Bron:
https://renzoverwer.wordpress.com/2024/ ... amsterdam/
Renzo Verwer, blogger/auteur
Site van Renzo voor … van alles wat.
03/04/2024RENZOVERWER
Paasdammen in Amsterdam. Van hometrainers en lieverds
Een klein toernooi in een Amsterdams buurthuis, nog geen twintig deelnemers. Iedereen kent elkaar door en door. Het is nog ‘erger’ dan bij schaken. Gezelligheid is troef, maar ook: hier speelt men serieus en op hoog niveau.
28 Maart tot en met 1 april werd het Paasdamtoernooi in Amsterdam gehouden, georganiseerd door Stichting Damsport Amsterdam. Ik ging langs in buurthuis Da Costa.
De dammers spelen, omsingeld door spellen. En door hometrainers.
Donderdagavond, net voor de eerste ronde:
Ik zit in een hoekje op een luie stoel en beland in een gesprek met de vriendelijke en bescheiden Rob Geurtsen. Deze deelnemer wijdt me in de geheimen van het damtoernooi, van NK’s, het damwereldje. Uiteraard herken ik veel. Het is gezellig. Krijn ter Braake komt erbij zitten en onthult en passant dat Rob heel sterk is en twee keer in het NK speelde. Rob blijft bescheiden. We spreken over de denksportrubrieken in de kranten en Rob ‘snapt het ook wel dat het minder wordt.’ Krijn zit ook nog even op zijn smartphone… te schaken. ‘Nu even ontspannen …. en DIT is ontspanning voor mij’, zegt hij;
Ik sprak met Hans Jansen, oud- Nederlands kampioen. Een aardige man, die binnen een mum van een tijd het gesprek op getallen(mystiek?) brengt en me vraagt of ik schaker H. ken. Ja, toevallig wel;
Bij dit damtoernooi zien we een nóg hoger gehalte truien dan bij schakers – waar de trui/spencer al overvloedig aanwezig is;
Er is een loting, met speelkaarten, de ‘Andrew Tjon A Ong-methode’ begreep ik. Alles komt op zijn pootjes terecht;
Organisatie: alles loopt hier prima, alles gaat zeer informeel. Er is geen barpersoneel, iedereen noteert zelf zijn consumpties en rekent aan het einde af. Wat een fijne wereld;
Na een tijdje te hebben gekeken ga ik naar huis. Ik passeer een schaakclub. Hop, toch ff naar binnen. Leuk, ik herken meer mensen, toch meer mijn biotoop. Bij schaken zie je wel meer jeugd en vrouwen en ik vind schakers gemiddeld wat extraverter. Gemiddeld hè;
Dammers LIJKEN me grosso modo lievere mensen dan schakers. Ik heb weinig trash talk gehoord, maar misschien miste ik wat, misschien miste ik veel
;
Ook in dammen zul je harde types hebben. Andrew Tjon A Ong was echt trots op zijn trucjes, zo begreep ik van Johan Krajenbrink, ooit 3e in het WK van Moskou. De laatste schreef Smerig spel? Over hard spel en vals spel op het randje;
Vrijdagavond. Ik ga weer langs, weer uit mijn werk.
Jan van der Star (zie bovenste foto vooraan links) is titelverdediger. Ik heb geen idee wie ik me bij hem moet voorstellen, maar hij blijkt een van de jongste deelnemers. De eerste ronde was hij afwezig. Jan, hier een oud interview met hem, spreekt:
‘Ik was die avond bij de Matthäus-Passion.’
Ik: ‘Was het de moeite waard om een ronde te missen?’
Jan: ‘Zeker, prachtig.’
Ik schep buiten een luchtje. Een jongen en een meisjes lopen langs, kijken naar binnen en vragen zich nieuwsgierig af: ‘Wat zijn die mensen nou aan t doen?’
Ik: ‘Dammen.’
De jonge vrouw: ‘O leuk. Apart. Als kind ook gedaan. Ooo, wat kijken ze serieus.’
Een man van zestig houdt me staande. ‘Hé, ik zie schakers of wat zijn dat?’
Ik: ‘Dammers.’
Hij: ‘Hey leuk, Sijbrands. Fenomeen. Is die er? Nee? Amsterdam was vroeger heel anders….’ [lang, leuk verhaal volgt.]
