988. De vijf partijen
die wij sindsdien gespeeld hebben, eindigden alle in remise, sommige na
niet meer dan 16 of zelfs 11 luttele zetjes...

5.37-32 5-10 6.50-45 19-23 7.28x19 13x24

De hekstelling is een feit. Zij zal het spelbeeld ruim twintig zetten lang blijven bepalen.

8.32-28 21-26 9.41-37 16-21




Zo had ik het ook tegen Gantwarg gespeeld.
Maar in de competitiepartij die ik in januari 2003 van Peter van der Stap
won, koos ik juist voor 9... 11-17. Omdat bij de bespreking van Jansen-
Sijbrands nog meermalen aan Van der Stap-Sijbrands zal worden
gerefereerd, geef ik er het verloop van tót aan het moment waarop die
beide partijen, die elkaar met de tekstzet vaarwel lijken te zeggen, door
een miraculeuze speling van het lot tóch weer samenkomen: 10.37-32
26x37 11.32x41 17-22 12.28x17 12x21 13.41-37 7-12 14.37-32 21-26
15.46-41 9-13 16.41-37 1-7 17.32-28 18-22 18.28x17 12x21 19.38-32
14-19 20.43-38 10-14 21.49-43 7-11 22.32-28 8-12 23.38-32 2-8
24.43-38 4-9 25.37-31 26x37 26.42x31 21-26 27.47-42 26x37 28.42x31
(binnen vier zetten heeft wit zijn ontwikkelingsachterstand van 6 tempi
omgebogen in een voorsprong van 2 tempi) 28... 12-17! 29.48-42 8-12!
30.31-26 (met deze en zijn volgende zet probeert Van der Stap mij van
veld 21 af te houden) 30... 3-8 31.36-31. (Voor het slot verwijs ik de lezer
naar de rubriek van volgende week.)

10.28-23!

Dit is agressiever dan het destijds door Gantwarg gespeelde 37-32x41.
Wit hoeft de afruil van 23 (10... 12-17 11.23x12 7x18) niet te vrezen,
omdat hij sowieso al over 12.47-41, 13.34-30, 14.31-27 en 15.37x30
beschikt.

10... 11-16 11.47-41! 6-11 12.38-32!

Ook Jansen laat de centrumspanning zo lang mogelijk intact.

12... 11-17 13.43-38! 7-11?!!




Een dubieuze voortzetting, in plaats waarvan 13... 17-22 de voorkeur
verdiende. Maar de tekstzet werd wél ingegeven door de verbluffende
ontdekking dat het op z'n minst theoretisch mogelijk moest zijn om op
dezelfde stelling als tegen Van der Stap uit te komen!

Niet dat ik al op dit eigenste moment het hele verdere verloop tot aan de
tweede diagramstand zet-voor-zet zou hebben berekend - natuurlijk niet.
Maar dat was ook niet nodig. Het volstond om een blik op de toekomstige
structuur van de zwarte rechter vleugel te werpen, én om te achterhalen
wat in de 14x14 stand die na afruil van het stuk op 26 zou kunnen
ontstaan, de tempiverhoudingen zouden zijn.

Van het duel met Van der Stap herinnerde ik mij dat wit 2 tempi méér
had. (Dat detail stond mij hierom nog zo goed bij omdat op de
trainingsavond van het Amersfoorts Damgenootschap, waar ik het
beslissende fragment van die partij had gedemonstreerd, de vraag was
geopperd welke rol de tempiverhoudingen in een hekstelling spelen.
Menigeen had zich toen verbaasd over mijn antwoord dat ik werkelijk
geen idee had!) Een simpel rekensommetje (2-6+ 6-4) leerde mij
vervolgens dat ik tegen Jansen, op voorwaarde althans dat deze schijf 26
in voorwaartse richting zou afruilen, eveneens op '-2' zou uitkomen...

Maar ik moet tegelijkertijd erkennen dat een reprise van mijn winst op
Van der Stap mij op dit moment voornamelijk nog een hypothetische
mogelijkheid leek.

14.49-43! 1-6 15.32-27! 21x32 16.37x28 26x37 17.41x32 17-22
18.28x17 12x21 19.23x12 8x17 20.32-28 9-13


Hiermee is één van de belangrijkste
momenten van de partij aangebroken. Als zwart erin zou slagen schijf 10
naar veld 19 over te hevelen, zou hij - naar ik vermoed - op z'n minst
bevredigend staan.
Maar zo ver is het nog lang niet. Behalve dat hij met de opstoot 28-23!
rekening moet houden, kampt zwart namelijk óók met het probleem dat
zijn rechter vleugel wordt opgesloten (36/37-31!! annex 31-26!) zodra hij,
in een situatie waarin 21 nog niet op 26 staat, 14-19? zou doen.

