Schaken

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, 4 oktober 2008

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, do 09 okt 2008, 11:27

Telesport.nl brengt alle partijen live

Anand en Kramnik spelen om schaaktitel

BONN/RIJSWIJK - De Indiase schaker Viswanathan Anand verdedigt vanaf dinsdag in Bonn zijn wereldtitel tegen Vladimir Kramnik uit Rusland. De superbreinen spelen tussen 14 oktober en 2 november twaalf partijen. In de prijzenpot zit 1,5 miljoen euro, keurig in tweeën te verdelen tussen winnaar en verliezer.


Tijdens de zesde ronde van het Corus Schaaktoernooi 2007 speelde vrijdag Viswantan Anand (r) tegen Vladimir Kramnik.


De 38-jarige Anand veroverde de schaakkroon vorig jaar na een toernooi om het wereldkampioenschap in Mexico. Dat was niet de eerste WK-titel voor de in Spanje woonachtige schaker. In 2000 versloeg hij de Letse Spanjaard Aleksei Sjirov in een tweekamp. Eerder verloor hij al eens tweekampen om de schaaktitel tegen Karpov en Kasparov.

Ook tegenstander Vladimir Kramnik is gepokt en gemazeld in de strijd om de lauwerkrans. De 33-jarige Rus maakte in 2000 in Londen hoogstpersoonlijk een einde aan het bewind in het zogenoemde 'klassieke schaak' van de tot dan ongenaakbare Garri Kasparov. In 2006 verdedigde de in Parijs wonende Kramnik zijn titel op het nippertje (in een tiebreak) met succes tegen de Bulgaar Veselin Topalov. Die tweekamp in de Russische deelrepubliek Kalmukkië kreeg vooral veel aandacht door de beschuldiging van Topalovs manager dat Kramnik op het toilet een computer raadpleegde. Het bewijs werd nooit geleverd.

Opmerkelijk is dat zowel Anand als Kramnik op de jongste ranglijst van de wereldschaakbond FIDE is gezakt. De Indiër zakte van de eerste naar de vijfde plaats. Zijn elorating bedraagt nu 2783. Kramnik daalde van de derde naar de zesde plek. Hij heeft nu 2772. De speelsterkte van de opponenten, die het buiten het bord goed met elkaar kunnen vinden, is dus vrijwel even groot.

Telegraaf, do 09 okt 2008, 11:29


Kramnik: somber, Anand: attractief

AMSTERDAM - Vladimir Kramnik, tegenstander van Viswanathan Anand in de WK-titelstrijd, vecht al een carrièrelang tegen een somber imago. Behalve zijn sobere speelstijl verwijt het publiek hem nogal eens afstandelijkheid. Bovendien was hij in het verleden een wereldkampioen die weinig speelde en uitdagers uit de weg ging.

In dat opzicht staat Anand er beter voor. Ten eerste geldt zijn speelstijl als attractiever. Ten tweede beweegt hij zich een stuk gemakkelijker in de publiciteit. Hij speelt ook veel meer en gaat niemand uit de weg.

Aan de tweekamp kleeft een nieuw technisch Nederlands tintje. Voor het eerst kunnen de miljoenen volgers op internet zelf kiezen vanuit welke camerastandpunt ze de partij bekijken. Vanuit diverse hoeken kunnen spelers en bord (ook tegelijk) worden bekeken. Op de achtergrond kan schaaktechnisch commentaar worden toegevoegd. Chess Media Services in Enschede tekent voor de uitvoering.

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 11 oktober 2008

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, 12 oktober 2008

Viswanathan Anand uit India en Vladimir Kramnik uit Rusland strijden vanaf morgen in het Duitse Bonn om het wereldkampioenschap schaken. De tweekamp duurt maximaal twaalf partijen, bij een eventuele eindstand 6-6 komt er een tiebreak met verkorte bedenktijd. Anand kan zijn huidige titel prolongeren; Kramnik, wereldkampioen in 2000, kan die titel heroveren. De schaakwereld verwacht een faire en hoogstaande krachtmeting.

Anand en Kramnik strijden in tweekamp om wereldtitel

Botsing van stijlen



AMSTERDAM, zondag
Viswanathan Anand (1969) is een waardig kampioen en een kleurrijk persoon. Zijn moeder leerde hem schaken en op zijn vijftiende was hij de jongste Indiase speler met een meestertitel. Zijn resultaten spraken aan, omdat hij serieuze partijen zo snel speelde alsof het vluggertjes waren. Vaak zat de tegenstander in opperste tijdnood na twee uur denken, als Anand pas een kwartiertje op de klok had staan. In 1987 werd hij jeugdwereldkampioen en de eerste Indiase grootmeester. In de jaren negentig won Anand enkele zware toernooien voor Karpov en Kasparov, plaatste hij zich in 1993 voor de kandidatenmatches en werd pas in de kwartfinale door Karpov gestuit in de tiebreak.

