technische damrubriek

[Jan Pieter]

18 stond op 23.

De Kosmos heeft gelijk, ik heb het aangepast.

[steenslag]

In het WK 2000 boek kwam ik de volgende stand tegen uit de partij Kalmakov - Kouogueu:



Jeroen van den Akker schrijft hierover: De nu volgende combinatie is bekend uit de verzameling op zolder maar wordt slechts zeer zelden in de praktijk uitgevoerd: 29-23, 36-31, 33-29, 1-18, 43-38, 39x17, 35x2.

(...)

Jammer dat de drie eerste zetten in willekeurige volgorde gespeeld kunnen worden. Is dit een analysestand of werkelijk gespeeld? Damschuifoffers -in de partij, en buiten het eindspel- zijn toch extreem zeldzaam? Ik ken geen enkel voorbeeld. Nou ja, deze dan nu.

[Jan Pieter]

Is dit een analysestand of werkelijk gespeeld? Damschuifoffers -in de partij, en buiten het eindspel- zijn toch extreem zeldzaam? Ik ken geen enkel voorbeeld. Nou ja, deze dan nu.

Het is werkelijk gespeeld. De positie kwam op het bord toen zwart in onderstaande diagramstand verder ging met 17-22, 12*41 en 41-46.

[Kosmos]

Kosmos 2004

Wit speelt en wint!
Hoop niet dat het al eerder bedacht is....

[Kosmos]

De Coup Raphael is een heel bekende standaardcombinatie.
Tijdens het open FK rapide december 2003, zag ik tegen Teake Kooistra dat als hij een bepaalde zet deed, ik de normaalzet niet kon doen, omdat er dan een Coup Raphael inzat. Ik vond dat heel verrassend, want ik had deze vorm van de Coup Raphael, waarbij op schijf 45 wordt gecombineerd nooit aangetroffen in de damliteratuur.
Is deze Coup Raphael origineel?



Wit wint met de Coup Raphael.

[Bert Zwart]

Kosmos 2004

Wit speelt en wint!
Hoop niet dat het al eerder bedacht is....

geinspireerd op Krajenbrink - Knipper, Nijmegen 2003?

[Kosmos]

Nee, die 4 om 4 was anders, ik weet wel wat je bedoelt, het zit in mijn trainingsmateriaal! Ik heb het gisteren nog eens bekeken dat Kraaieneindspel, Kosmisch genoeg! Echt waar!
Maar om je de waarheid te vertellen, is de compositie geinspireerd door
de partij Wijnand Ankersmit (Leeuwarden) - Mei-Jhi Wu (Groningen) HF NK pupillen, hahahahhahahhaha!

[Kosmos]

Kan wel even uit mijn hoofd dus:



Knip deed 9-13? (11-17 geeft remise zoals U zelf kunt uitvissen) en na 26-21!! is het uit: 13-18 44-39 18-22 27x18 16x27 18-12 27-32 12-8 32-38 8-3!! Ik denk dat zwart in zijn berekeningen aan het teruggoooien was! Surprise!!! 38-42 3-20! Aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

Nu snap ik pas goed wat je bedoelt, Bert: Beide zwartspelers hebben dat inactieve klaverblaadje!

[Hanco Elenbaas]

Een onversneden klassieke partij
de Volkskrant, Denksport, 27 maart 2004
Wedstrijdverslag
Ton Sijbrands

Met de hakken over de sloot heeft het Amersfoorts Damgenootschap zijn verblijf in de Ereklasse voor weer een jaar veiliggesteld. In het ultieme promotie/degradatieduel tegen PWG 's-Gravenpolder trok ADG met 9-11 aan het langste eind. De in meer opzichten onfortuinlijke Zeeuwen, die voor de vierde maal binnen twee jaar naast de promotie grepen, mogen het komend seizoen weer in de hoofdklasse proberen.

Van de drie winstpartijen die van doorslaggevend belang voor de einduitslag waren, laat ik er hieronder één zien: het onversneden klassieke duel tussen Andres van den Berge en ondergetekende.

Tot vorige week kon ik weinig of niets voor mijn teamgenoten betekenen. Weliswaar won ik acht van de elf partijen (met als gevolg dat ik – voor het eerst sinds het seizoen 1990/1991 – eindelijk weer eens topscorer in de hoogste afdeling werd), maar op de resultaten van de Amersfoorters had dit helaas niet de minste invloed.

Immers: acht wedstrijden gingen desondanks verloren. De twee wedstrijden die we wonnen, wonnen we met zulke ruime cijfers (13-7, 14-6) dat ik net zo goed had mogen verliezen. En de 10-10 op de slotdag tegen het veel sterkere Van Stigt Thans (Schiedam), een gelijkspel waaraan mijn overwinningop Dirk van Schaik jr. wezenlijk bijdroeg, veranderde juist weer niets aan onze – elfde en voorlaatste – positie op de ranglijst!

Maar afgelopen zaterdag zouden mijn teamgenoten vermoedelijk niet graag zónder mij naar het verre Goes zijn gereisd. . .