Van die desorganisatie in de vijandelijke stelling nu had Jansen kunnen
profiteren door het schijnbaar rustige 21.46-41! te spelen. Zwart heeft
dan niet beter dan 21... 21-26 (21... 4-9? zou hem na 22.41-37! alleen
maar verder van huis brengen), waarop wit met behulp van het
schijnoffer 22.28-23(!!) 13-19 23.41-37! 19x28 24.33x22 17x28
25.36-31! 24x33 26.38x29 het voordeel naar zich toe kan trekken!


21.36-31?

Gaat te vroeg tot actie aan de linker bordrand over.

21... 21-26 22.38-32 26x37 23.42x31 14-19!

Vanaf dit moment doet zwart weer volop mee. En wat méér is: Van der
Stap-Sijbrands is plotseling veel dichterbij gekomen...

24.43-38 10-14 25.46-41 2-7 26.41-37 4-9

Het zou kunnen dat 25... 2-7 en 26... 4-9 niet zwarts allerbeste zetten
zijn. Maar in de partij blijken zij goed genoeg om wit van een opstelling
met 48-43 en 28-23x23 af te houden en de vijandelijke kroonschijf naar
links te lokken. Inderdaad zou 27.48-43? nu falen op 27... 17-22!
28.28x17 11x22 29.32-28 7-11 30.28x17 11x22 31.38-32 22-27!
32.31x22 19-23 (ziedaar waarom veld 9 dicht moest) 33.29x18 24-30
34.35x24 20x49 +.

27.48-42 7-12 28.31-26 3-8 29.37-31




Het wonder waarop ik zestien zetten terug nog nauwelijks had durven
hopen, heeft zich voltrokken: via een totaal ander verloop is exact
dezelfde stelling als in de partij tegen Van der Stap op het bord
verschenen! Hoe zwart vanuit die stand vrijwel geforceerd wint (wat
eveneens een klein mirakel mag heten!), laat ik volgende week zien.

(Wordt vervolgd)

Copyright: Sijbrands, T.




de Volkskrant, Denksport, 13 september 2003
Het nut van een grondige analyse

door Ton Sijbrands




Het eerste diagram geeft de stand weer die na 29.37-31 in G. Jansen -
Sijbrands (WK 2003) was ontstaan. Maar dat was niet de enige partij
waarin die stelling zich had voorgedaan. Want via een totaal ander
verloop was exact dezelfde positie óók al voorgekomen in het
competitieduel dat ik drieënhalve maand tevoren met Peter van der Stap
had uitgevochten.

Die laatste partij had ik gewonnen, en wat méér is: ik had de beslissende
fase ervan grondig geanalyseerd, waarbij ik tot de conclusie was
gekomen dat zwart in vrijwel alle varianten op winnend voordeel kon
bogen.

Die wetenschap maakte dat ik, waar ik tien zetten terug nog serieus met
een nederlaag rekening had gehouden, de uitkomst van de partij tegen
Jansen plotseling met groot vertrouwen tegemoet zag. Bovendien stelde
de miraculeuze analogie mij in staat een ander gevaar te bezweren. De
eerste 28 zetten hadden mij namelijk een kleine zeven kwartier
bedenktijd gekost. Maar door de komende dertien zetten à tempo te
produceren, kon ik nu aanzienlijke tijdwinst boeken.

Het verloop zag er als volgt uit:

29...24-30!! 30.35x24 19x30

Met deze a-thematische manoeuvre wisselt zwart zijn hekstelling in voor
een centrumomsingeling die wit verplicht binnen hooguit twee zetten de
vijandelijke bordhelft te betreden.

31.42-37

Uiteraard gaat 31.40-35?? niet door het damzetje 31...12-18!, 32...17-21
en 34...18-23 +.

31...30-35!



32.29-24 20x29 33.34x23

De meest voor de hand liggende manier om de zesde rij te bezetten. Zo
was 32.29-23 wit op materiaalverlies komen te staan na 32...13-18!
33.34-29 (of 33.23-19 14x23 34.28x19 9-13!, zonder vrees voor welke
damzet dan ook) 33...20-24! 34.29x20 18x29! 35.33x24 17-21 36.26x17
11x42 37.37x48 25-30 +.