Twee kampioenen
In 1993 trok Kasparov zich terug uit de officiële FIDEschaakwereld en zette een eigen schaakbond op: de Professional Chess Association (PCA) met een eigen WK. Anand speelde in beide WK’s mee. De PCA-finale in 1995 ging tussen Kasparov en Anand. Het werd een gelijkwaardige strijd met eerst acht remises, vervolgens een winst van Anand, maar uiteindelijk won Kasparov.

Alle voorboden gaven het aan: Anand zou een keer wereldkampioen worden, maar wanneer? In 2000 was het zover, Anand won de FIDE-finale overtuigend van de Rus Alexei Sjirov. Maar omdat Kramnik de officieuze PCA-titel veroverde op Kasparov waren er feitelijk twee kampioenen. Een situatie die verwarrend werkte en slecht was voor het imago van de schaaksport.

In 2007 kwam hier een eind aan met een herenigingtoernooi met acht deelnemers en een bijbehorende titel ’onbetwist wereldkampioenschap’. Anand won met op de tweede plaats Kramnik. De enige speldenprik die Anand uitdeelde was zijn commentaar („belachelijk”) op het automatische recht van Kramnik op een revanchematch, die nu staat te beginnen. Anand had liever de toernooiformule gezien, omdat er veel sterke spelers zijn en de tijden van een alleenheerser zoals Fischer, Karpov en Kasparov achter ons liggen.

Tweekamp
Sommigen zien de tweekamp als de ultieme krachtmeting. Het is waar dat een lange tweestrijd rare dingen doet met spelers. De geschiedenis van tweekampen om de wereldtitel begon in 1886 toen Steinitz van Zukertort won. Uit die tijd stammen de verhalen dat een speler ondanks het getekende contract toch een sigaar uit de vestzak haalde, voorzichtig eraan rook, wat ronddraaide, de kop eraf knipte, het begin met de lippen bevochtigde en rustig op zoek ging naar een broekzak met een aansteker. De astmatische tegenspeler had inmiddels zwaar geïrriteerd de wedstrijdleider erbij gehaald, maar die kreeg als antwoord op het protest te horen: „Neem mij niet kwalijk, ik rook niet, ik dreig alleen te roken.”

De psychologische oorlogsvoering is in de loop der tijd verhard. Sinds Karpov-Kortsjnoi (zij speelden drie matches tussen 1975 en 1980) wordt de tegenstander beschuldigd van vals spel. Er wordt gesuggereerd dat er informatie wordt doorgegeven tijdens de partij. Dat kan op de meest vreemde manieren (Kortsjnoi zei dat de kleuren van het traditionele schaaltje yoghurt ermee te maken had en eiste alleen puur); informatie kan komen via gebaren van de manager of secondant, of men kan gebruikmaken van een computer (zoals in Kramnik-Topalov 2006, waarin de Bulgaar de aparte toiletruimte liet afsluiten). Dit toiletgate was wel de meest bedroevende van alle beschuldigingen en tussen die twee komt het nooit meer goed. De perikelen bij Fischer-Spasski vallen buiten deze opsomming, omdat Fischer niet tegen de persoon Spasski ageerde.

India
Anand heeft veel teweeggebracht in zijn geboorteland. Volgens De Schaakencyclopedie van Harry Golombek is het spel in zijn oervorm ontstaan in Noordwest-India rond het jaar 500. Dus tot grote vreugde van zijn landgenoten heeft Anand na 1500 jaar het wereldkampioenschap teruggebracht. Daarom is Anand meer dan een bekende Indiër en kreeg hij vele belangrijke nationale onderscheidingen waaronder de Rajiv Gandhi Khel Ratna Award in 1991 (de hoogste sportprijs) en de Padma Vibhushan in 2007 (de een na hoogste civiele onderscheiding). Maar ook in het buitenland kreeg Anand de eer die hem toekomt waaronder de Schaak Oscar in 1997, 1998, 2003, 2004 en 2007.


• Klaar voor de start. Wereldkampioen Viswanathan Anand (rechts) reikt Vladimir Kramnik de hand in Bonn, waar morgen het WK begint.
FOTO: REUTERS


De Muur & De Tijger
Er zijn maar vier spelers in de geschiedenis van de schaaksport die boven de 2800 Elogrens zijn uitgekomen: Kasparov, Kramnik, Topalov en Anand. De Elo-rating wordt opgemaakt uit de totaalsom van alle officiële partijen en geeft een betrouwbare indicatie van de speelkracht. Je moet bijna alles winnen, en dan nog met overmacht, om die grens te passeren. Anand en Kramnik staan al tien jaar bij de top vijf van de wereld en dus zal de uiteindelijke winnaar wederom de ’onbetwiste kampioen’ zijn.

