Turkse slag

[Kosmos]

In Turbo Dambase gesnuffeld naar meer praktijkvoorbeelden zonder resultaat.
Zelf deze in elkaar geflanst.



Wit speelt en wint!

[Kosmos]

Koeperman - Dybman

WK 1986 Groningen

Sijbrands merkte op dat wit na 47.34-29 30-34 48.39x30 25x34 49.29-24 34-39 (eerst 26-31! wint)



remise maakt door 50.33-28! 39x50 51.40-34 50x19 52.23x1

Sijbrands noemt dit een Turkse slag, maar dat lijkt me niet correct. Het is een schijf van eigen kleur die de zwarte dam stopt (schijf 13), een halve Turkse slag dus slechts.

[Eric Sanders]

remise maakt door 50.40-34! 39x50 51.33-28 50x19 52.23x1

Ik vermoed dat je 40-34 en 33-28 in omgekeerde volgorde uit moet voeren.

[Kosmos]

remise maakt door 50.40-34! 39x50 51.33-28 50x19 52.23x1

Ik vermoed dat je 40-34 en 33-28 in omgekeerde volgorde uit moet voeren.

Beginnen met 40-34 is inderdaad minder handig.
Kwam je toch weer aan je trekken he, met die tekst van Karel van het Reve?

[Eric Sanders]

Kwam je toch weer aan je trekken he, met die tekst van Karel van het Reve?

Ja, die was top.

[Kosmos]

Ok, we hebben dus 3 praktijkvoorbeelden,
Mysticus, A. Van leeuwen en kemperman.

Kemperman - Clasquin HF NK 1996



Wit miste een zeldzame winst door 55.28-23!! 16x28 56.33x11 +

A. Van leeuwen - E. Prosman



In de in 1996 gespeelde oefenwedstrijd tussen DID Zoetermeer en Damlust won Arjan van Leeuwen van Erno Prosman met 18-13.

[Eric Sanders]

Sijbrands in de volkskrant van vandaag behandelt Okrogelnik - Roozenburg, NK 1967.
De grootste dammer aller tijden wint (de toch al florissante stand) met een Coup Turc.

[img]http://fmjd.org/dias/save/10840334489.png[/img]

[Koops]

Bovenstaande lijkt op het idee uit de stand H. Jansen - R. van der Pal:



Zwart speelde 60... 37-42?

[Kosmos]

Bovenstaande lijkt op het idee uit de stand H. Jansen - R. van der Pal:



Zwart speelde 60... 37-42?

Sorry, Koops, maar die hadden we al gehad, alleen stond ie toen bij leuke standjes, ja beetje onoverzichtelijk, ik geef het toe.

[Kosmos]

De oorsprong van de Coup Turc is duister.
In de damquiz van Eric van Dusseldorp wordt de naam toegeschreven aan de Franse dammer Turc. Maar dat is waarschijnlijk niet waar.

Ik raadpleeg Alle Typezetjes van Arie van der Stoep.
De naam Coup Turc werd geïntroduceerd door Manoury.
Manoury vertelt in zijn tweede boek over een jonge Turk die aan het eind van de jaren '50 zijn koffiehuis bezocht om er te dammen. Een sterke speler, herinnert Manoury zich. Manoury heeft het zetje echter nooit in een partij zien uitvoeren.
Ene Nicolas noemt deze jonge Turk als uitvinder van de Coup Turc.
Joseph Boyer echter wijst op een Fransman met de naam Turc, houder van een koffiehuis waar gedamd werd. Volgens hem was of Turc of een van zijn klanten degene die de Coup Turc uitvoerde.
Volgens Van der Stoep zijn beide theorieën ongeloofwaardig.
Hij denkt dat het een geografische naam is die oneigenlijk gebruikt is (want bij Turks dammen mag je de schijven curieus genoeg juist één voor een van het bord nemen in plaats van na de gehele slag uitgevoerd te hebben, waardoor de (zwarte) dam doorslaat). Er bestaan vergelijkbare benamingen als Coup Anglais en Coup Suisse en ook Coup Normand en Coup Flamand (regionamen) en Rotterdammertje en Haarlemmer (stadsnamen). Pools dammen is een benaming voor ons spel, dat niet uit Polen stamt, maar uit Nederland.
In Manoury's tijd werd op zijn Babylonisch gedamd (á la babilionienne) terwijl Manoury en zijn tijdgenoten best wisten dat dit spel niet uit Babylon of Babylonië was geïmporteerd.

De naam halve Coup Turc is bedacht door Cornelis Blankenaar. (Een terecht onderscheid m.i.)
Bij de halve Coup Turc wordt de zwarte dam gestopt door een schijf van eigen kleur (zwarte schijf dus).



Een voorbeeld uit Prisma Damboek van R.C. Keller.
1.47-41 36x47 2.28-22 47x27 Een schijf van eigen kleur (31) stopt de zwarte dam, een halve Coup Turc dus. 3.32x5 +

Het volgende probleem laat ik vaak zien als inleiding op de introductiecursus dammen op basisscholen in Leeuwarden.