En ook na 32.28-22 17x28 33.33x22 14-19! had hij met onoplosbare
problemen te kampen gekregen. Ik geef slechts twee spelgangen ter
illustratie: 34.32-28 19-24! 35.29-23 (op 35.39-33 forceert zwart
beslissende materiaalwinst middels 35...24-30! 36.44-39 en na het slaan
12-18-23! en 40...11-17 +) 35...24-30! 36.37-32 11-17! 37.22x11 6x17
38.38-33 9-14 39.31-27 13-18! en nu:

1) 40.34-29 (40.33-29?? 8-13 +) 40...8-13! 41.40-34 13-19!! 42.45-40
19-24! en er is een stijlvol 'mat-beeld' ontstaan: zowel na 43.26-21 17x26
44.28-22 12-17! als na 43.23-19 24x13 44.28-23 13-19 45.32-28 19-24
46.26-21 17x26 47.28-22 12-17! kan wit het opgeven.

2) 40.23-19 14x23 41.28x19 17-21! 42.26x17 12x21 43.33-28
(na 43.19-14 20x9 geeft zwart zijn plus-schijf direct weer terug,
bijvoorbeeld 44.33-28 18-23!! 45.28x19 9-14 46.19x10 15x4 + of
44.33-29 18-22!! 45.27x18 21-27 46.32x21 16x27 +) 43...18-23! en wit
gaat kansloos ten onder.

33...13-19!



Beperkt de vijandelijke bewegingsvrijheid tot een minimum.

34.40-34 9-13 35.45-40 15-20




36.23-18

Dit offer, dat maar op één manier mag worden aangenomen (36...12x23?
37.26-21! enz.), lijkt inderdaad wits beste optie. In elk geval had het
afspel na 36.34-29 13-18! 37.40-34 (37.29-24?? 19x30 +) 37...20-24
38.29x9 18x49 39.9-4 19-24! hem geen werkelijke overlevingskans
gelaten.

36...13x22! 37.32-27 12-18 38.38-32(!)



Jansen verdedigt zich hardnekkiger dan Van der Stap. Die vervolgde in
hevige tijdnood met 38.37-32(?) en moest zich al na 38...8-13 39.34-29
19-24 (zonder vrees voor 40.29-23 18x29 41.27x9 14x3 42.39-34 24-30!
+) 40.40-34 13-19 41.44-40 35x44 42.39x50 24-30 gewonnen geven.

38...8-13!

Vooral niet 38...19-24?? wegens eerst 39.26-21!! en daarna pas 41.27-21!
en 42.34x3.

39.34-29 19-24! 40.29-23



Na koortsachtig rekenen kiest Jansen voor een peperdure afwikkeling-
naar-dam, aan de afloop waarvan ook de witspeler zelf ernstig zal hebben
getwijfeld. Maar er was domweg niet beter. Zo had 40.28-23 op slag
verloren door 40...24-30!, 41...30-34! en 42...16x38!! +. En na 40.40-34
24-30! had er kunnen volgen 41.26-21 (want 41.28-23 faalt op 13-19-24!!
+) 41...17x26 42.28x17 11x22 43.44-40 (nog het beste: 43.32-28 13-19!
44.28x17 19-24! +) 43...35x44 44.39x50 30x28 45.32x12 6-11! 46.27x9
14x3 47.31-27.


Analysediagram

Jansen verwierp deze variant omdat hij na 47...25-30 48.50-44 30-35
49.29-23 20-24 50.23-18 24-30 geen enkele remisekans voor wit zag. En
daar had (en heeft) hij groot gelijk in. Toch was dit niet wat ik zou hebben
gedaan. Ik was namelijk van plan 47...20-24 48.29x20 25x14 te spelen:
van de analyse van de partij tegen Van der Stap stond mij nog levendig
bij hoe de display van het computerprogramma TRUUS plotseling op het
magische '9.99' (= winst-in-alle-varianten) was gesprongen! En ook
herinnerde ik mij de prachtige 3x1 motiefwinst waarin de hoofdvariant
uitmondde:

49.50-44 14-19! 50.44-39 19-23! 51.39-34 11-17 52.12x21 26x17
53.37-32 3-9 54.34-30 23-29! 55.32-28 9-14 56.30-25 29-34
57.27-22 (na 57.28-23 34-39 58.23-18 39-44 59.18-13 44-49 60.13-8
49x21 wint zwart door overmacht, onder meer daar 61.8-3 uitgeschakeld
is door de kleine combinatie 61...14-20! en 62...21-26 +) 57...34-39
58.22x11 16x7 59.28-23 39-44! 60.23-19 14x23 61.25-20 44-50! 62.20-14
7-12!! en nu ofwel 63.14-9 23-28! + ofwel 63.14-10 12-18! +.

(Die motiefstand na 62...7-12 was de hele tijd niet van mijn netvlies te
brànden. Ik moest er zelfs al aan denken toen ik, vlak na de opening, tot
het dubieuze 13...7-11 besloot!)