Wat de komende strijd boeiend maakt, is het verschil in speelstijl. Kramnik heeft als bijnaam ’De Muur’ vanwege zijn onneembare vestingen. Zelfs Kasparov kwam niet door ’De Muur’ heen. Kramnik verliest zelden met zwart en wint bijna alles met wit.

Anand, ’De Tijger van Madras’, speelt zowel met wit als met zwart op winst. Hij vertrouwt op zijn rekensnelheid en zijn intuïtie. In zijn partijen komen ongekende structuren voor en hij vreest die niet. Anand speelt graag op het aanvallen van de vijandelijke koning, terwijl Kramnik meer de stelling in zijn geheel aanvalt. Je zou hier een ingewikkelde verwijzing naar de verschillende culturen kunnen maken, maar ditzelfde verschil was er ook tussen Kasparov en Karpov.

Tijdnood
Waar de liefhebber op hoopt zijn partijen die zo ingewikkeld zijn dat de spelers gaandeweg in tijdnood komen. Dan beslissen andere factoren de strijd en het zijn alleen de beste schakers die met weinig tijd veel kunnen doen. Niet alleen goede zetten, ook risico’s nemen, vertrouwen behouden, alle poorten van de geestkracht wijd open houden, zoals die van de intuïtie en de fantasie. Alle wereldkampioenen waren ook kunstenaars in het snelschaken. Vooral Capablanca, Petrosjan, Tal, Fischer, Karpov en Kasparov.

In 2003 organiseerde de FIDE het eerste WK rapid schaak, met partijen waarin iedere speler 25 minuten per partij kreeg en nog tien additionele seconden per zet. Anand won in de finale van Kramnik. Zij dansen sinds 2000 met elkaar om de wereldtitel heen.

Voorspelling
Wat wordt het beeld van de komende confrontatie tussen de twee meest succesvolle spelers van de laatste tien jaar? Loopt De Tijger zich te pletter tegen De Muur, springt hij er keer op keer tegenop om er ten slotte net overheen te krabbelen of wordt de hindernis genomen alsof hij er niet staat? Als beiden in topvorm zijn, wordt het krabbelen. Het zal erom spannen in Bonn, maar de verwachting is dat in dit WK tussen twee gentlemanschakers de strijd alleen op het schaakbord wordt beslecht.

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, vr 22 aug 2008, 17:34

Live op schoot bij de schaker

ENSCHEDE - Op internet naar sport kijken is deze dagen gewoongoed. Vanuit alle hoeken en gaten maken camera's het gebeuren toegankelijk. De volgers van de schaaksport krijgen echter een primeur: zij regisseren tijdens het WK in oktober zelf van welk standpunt de partij wordt doorgegeven.

Het Nederlandse bedrijf Chess Media Services in Enschede behoort tot een consortium dat aan de basis van deze zogenoemde Foidos-techniek staat. Juist omdat het schaken bekend staat als statisch is het aantrekkelijk als kijker de regie in handen te nemen tijdens de tweekamp die Viswanathan Anand (India) en Vladimir Kramnik (Rus) vanaf 14 oktober in Bonn spelen.

De heftige stress en spanning van de schaker zijn letterlijk aan de ogen van de schakers af te zien. Elke reactie is zichtbaar in close-up. Uiteraard kan de liefhebber elk moment de partij zelf bekijken.

Het consortium gebruikt vijf parallel lopende streams om de partij in beeld te brengen. De kijker bepaalt niet alleen wát hij ziet, maar ook hoe hij het beeldscherm indeelt: één beeld of meerdere. Naast de beelden is er een kanaal met commentaar en een met de mogelijkheid bij de beelden te chatten.

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, ma 13 okt 2008, 22:10

Kramnik begint WK tweekamp met wit

BONN - Uitdager Vladimir Kramnik begint de schaaktweekamp om de wereldtitel dinsdag in Bonn tegen titelverdediger Viswanathan Anand met de witte stukken. Dat is maandag via loting bepaald.



Tijdens de zesde ronde van het Corus Schaaktoernooi 2007 speelde vrijdag Viswantan Anand (r) tegen Vladimir Kramnik.


Het duel tussen de Rus Kramnik en de Indiër Anand gaat in eerste instantie over maximaal twaalf partijen. De schaker die 6,5 punten verovert, mag zich wereldkampioen noemen. Mocht op 31 oktober na twaalf duels de stand gelijk zijn, dan volgt op 2 november een tiebreak met minder bedenktijd.