De auteursnaam ben ik even kwijt. Deze stand demonstreert fraai een aantal spelregels.

1.26-21! 17x46 2.28x19 46x14 3.29-23!!

Er ontstaat een fraaie situatie om de meerslagregel te demonstreren. 18x49 is een drieslag, de dam kan op diverse manieren 3 slaan, maar de dam moet er 4 nemen. De dam stopt op 29. Ook als veld 18 onbezet is stopt de dam op 29, want mag niet 2 maal over schijf 23 slaan. Van belang is ook de regel dat je eerst de hele slag uit moet voeren en pas daarna de stukken van het bord mag nemen. Opmerkelijk genoeg is dit uitgerekend bij Turks dammen niet zo, daar neem je de stukken 1 voor 1 van het bord!

3… 14x29 4.33x31

en de schijf op 31 komt als winnaar uit de strijd.

[Kosmos]

Typisch weer de Mysticus!
Trouwens hij kan ook met 2 zwarte dammen, kijk maar:



Zwart heeft net 0... 41-46 geschoven....

[Kosmos]

Hoeraa, dank aan De Kosmos!

Ik blader door een map met oude krantenartikelen op zoek naar iets heel anders en mijn oog valt op dit diagram:



Friesch Dagblad 28-10-1994:

"Toen René Veenstra meende onmiddellijk remise te kunnen maken met 60... 41-46 maakte Andries Bakker de partij uit met een onvervalste Coup Turc: 61.25-20!! 46x33 62.20x42 uit.

[Hanco Elenbaas]

J. van Lochem (Crescendo) - Henk Smit (CDA),
clubcompetitie 1937-1938

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10843916652.png">

28.37-32 28x37 29.42x31 18-23!
30.25-20? 14x25 31.34-30 25x32
32.33-28 22x33 33.31x2

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10843920211.png">

33...13-18!! 34.2x29 23x45

Henk Smit in Dammen 113/114, april 1996:
"Van Lochem was een beetje een drukke man. Ik liet een damzet open staan, waarop Van Lochem, die zijn echtgenote meegenomen had, riep: 'Vrouw, ik heb dam!' Daarna haalde ik die Coup Turc eruit."

[Kosmos]

J. van Lochem (Crescendo) - Henk Smit (CDA),
clubcompetitie 1937-1938

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10843916652.png">

28.37-32 28x37 29.42x31 18-23!
30.25-20? 14x25 31.34-30 25x32
32.33-28 22x33 33.31x2

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10843920211.png">

33...13-18!! 34.2x29 23x45

Henk Smit in Dammen 113/114, april 1996:
"Van Lochem was een beetje een drukke man. Ik liet een damzet open staan, waarop Van Lochem, die zijn echtgenote meegenomen had, riep: 'Vrouw, ik heb dam!' Daarna haalde ik die Coup Turc eruit."

Woehahhahahaha!
"Vrouw, ik heb dam!"
Dat er echt mensen bestaan die hun vrouw niet bij de naam noemen maar "vrouw'! Wahhahaha, wat een rare wezens zijn mensen vaak.

Maar helaas betreft het hier een halve Coup Turc.
Het is schijf 24 van wit die de dam stopt.
Ook is de regel dat je niet tweemaal over dezelfde schijf mag niet van belang.
Wat resteert is de meerslagregel plus eerst slaan en dan stukken van het bord nemen.
2 van de 4 kenmerken van een Turkse slag, dus een halve Turkse slag.
(term bedacht door Cornelis Blankenaar)

[Hanco Elenbaas]

De grote dampropagandist Baris Dukel uit IJmuiden, ook wel Barend Dukel genoemd, besteedt in zijn rubrieken in Het Damspel van 1945 enkele keren aandacht aan wat simpele vormen van de Coup Turc.
Hier een paar standjes met commentaar van de latere Kampioen van Nederland 1959, die zijn vereniging D.C.IJ. in 1937 al naar het Landskampioenschap had geleid:

G. Zomerdijk, Zwolle
<img src="http://fmjd.org/dias/save/10844288349.png">
De Boer, Groningen

Hier kon zwart door 13-18 winnen met Coup Turc, welke voortzetting echter werd verzuimd.

Schutte
<img src="http://fmjd.org/dias/save/10844290802.png">
Zegeling

Zwart's laatste zet was 6-11 en wit kon door 38-33, 49x15, 39-33, 15x22, 28x6 remise maken, welke voortzetting werd verzuimd.


In de wedstrijden om den Wisselbeker in H.C.D.V. te 's-Gravenhage kwam het tot dezen stand:

C. Treur
<img src="http://fmjd.org/dias/save/10844293863.png">
L. de Haan

Wit speelt 6-39, ziet den Coup de Turc door 29-33 over het hoofd en verliest op tempo.