40...18x38 41.27x9 38x36 42.9-4




Omdat ik deze nevenvariant destijds niet had uitgewerkt ('zwart gaat
ongetwijfeld winnen', was alles wat ik er in mijn aantekeningen inzake
Van der Stap-Sijbrands 2003 over te melden had), moest ik nu weer op
eigen kracht verder. Gelukkig had ik voor mijn laatste negen zetten nog
steeds dezelfde 16 minuten over die ik in de eerste diagramstand ook al
had, zodat ik het karwei in betrekkelijke rust kon klaren:

42...14-19! 43.40-34 24-30!

De simpelste en overtuigendste weg naar winst. Daarbij is van belang dat
wit géén reddende rondslagen heeft: na 44.28-22 17x28 45.37-32 28x37
46.44-40 35x33 47.26-21 doet zwart niet 47...30x39? (48.4-15!! =) maar
47...16x27! 48.4x16 30x39 +.

44.4-15

Derhalve het enige.

44...19-23! 45.15x21 16x27 46.26-21 27x16 47.28-23 16-21 48.23-19
21-27



49.19-14

Een onnauwkeurigheidje dat het einde versnelt. Maar ook na 49.19-13
27-32! 50.37x28 36-41 51.13-8 41-46 52.28-22 46-23 53.8-2 23x40
54.2x16 was het eindspel reddeloos verloren geweest: zwart kan zowel
met 54...49-40 winnen als met 54...35-40.

49...27-32 50.37x28 36-41

De tijdnood is voorbij, de partij óók: zonder dat hij een reële kans heeft
twee dammen te halen, komt wit drie volle schijven achter (51.14-9 41-46
52.28-22 46-23). Jansen gaf zich dan ook terecht gewonnen.

Copyright: Sijbrands, T.

Friesch Dagblad 13 juni 2003

Hoogst opmerkelijke partij Sijbrands

door Tjalling Goedemoed

Na de nederlaag tegen Georgiev leek de vrees gerechtvaardigd dat
Sijbrands als slechtste Nederlander eindigen zou.
Het Maarstoernooi 1993 indachtig, toen de nederlaag op Schwarzman een
enorme impact op Sijbrands had, zou het moeilijk worden voor de
publiekslieveling om zich terug te knokken in het toernooi. Na enkele
voorzichtige remises wist Sijbrands toch nog enkele fraaie duels te winnen
en dankzij de gestileerde overwinning op Ndjofang in de slotronde werd
Sijbrands zelfs samen met Gérard Jansen de beste Nederlander.
Het onderlinge duel tussen beide Nederlanders was hoogst opmerkelijk.

G. Jansen - T. Sijbrands 09-05-2003

1.34-29 20-25 2.40-34 15-20 3.45-40 10-15 4.32-28 17-21

Dezelfde opening als Georgiev - Sijbrands EK 1999, waarin Sijbrands in
flagrante tegenstelling tot in dit WK Georgiev wegspeelde. Georgiev
speelde 5.31-26

5.37-32 5-10 6.50-45 19-23 7.28x19 13x24 8.32-28 21-26 9.41-37

Sijbrands had deze stelling in 1990 al op het bord tegen Gantwarg (1-1).
Toen speelde Sijbrands ook 9… 16-21. Eerder dit jaar had Sijbrands deze
stelling op het bord tegen Peter van der Stap en speelde toen 9… 11-17.
Toch zullen de partijen tegen Jansen en Van der Stap, zoals u straks zult
zien, onlosmakelijk met elkaar verbonden blijven.

9… 16-21 10.28-23 11-16 11.47-41 6-11 12.38-32 11-17 13.43-38 7-11
14.49-43 1- 6

Wit kan na 15.33-28 24x22 16.32-27 21x32 17.38x27 18x29 18.27x7
17-22 19.34x23 11-17 geen dam halen wegens 22-28 2-7, maar met
20.42-38 2x11 21.23-19 14x23 22.35-30 25x34 23.40x27 gevolgd door
27-21x22 37-31x23 kan wit afwikkelen naar een gelijke stand. Wit kan
ook vereenvoudigen met 15.34-30 25x34 16.39x19 20-24 17.30x19
(19x30? 21-27 Z+) 15x13 18.33-28 18x29 19.28-22 17x28 20.32x34.
Jansen echter gaat de strijd volop aan!

15.32-27 21x32 16.37x28 26x37 17.41x32 17-22 18.28x17 12x21
19.23x12 8x17 20.32-28 9-13 21.36-31 21-26 22.38-32 26x37 23.42x31
14-19 24.43-38 10-14 25.46-41 2- 7 26.41-37?