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 14 oktober 2008

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 14 oktober 2008

Toilet WK schaken goedgekeurd…



BONN, dinsdag
Tijdens het feestelijke WK 2008-openingsdiner in het Oude Raadhuis op de grote Markt van Bonn werden gelukkig de juiste volksliederen gespeeld. Het Indiase volkslied ter ere van wereldkampioen Viswanathan Anand gaf geen problemen, maar uitdager Vladimir Kramnik had bijna iets geheel onbekends gehoord.

Tijdens de voetbalwedstrijd Duitsland-Rusland van afgelopen zaterdag hoorde de aanwezige schaakofficial tot zijn grote ontzetting een geheel ander Russisch volkslied dan zijn versie die klaar lag voor de opening gisteren. De vele officiële aanwezigen en Kramnik kregen uiteindelijk nietsvermoedend het juiste lied te horen en zo werd een eerste schandaaltje voorkomen. Het was overigens allemaal pais en vree bij deze eerste confrontatie. Beide heren lachten elkaar toe en schudden elkaar de hand. Ze deden dat zittend, staand en achter het schaakbord, al naar gelang de wensen van de vele fotografen. Ze ondertekenden gebroederlijk het Gouden Gastboek van de stad Bonn en ze inspecteerden gezamenlijk de toernooizaal en de aanpalende ruimtes. Ook het toilet werd met een glimlach goedgekeurd.

Wat de spelers ook tevreden zal stellen, is dat de beschermheer van dit evenement de minister van Financiën van Duitsland is, de heer Peer Steinbrück. Het totale prijzengeld is anderhalf miljoen euro.

De secondantenteams werden gepresenteerd. Voor Anand werken Peter Nielsen (Denemarken), Rustam Kazindzjanov (Oestbekistan), Radoslav Wojtaszek (Polen) en Sunya Shekhar (India). Voor Kramnik denken mee: Peter Leko (Hongarije), Sergey Rublevsky (Rusland) en Laurent Fressinet (Frankrijk). Opmerkelijk genoeg werden de meegenomen schaakcomputers niet genoemd maar dat is in beide kampen de wereldkampioen Rybka, die meer dan een miljoen stellingen per seconde evalueert.

<center>
• Vladimir Kramnik (l.) en Viswanathan Anand schudden elkaar vriendelijk
de hand bij de persconferentie van het WK schaken in Bonn.
Anand geldt in deze tweekamp als licht favoriet.
FOTO: AFP </center>


De schaakwereld is klaar voor twaalf mooie partijen en ook de beide spelers hebben er zin in. Hun onderlinge score is naast vele remises zes winstpartijen voor Kramnik en viermaal winst voor Anand. Toch is Anand bij een internationale steekproef licht favoriet (55%).

Het speelschema is twee partijen, dan een rustdag en dan weer twee partijen. Er worden in principe geen partijen uitgesteld, alleen FIDE-president Iljoemzjinov kan, in overleg met de scheidsrechter, een verzoek tot uitstel goedkeuren. Winnaar is degene die het eerst 6,5 punt behaalt. Anand begint vandaag met zwart.

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, di 14 okt 2008, 15:20

LIVE Tweekamp schaken vanaf 15uur

van onze Telesportredactie

BONN - De schaaktweekamp om de wereldtitel tussen Viswanathan Anand en Vladimir Kramnik is vanaf vandaag LIVE te volgen via Telesport.nl. Vanaf 15.00 uur wordt vandaag in het Duitse Bonn de eerste van twaalf partijen (minimaal) gespeeld. Klik hier voor de rechtstreekse weergave van de eerste partij (LET OP: vanaf 15.00 uur).

Wie nog meer LIVE, zoals analyses en opnames van de grootmeesters, wil beleven kan via een doorlink terecht bij www.foidos.tv

[Hanco Elenbaas]

de Volkskrant, 13 oktober 2008

‘FIDE-president Iljoemzjinov is een crimineel’

INTERVIEW, Van onze verslaggever Robèrt Misset

ARNHEM - Met de herenigingsmatch tussen Kramnik en Anand is de chaos in de schaakwereld nog niet bezworen, zegt de 56-jarige grootmeester. ‘Het is niet erg geloofwaardig dat de nummers 5 en 6 om de wereldtitel spelen.’

Vijftien jaar nadat Garry Kasparov brak met de wereldschaakbond FIDE vindt vanaf dinsdag in Bonn de ‘herenigingsmatch’ plaats tussen Vladimir Kramnik en de huidige FIDE-kampioen Viswanathan Anand. ‘Eindelijk weer een legitieme match om de wereldtitel’, zegt Jan Timman, die in 1993 de alternatieve FIDE-tweekamp om de wereldtitel van Anatoli Karpov verloor.

‘Maar deze tweekamp garandeert niet dat de WK-cyclus weer normaal wordt vervolgd en alle problemen in de schaaksport zijn opgelost. Het is een nadeel dat met Anand en Kramnik de nummers 5 en 6 van de FIDE-ranglijst om de wereldtitel spelen. Het ondermijnt de geloofwaardigheid van deze match. Ik vind het ook vreemd dat ze het prijzengeld van anderhalf miljoen euro delen, dat is zeer ongebruikelijk voor een WK-match.’