Buiten de deur van het buurthuis ontmoet ik deelnemer Rob van Westerloo. Hij rookt. Ik gein er wat over. Rob: ‘Ja, ik rook minder dan vroeger. En nu als bijna enige. Vroeger, lang gelee, rookten we binnen. Vandaag had ik van Van der star moeten winnen. Ik stond gewonnen, maar ik wisselde twee zetten om.’
Ik: ‘Wat was het? Tijd, vermoeidheid, overmoed of..?’
(Ik tracht me zoveel mogelijk in te leven. Als ik dit soort dingen aan Jan Timman vraag, denkt hij even na en zegt dan vaak net iets anders dan alle suggesties. Zijn antwoord begint met ‘Ik weet niet of je dat wel zo kunt zeggen’, waarna toch iets in een van de gesuggereerde lijnen volgt. Jan formuleert nu eenmaal graag zelf!
Evenzo Erik van den Doel die op zo’n vraag vaak met een verrassende opmerking komt, iets ‘halend’ uit het gewone leven.
Als ik Loek van Wely naar een verklaring vraag bij zo een gemaakte fout, dan zegt deze, afhankelijk van zijn bui: ‘Hmm, zo en zo, dit speelt, dit is niet zo’.
Of hij antwoordt, als hij me wil plagen: ‘Begin je weer, Verwer, met je suggestieve vragen!’ Gelukkig bedoelt Loek het nooit kwaad en is hij altijd bereid tot een goede quote.)
Rob van Westerloo antwoordt op mijn vraag: ‘Het was overmoed. Te snel spelen, willen afmaken. Jammer.’
Ik: ‘Herkenbaar.’
Rob maakt zijn sigaret uit. Licht verwonderd: ‘Er is hier geen asbak. Op de grond dan maar?!’
Hij gaat naar binnen.
Opvallend bij deze derde ronde is dat ik bepaalde dammers op electronic devices zie noteren: een mobieltje of een I-pad.
Dat heb ik bij schaken nooit meer gezien en zal daar waarschijnlijk ook niet mogen wegens mogelijk vals spel. Over vals spel op het randje, zie het interview dat ik ooit met dammer Johan Krajenbrink maakte voor Schaaknieuws.
Citaat:
Krajenbrink: “Als je de regels aan je laars lapt, moet je er ook mee kunnen leven. Als je met een schuldgevoel blijft zitten heb je een probleem. Ik had eens wroeging toen ik van een tegenstander op tijd won, terwijl ik toch meende dat hij de tijdcontrole gehaald had. Toch kwam het minnetje in beeld – er moet iets met de klok zijn geweest – en ik claimde de winst. In mijn beleving heb ik altijd onthouden dat hij vlak daarna stopte met dammen, gelukkig bleek dat niet zo te zijn. Maar ik had wroeging, dus had ik het beter niet kunnen doen. En wat te doen als iemand vergeet zijn klok in te drukken?
(Vraag door mij:) Ik had dat ook eens en ik voelde me zeer opgelaten. Ik speelde tegen een aardige man en zou op tijd gaan winnen. Maar als het op die manier zou gaan, zou ik me heel naar voelen. Dus ik zei het, mijn tegenstander bedankte me en drukte de klok in. Vlak daarna maakte hij een fout. Ik dacht eerlijk gezegd dat hij zich verplicht voelde om te verliezen.
Krajenbrink: “Ik was erg van slag toen Koeperman (veelvuldig damwereldkampioen -RV) tegen mij de klok een keer niet indrukte. Ik kon alleen nog aan die klok denken, maar ik wilde het absoluut niet zeggen. Ik dacht:
‘Oh, het is die vreselijke Koeperman. Die verdient het.’ Verwerpelijk? Ach, welnee.”
Wel, van zo’n incident heb ik niet gehoord bij het Paasdammen.
Op naar het einde van het toernooi! Ik kan er niet bij zijn. De laatste ronde wordt spannend-mysterieus op Facebook verslagen:
Spannend slot Paasroernooi !! [sic – RV]
Stilte in de speelzaal…….geconcentreerde dammers……
Omdat Jan van der Star en Hans Jansen bijna gelijk staan kan elke uitslag van belang zijn voor de eindstand…..Jan heeft een weerstands punt en een SB punt dan Hans…….