Wit bouwt zo op dat zijn lange vleugel ongelukkig raakt opgesteld.
Gezonder oogt de opbouw 48-42-37 maar de hekstelling lijkt sowieso
kansrijk voor zwart.

26… 4- 9 27.48-42 7-12 28.31-26 3- 8 29.37-31 [DIAGRAM]



Verbluffend: In de partij Van der Stap - Sijbrands ontstond na een geheel
ander middenspel exact dezelfde positie! Opnieuw wint Sijbrands met de
verrassende strategie waarbij de hekstelling plaats maakt voor een
algehele omsingeling van de witte centrumstand.

29… 24-30!! 30.35x24 19x30 31.42-37 30-35 32.29-24 20x29 33.34x23
13-19 34.40-34 9-13 35.45-40 15-20

Ook Van der Stap probeerde zich met het komende offer te redden!

36.23-18 13x22 37.32-27 12-18 38.38-32

Van der Stap deed 38.37-32 en verloor na 8-13 39.34-29 19-24
40.40-34 13-19 41.44-40 35x44 42.39x50 24-30.

38... 8-13 39.34-29 19-24 40.29-23 18x38 41.27x 9 38x36 42. 9- 4 14-19

De dam voor drie stukken zal wit niet redden van de nederlaag.

43.40-34 24-30 44. 4-15 19-23 45.15x21 16x27 46.26-21 27x16 47.28-23
16-21 48.23-19 21-27 49.19-14 27-32 50.37x28 36-41 Wit gaf het op.

Tjalling Goedemoed
C.Kerkhofstraat 12
8923 GB Leeuwarden
tjalibaba@hotmail.com

[Hanco Elenbaas]

28 december 1970: Ton Sijbrands bekijkt hoe Harm Wiersma
zich in de nesten werkt tegen Anatoli Gantwarg.
Harm was dit Suikertoernooi hopeloos uit vorm en verloor niet
alleen van Gantwarg, maar ook van Sijbrands en Andreiko.
Het Tweede Suikertoernooi werd gewonnen door Gantwarg en
Sijbrands met 17 punten. Harm Wiersma haalde slechts 9 uit 11,
een dieptepunt in zijn carrière.

[Hanco Elenbaas]

Nieuwe tussenstand:

Wie wint de aanstaande match tussen Ton Sijbrands en Harm Wiersma?
Ton Sijbrands
53% [ 17 ]
Harm Wiersma
46% [ 15 ]

Totaal aantal stemmen : 32

Zie je nou wel Ton, ze geloven in jou!!
Geen betere propaganda voor het Damspel denkbaar dan een match tussen de twee grootste dammers aller tijden, Sijbrands en Wiersma.
Schenk het Damspel en haar liefhebbers die match Ton, doe niet zo flauw!

Sijbrands - Sheoratan
Paramaribo, 11 augustus 1969
<APPLET CODEBASE = "http://www.damweb.nl/" CODE = "webdam.Viewer.class" NAME = "webdam" ARCHIVE ="webdam/Viewer.jar" WIDTH = 360 HEIGHT = 240 HSPACE = 0 VSPACE = 0 ALIGN = middle><PARAM NAME="options" VALUE="bgcolor: b0c0a0; notation:right]32281823383212183127071243381722281711313627121733281721383308124238202434301420393420252722182733292431443927384137234146080312393338293403253403261014402916212610051435300409454006115044010744390208393307122923[/damweb_position]

Volgens Harm Wiersma in Dammen 69 van november 1991 (Het Wiersma-nummer) een van zijn mooiste partijen ooit:

Sjtsjogoljew - Wiersma 0 - 2
Volmac Vierkamp 1978
<APPLET CODEBASE = "http://www.damweb.nl/" CODE = "webdam.Viewer.class" NAME = "webdam" ARCHIVE ="webdam/Viewer.jar" WIDTH = 360 HEIGHT = 240 HSPACE = 0 VSPACE = 0 ALIGN = middle><PARAM NAME="options" VALUE="bgcolor: b0c0a0; notation:right]322819232819142333282332372810143933141944391621504421263430263741320510403410144440172228171122342906113024193035241117464113192413081941370308363107113228202429201524393411163832162143382127322117262817122138321822332822333127142027160914161108121106020732270409373126374231091327213338474119234137232831261419403520253429243348431923433233393731283731422328423713182117122126171823454039444034071149401122[/damweb_position]

Hotel Nieland in Apeldoorn 1964


Nederland - USSR, 4 juli 1968 in Amstelveen