Met de revolutie van Kasparov, die in 1993 een nieuwe organisatie (PCA) oprichtte om zijn wereldtitel tegen de Brit Nigel Short te verdedigen, is alle ellende begonnen, aldus de 56-jarige Timman.

‘In 1989 hadden we met de Grand Masters Association een uitstekende overeenkomst gesloten met de FIDE. Het was een spelersvakbond met prestige, die tevens het bestaansrecht van de wereldschaakbond erkende.

‘Kasparov wilde de FIDE juist opblazen, maar zijn gedrag was zeer inconsistent. Hij was een ongeleid projectiel. De ene keer zocht hij toenadering tot de toenmalige FIDE-voorzitter Campomanes, dan weer voerde hij oppositie. Erg principieel was het niet. Kasparov geeft nu ook toe dat die match met Short buiten de FIDE om een foutieve keuze is geweest.’

Het schisma in de schaakwereld leidde bovendien tot een stoet van soms onbeduidende grootmeesters, die zich van de FIDE wereldkampioen mochten noemen.

Timman, in een café in zijn woonplaats Arnhem: ‘Ponomariov was nog een groot talent. Maar Khalifman werd wereldkampioen in een knock-out toernooi, waarin de geluksfactor een grote rol speelde. Hij is nu zelfs buiten de tophonderd gevallen.

‘Ook Khazimdzjanov won de wereldtitel na knock-out matches. In het oude Rome zouden ze soldatenkeizers zijn genoemd.’

Timman profiteerde juist van de tweedeling. In 1990 had de Nederlandse schaakicoon in de finale van de toenmalige kandidatenmatches kansloos verloren van Karpov. Drie jaar later nodigde de FIDE hem uit wederom tegen de Russische oud-wereldkampioen te spelen voor de vacante FIDE-titel. Het werd Timman verweten dat hij zich leende voor een goedkoop toneelstuk, Kasparov was immers de ware kampioen.

Timman: ‘Ik voelde me er ongemakkelijk bij. Mijn voornaamste drijfveer was revanche te nemen voor mijn nederlaag tegen Karpov in 1990. Iedereen wist natuurlijk dat we niet om het echte wereldkampioenschap speelden.’

Glimlachend: ‘Behalve Karpov dan, hij vond het zeer prettig om in zijn oude luister te worden hersteld. Al maakte hij die status in 1994 ook waar door met grote overmacht het toptoernooi in Linares te winnen.’

Het verwijt van de Engelsman Short dat Timman juist goed verdiende aan de rebellie van Kasparov, trof hem diep. ‘Ook de Nederlandse media waren negatief, dat maakte het niet eenvoudig een deel van de tweekamp met Karpov in Nederland te organiseren. Ik heb die kritiek nooit begrepen. Mij kon toch niets worden verweten?’

Het dictatoriale bewind van de Russische FIDE-president Iljoemzjinov heeft de schaaksport volgens Timman nog verder achteruitgeworpen. ‘In 1996 maakte Iljoemzjinov zich belachelijk door de WK-match in Bagdad te willen organiseren. Daardoor verloor de FIDE niet alleen een belangrijke sponsor, maar ook zijn geloofwaardigheid.’

Timman zou nooit met Iljoemzjinov willen samenwerken. ‘In 1997 wilde hij met me praten over de toekomst van het schaken. Ik merkte al snel dat het een zinloze bijeenkomst was. Iljoemzjinov is geen man die ideeën van anderen overneemt.’

Timman schreef in 2000 een kritisch artikel in New in Chess met als kop: De FIDE is bankroet. ‘Iljoemzjinov was woedend. Maar er is sinds 2000 niets veranderd.’

Van de straatarme, Russische deelrepubliek Kalmukkië had Iljoemzjinov als gouverneur al een eenmansbedrijf gemaakt. Timman: ‘Voor de schaakolympiade in Kalmukkië in 1998 werd de Russische activiste Larissa Joedina onder duistere omstandigheden vermoord. De clan rond Iljoemzjinov was daarbij betrokken. Hij is dus mede verantwoordelijk voor een politieke moord. We hebben het over een crimineel, die geen FIDE-voorzitter zou mogen zijn.’

Voor de olympiade in 2006 in Turijn verloor de Nederlandse zakenman Bessel Kok, vriend en voormalig sponsor van Timman, de verkiezing voor het FIDE-presidentschap van Iljoemzjinov. ‘Het was schokkend te zien dat Iljoemzjinov op grote schaal stemmen had gekocht’, zegt Timman.