Van belang kan dus bv zijn Max tegen Jan Riesthuis. (…)
Maar de winnaar is, voor de tweede achtereenvolgende maal, Van der Star, een punt voor nummer twee:
2 reacties
Joost
04/04/2024 OM 12:25
Schaken haalt jaar in jaar uit meer publiciteit dan het dammen, dat kan mijns inziens geen toeval zijn. Een type als Hans Bohm heeft het dammen nooit gehad en Hans kan ook gewoon goed schaken. Kroegloperstoernooien op plekken als de Pijp of de Leidse binnenstad had de damsport tot voor kort niet: schaken wel mede omdat sommige schakers zoals ik het belangrijk vinden dat de schaaksport getoond wordt aan de buitenwereld. In het verleden waren er schaaktoernooien in Krasnapolsky of de RAI: dammers ben ik niet vaak zo maar in bv Jardin du Luxembourg tegengekomen. Ik gun dammers alle publiciteit maar je moet er wel wat voor doen.
BEANTWOORDEN
Arne
03/04/2024 OM 13:31
In mijn herinnering was het Paastoernooi altijd relatief klein omdat onderin Denksportcafé De Twee Klaveren (De Clercqstraat) simpelweg niet meer deelnemers opgeborgen konden worden.
Maar het is nu dus nóg kleiner geworden.
Net als bij het schaken is het ene toernooi het andere niet. Er zijn ook damtoernooien met +100 deelnemers in een sporthal, en toernooien met (behoorlijk) wat meer uitstraling (deelnemers in pak, meer jeugd) dan bij het Paastoernooi het geval is.
Mooi dat Jan van der Star het toernooi heeft gewonnen. In zijn partijen is altijd wat te beleven. Onlangs plaatste hij zich (evenals vorig jaar) voor het NK. Relatief laat doorgebroken en zijn rating is te laag voor zijn sterkte. In 2021-2022 en 2022-2023 trof ik hem in de nationale competitie. De eerste keer verloor ik door onoplettendheid (lees: ik dacht winnend te combineren maar overzag dat ik meerslag moest nemen, dat was me nog nooit gebeurd!), maar een jaar later kreeg ik het vergooide punt weer terug, toen verslikte hij zich in gewonnen stand en offerde een schijf te veel in het eindspel. Zo gaat dat, de ene keer krijg te te weinig, de volgende keer te veel…
Zijn dammers “liever” dan schakers? Geen idee. Ik denk dat schakers wel graag varen op hun grotere bekendheid, en daarmee bedoel ik dat schaken meer in beeld is als ‘moeilijk strategisch spel dat gespeeld wordt door intelligente mensen’. Ach ja, de 19e-eeuwse karaktermoord op het damspel hè. Je kunt er een boek over volschrijven, en dat doe ik dus. Voeg daarbij dat het damspel het slachtoffer is geworden van zijn eigen succes (wereldwijd veel gespeeld, maar in allerlei variëteiten geëvolueerd, en wie geeft zijn eigen damspel op voor één wereldwijd gespeeld overkoepelend damspel?) en het is logisch dat schaken (láter sterk verbreid) wel vaart bij zijn globale uniformiteit.
In de Volkskrant (2018) sprak ik in de column van Margriet Oostveen uit dat schakers ‘een grotere bek hebben dan dammers’. Dat werd door Olaf Tempelman overgenomen in zijn ‘stekel’. Maar ik denk dat niet zozeer de schakers zelf een grote(re) bek hebben, maar eerder de mensen die eigenlijk niet zo veel van schaken (en dammen) weten maar zichzelf wel graag als schaker profileren, want dan ben je slim hè? Die mensen bedoel ik. En uiteraard zijn er wel echte schakers met een grote bek, maar die heb je onder de dammers ook wel.
Groet!
Arne
P.S. Hans Jansen ken ik een beetje. Wordt niet voor niets ‘de mysticus’ genoemd. Wonderlijke vent. Mooie speelstijl ook, iemand die zelfs van een oerdegelijke speler als Rob Clerc kon winnen, vanwege zijn ondoorgrondelijke “lokaas-speelstijl”.