‘Blijkbaar was hij niet zo zeker van zijn zaak. Ik had het wel ingecalculeerd. Het was moedig van Bessel Kok om de strijd aan te gaan. Maar het is niet eenvoudig het netwerk van Iljoemzjinov te doorbreken.

‘Nu werkt Kok met zijn Global Chess wel samen met de FIDE, maar in een positie die hem onwaardig is. Zijn Grand Prixcircuit, is geen groot succes. Die toernooicyclus mist allure, omdat te weinig topspelers er aan mee doen.

‘Je merkt aan alles dat Iljoemzjinov de touwtjes liever zelf in handen houdt. Kok heeft niet de macht om de FIDE werkelijk te reorganiseren. Het is nobel dat hij zich voor het schaken blijft inzetten. Maar Iljoemzjinov gebruikt Kok slechts om het gehavende imago van de FIDE op te poetsen.’

Timman was al eens zijdelings betrokken bij een coup tegen Iljoemzjinov. ‘Toen ik dat verhaal in 2000 over de FIDE schreef, waren er initiatieven voor een alternatieve schaakbond. De Amerikaanse grootmeester Yasser Seirawan was erg actief in de Verenigde Staten. Het was een grote tegenslag dat hij niet gesteund werd door de Amerikaanse federatie. Dat maakte de oprichting van een nieuwe bond al bijna onmogelijk.

‘Voor Bessel Kok zich in 2006 verkiesbaar stelde als FIDE-president, heb ik nog met zijn advocaat Erik Keizer overlegd over de oprichting van een belangenvereniging. Keizer vond dat de FIDE van binnenuit hervormd moest worden, maar dat is helaas niet gelukt. De wereldschaakbond wordt nog steeds niet democratisch geleid.’

Niemand weet ook hoe het straks verder gaat met de WK-cyclus. Timman: ‘De nieuwe wereldkampioen speelt eerst tegen de winnaar van de tweekamp tussen Topalov en Kamsky, die vorig jaar de World Cup won. Zo blijft de WK-cyclus verwarrend. Die kandidatenmatches van vroeger waren zo slecht nog niet, toen was er een heldere, piramidale opbouw naar de WK-match.’

Timman vreest bovendien dat de nieuwe wereldkampioen geen bindende figuur zal zijn. ‘Je kunt veel zeggen van Kasparov, maar hij had een enorm charisma. Met Kramnik als wereldkampioen zal de Russische bond zijn machtige positie binnen de FIDE behouden. Anand treedt nooit op de voorgrond. Een wereldkampioen moet zijn sport uitdragen. Maar door zijn gebrek aan daadkracht zal er niets veranderen bij de FIDE.’

Het is wachten tot een jonge hemelbestormer als Magnus Carlsen wereldkampioen wordt, zegt Timman. ‘Ik weet zeker dat hij het schaken een positieve impuls zal geven.’

Een Nederlandse grootmeester als uitdager van de wereldkampioen ziet Timman niet snel opstaan. ‘Het Max Euwe Centrum wil een Nederlandse Magnus Carlsen opleiden. De kans daaarop is niet erg groot. Carlsen kwam in Noorwegen vanuit het niets, zijn doorbraak heeft een magisch karakter.’

De huidige generatie leidt een anoniem bestaan, constateert Timman. ‘Het is leuk dat Jan Werle het toernooi in Liverpool heeft gewonnen. Maar verder zie ik geen grootse prestaties van Nederlanders. Ze spreken ook niet tot de verbeelding. Smeets en Stellwagen zijn intelligente, aardige jongens. Maar ze hebben niet de uitstraling van een Hein Donner.

‘En Loek van Wely is slecht verstaanbaar, je kunt niet veel van hem verwachten. Ik vind het opmerkelijk dat hij zulke slechte resultaten boekt. Op zijn leeftijd stond ik aan de top.’

[Hanco Elenbaas]

de Volkskrant, 14 oktober 2008

Eindelijk WK-match met onomstreden winnaar

ACHTERGROND, Van onze schaakmedewerker Gert Ligterink

AMSTERDAM - Eigenlijk is het een wonder dat Vladimir Kramnik en Viswanathan Anand niet eerder een match tegen elkaar hebben gespeeld. Vijftien jaar geleden hadden ze elkaar gemakkelijk kunnen treffen in een kandidatentoernooi, maar steeds bepaalde het lot anders. Pas nu de herfst van hun carrières nadert, komen zij elkaar in Bonn alsnog tegen in de belangrijkste tweekamp die er is.

Al maanden kijkt de schaakgemeenschap gespannen uit naar de komende weken. Eindelijk is er weer een WK-match die volgens vooraf afgesproken regels tot stand is gekomen en waarvan de winnaar zich de onomstreden, door iedereen erkende kampioen mag noemen. Sinds 1990 is dat niet meer gebeurd.

In de Volkskrant noemde Jan Timman het maandag een nadeel dat de nummers vijf en zes van de laatst gepubliceerde ranking om de wereldtitel spelen. Dat is geen meerderheidsstandpunt. De ranglijst is een driemaandelijkse momentopname, die nu het beeld toont van een groepje spelers dat vlakbij elkaar staat. In januari zal de volgorde weer anders zijn.

Hoewel Kramnik en Anand zeker niet domineren zoals Kasparov en Karpov dat in hun grote tijd deden, worden zij wel algemeen beschouwd als de toonaangevende professionals van de laatste jaren. Anand heeft alle belangrijke toernooien minimaal tweemaal gewonnen. Kramnik heeft zijn plaats in de eregalerij verdiend met matchoverwinningen op Kasparov, Leko en Topalov.

Meer dan 120 partijen hebben Kramnik en Anand al tegen elkaar gespeeld. Als het speeltempo hoog was, bleek Anand net iets sterker. Maar in klassieke partijen met langere bedenktijd kan Kramnik wijzen op een kleine plus. Tegenover vier nederlagen staan zes overwinningen.

Verreweg de meeste onderlinge ontmoetingen eindigden in remise. Het zal in de komende match niet anders zijn. In zijn zwartpartijen zal Kramnik geen risico’s nemen en vertrouwen op zijn kunst om licht inferieure stellingen binnen de remisemarge te houden. Met wit zal hij op winst spelen, maar wel met de voet op de rem.

Anand staat voor de taak geduldig te blijven en rustig op zijn kans te wachten. Het is een zware opgave voor een speler die altijd last heeft gehad van ongedurigheid. Het razendsnelle spel van zijn jonge jaren mag verdwenen zijn, nog steeds laat hij zich af en toe verleiden tot impulsieve beslissingen die onomkeerbaar blijken.

De komende weken wordt ook een nieuwe stap gezet op weg naar een definitieve afrekening met het verleden, waarin de schakers twee wereldkampioenen hadden. Vijftien jaar hebben zij geleden onder Kasparovs beslissing in 1993 te breken met de wereldbond FIDE en zijn WK-tweekamp met Nigel Short onder eigen vlag te spelen.

De gevolgen waren rampzalig. Terwijl Kasparov er niet in slaagde het recht van uitdaging op behoorlijke wijze te regelen, vocht de FIDE voor zijn bestaansrecht met een eigen reeks WK-wedstrijden. Pas in 2006 kwam licht in deze duisternis, toen Kasparovs opvolger Kramnik in een tweekamp in Elista de baas bleef over Topalov, de winnaar van het laatst gehouden FIDE WK-toernooi.

De bijna complete hereniging van de twee titels kreeg vorig jaar zijn beslag in het WK-toernooi in Mexico. Anand veroverde daarin de titel, maar Kramnik had als voorwaarde bedongen dat hij het recht op revanche kreeg in de match die dinsdag begint.

Het laatste staartje van de hereniging moet nog volgen. Omdat voor Topalov, de verliezer van de verzoeningstweekamp in 2006, geen plaats was in Mexico, krijgt de Bulgaar een herkansing. Hij speelt binnenkort een tweekamp tegen de Amerikaan Kamsky, die een jaar geleden een kwalificatietoernooi won.

De winnaar van Anand - Kramnik treft volgend jaar in een nieuwe WK-tweekamp de winnaar van Kamsky -Topalov. Pas als die match voorbij is, kan een boek worden gesloten dat nooit had moeten verschijnen.

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, di 14 okt 2008

Anand en Kramnik openen met remise

van onze Telesportredactie

BONN - Viswanathan Anand en Vladimir Kramnik hebben de schaaktweekamp om de wereldtitel in Bonn geopend met een remise.



Tot halverwege de partij leek Kramnik met de witte stukken even in het voordeel, maar in het eindspel bleek de stelling uiteindelijk volstrekt gelijkwaardig. Daardoor kwamen beide grootmeester dan ook een remise overeen. De tweede partij, waarin Anand met wit begint, is woensdag.

Anand en Kramnik spelen in totaal twaalf partijen. Mocht de stand op dat moment gelijk zijn, dan volgt er een tiebreak met minder bedenktijd.

Morgen kunt u via Telesport.nl ook de tweede partij weer rechtstreeks volgen.

[Hanco Elenbaas]

De Telegraaf, 15 oktober 2008

KRAMNIK EN ANAND KOMEN TOT ONGEÏNSPIREERDE REMISE

VOORZICHTIGE START



BONN, woensdag
De eerste partij in de schaaktweekamp tussen uitdager Vladimir Kramnik en regerend kampioen Viswanathan Anand is na een vlakke strijd in remise geëindigd. De spelers moesten kennelijk bijkomen van de vele plichtplegingen bij de officiële aanvang. Vooral voormalig FIDE-voorzitter Florencio Campomanes wist met zijn lange, ongeïnspireerde toespraak alle aanwezigen in een staat van totale apathie te krijgen.

Een halfuur voor de partij begon zaten beide spelers al aan hun schaaktafel en lieten zij de vele woorden van sponsors en officials gelaten over zich heen komen. Ze hoorden zichtbaar niets en dachten slechts aan de opgeslagen kennis die tot leven ging komen. Gewoontegetrouw beroerden beide spelers al hun stukken, om vanaf de beginstelling de eigen bezieling mee te geven aan het houten leger.

Kramnik koos met wit voor de vervlakkende afruilvariant van de Slavische verdediging. De theorie zegt van deze speelwijze ‘niet voldoende voor enig voordeel’ en die beoordeling behoeft na deze partij geen herziening. Anand bleef goed bij de les (12. .. Pg4 en 15. .. Dc8), want hij weet dat Kramnik aan ieder gegeven vingerkootje blijft trekken. Na 32 zetten waren alleen de lopers van ongelijke kleur nog op het bord, en die kunnen elkaar nooit kwaad doen.

Er waren overigens nog wat kinderziektes voor de organisatie. Om te beginnen was de kaartverkoop te goed geslaagd. Alle 500 stoelen zijn voor de eerste helft van de tweekamp al uitverkocht en men moest vele belangstellenden teleurstellen. Het aantal virtuele bezoekers is waar het tegenwoordig in de schaaksport om draait. Daarom wordt er gebruik gemaakt van een nieuw internetsysteem, Foidos, een Nederlandse vinding. Met behulp van zes camera’s wordt de match in beeld gebracht en de kijker bepaalt zelf achter zijn computer welk beeld hij naar voren wil halen (zie ook telesport.nl).

Men kan kiezen tussen close-ups van de spelers (vooral boeiend tijdens de tijdnoodfase), een diagram met de actuele stand van de partij, live commentaar van grootmeesters in verschillende talen met bijbehorende analyses, en er loopt nog een camera mee voor de losse interviews. Zodra een bekende wereldburger zich meldt, wordt hij of zij gevraagd naar een mening over de stelling.


• Vladimir Kramnik (links) en Viswanathan Anand zijn het WK in Bonn begonnen met een ongeïnspireerde remise.
FOTO: AFP


Omdat de schaakpartij niet boeiend was, gingen de gesprekken in de wandelgangen over andere zaken. Een gerucht is dat Anand in zijn secondantenteam nog een virtuele joker heeft zitten in de persoon van Magnus Carlsen. Omdat Peter Nielsen de trainer is van Carlsen en officieel Anand helpt, ligt deze speculatie voor de hand.

Verder was er intensief contact vanuit de World Chess Boxing Organisation die een serieuze poging doet de twee zwaargewichten en ex-wereldkampioenen Klitschko en Lennox tegen elkaar uit te laten komen in een gecombineerde tweekamp van slaan en denken. Dat heeft zeker een kans van slagen, want Lennox was ook voorzitter van de Engelse schaakbond.

Kramnik – Anand 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pc3 Pf6 4.cxd5 cxd5 5.Lf4 Pc6 6.e3 Lf5 7.Pf3 e6 8.Db3 Lb4 9.Lb5 0-0 10.Lxc6 Lxc3+ 11.Dxc3 Tc8 12.Pe5 Pg4 13.Pxg4 Lxg4 14.Db4 Txc6 15.Dxb7 Dc8 16.Dxc8 Tfxc8 17.0-0 a5 18.f3 Lf5 19.Tf-e1 Lg6 20.b3 f6 21.e4 dxe4 22.fxe4 Td8 23.Ta-d1 Tc2 24.e5 fxe5 25.Lxe5 Txa2 26.Ta1 Txa1 27.Txa1 Td5 28.Tc1 Td7 29.Tc5 Ta7 30.Tc7 Txc7 31.Lxc7 Lc2 32.Lxa5 Lxb3 en remise.

[Hanco Elenbaas]

Telegraaf, 15 oktober 2008

[Hanco Elenbaas]

Meer dan 120 partijen hebben Kramnik en Anand al tegen elkaar gespeeld. Als het speeltempo hoog was, bleek Anand net iets sterker. Maar in klassieke partijen met langere bedenktijd kan Kramnik wijzen op een kleine plus. Tegenover vier nederlagen staan zes overwinningen.

130 partijen hebben Anand en Kramnik nu gespeeld. Vandaag de 120ste remise. Vier keer won Anand, zes keer Kramnik.

Voor Jaap van Galen: het winstpercentage bedraagt 7,69%, maar de kranten zijn er vol van en de prijzenpot is riant.