Sijbrands -A. van den Berge Nacompetitie 2003/2004

1.33-28 18-23 2.34-30 20-24 3.40-34 12-18 4.30-25 14-20 5.25x14 9x20 6.28-22 18x27 7.32x12 7x18 8.37-32 4-9 9.41-37 8-12 10.46-41 11-17 11.32-28 23x32 12.37x28 2-8 13.41-37 17-21 14.38-32 18-23 15.34-30 12-18 16.31-27 20-25 17.42-38

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807606361.png">

In een simultaanpartij had ik wellicht 17.39-34?!! gespeeld, om vervolgens via 17...10-14 18.43-38 8-12 19.49-43 15-20 20.44-39 3-8 21.50-44 en 22.44-40 naar een heuse rechter vleugelopsluiting toe te werken. Dit temeer daar de naar Klaas Stolp genoemde opstelling die zwart middels 22...24-29 23.44-40 20-24 op het bord kan brengen, geen werkelijk bezwaar is: in deze specifieke zetting zou wit met 24.28-22!! zelfs materiaalwinst forceren! (Men ga dit na.) Maar in een wedstrijd waarin zulke grote sportieve belangen op het spel staan, kan men zich dergelijke frivoliteiten domweg niet permitteren.

17...25x34 18.39x30 10-14 19.44-39

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807608002.png">

Het was verleidelijk 43 naar 33 over te hevelen: na 19.38-33 14-20 20.43-38 is niet alleen 20...20-25?? uitgeschakeld (21.27-22! en 22.44-40 +) maar verliest ook 20...5-10? door het altijd fraaie 21.27-22!!, 22.33-29!! en 23.30-25 enz. +. Ik liet dit plan evenwel varen omdat ik de opstoot 20...24-29(!) 21.33x24 20x29 lastig vond.

19...14-20 20.30-25 1-7 21.25x14 9x20 22.45-40 21-26 23.40-34 7-11

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807609109.png">

Aanvankelijk had Van den Berge 23...3-9 (met de bedoeling 24...18-22) willen doen. Maar de zwartspeler kwam bijtijds tot de ontdekking dat wit daarop de combinatie 24.35-30!, 25.34-29!, 27.28-23 (27...18x29), 28.38-33, 29.37-31 en 30.43x1 + zou hebben laten volgen. . .

24.34-30 20-25

Een zware beslissing: met de tekstzet berust zwart in de permanente buitenspel-positie van schijf 15. Maar daarmee wil nog niet gezegd zijn dat 24...5-10 beter was geweest.

25.38-33 25x34 26.39x30 5-10 27.43-38 8-12 28.47-42 11-17 29.50-44

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807610786.png">

Indachtig mijn blindpartij tegen Piet Schep (zie de Volkskrant van 13 november 1999) overwoog ik ook 29.37-31 26x37 30.42x31 17-21 31.48-42 21-26 32.42-37. Maar ik vreesde dat zwart alle nadeel kon wegwerken door met 32...3-9(!!) en 33...9-14(!!) enz. een similaire opstelling in te nemen!

29...10-14 30.44-39

En hier was 30.37-31 26x37 31.42x31 17-21 32.48-42? om combinatieve redenen taboe: er volgt 32...24-29!!, 33...18-22!! en 34...21-26 enz. +, analoog aan de spelgang bij de 19de zet!

30...3-8

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807612036.png">

In aanmerking kwam ook 30...17-21. Na de tekstzet wordt zwart, zo hij dat al niet wás, in ernstige moeilijkheden gebracht:

31.37-31! 26x37 32.42x31 17-21 33.31-26! 15-20(!)

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807612923.png">

Het opspelen van 15 houdt vanzelfsprekend een enorme positionele verzwakking in. Toch is de tekstzet nog de minste van de drie kwaden waaruit zwart moest kiezen. Zo zou hij na 33...12-17? 34.49-43! 17-22 35.26x17 22x11 36.36-31! 8-12 37.31-26! spoedig zijn vastgelopen. En ook na meteen 33...23-29? 34.26x17 12x21 35.30-25! had hij vroeg of laat materiaal moeten inleveren.

34.26x17 12x21 35.30-25 21-26 36.48-42 8-12 37.42-37 6-11 38.49-44 11-17 39.44-40 17-21 40.40-34 12-17 41.34-30

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807614078.png">

Er is een Woldouby met extra stukken op 20 en 36 ontstaan. Daarin staat zwart precair maar – zo wijst de analyse uit – nog niet verloren.

41...17-22?

Maar hierna is het evenwicht mogelijk al definitief verbroken. Aangewezen was het offer 41...26-31!! 42.37x26 23-29. Wits kansrijkste vervolg bestaat dan uit de afwikkeling 43.27-22(!) 18x27 44.28-23 19x37 45.30x10(!), waarop het verder kan gaan met 45...27-31! 46.33x15 13-18! 47.36x27 21x34 48.10-4 (niet beter is 48.10-5 37-42 49.15-10 17-21!! 50.26x17 42-47! =) 48...17-22 49.15-10.

Tijdens de nabespreking met mijn tegenstander zagen Van den Berge en ik nu niet beter dan 49...37-42 50.10-5 42-47/48 51.5-28! 22x33 52.4x30 met een gewonnen 4x2 eindspel. Maar de volgende dag wees het computerprogramma TRUUS op een onverwachte redding: 49...37-41!! 50.10-5 41-46!! en winst voor wit blijkt van de baan, daar 51.4-10 met 51...34-40! en 52...22-28 = beantwoord wordt!

42.28x17 21x12 43.33-28 12-17(?)

In tijdnood vindt zwart niet meer het hardnekkigste verweer. Zo had wit het eindspel dat na 43...24-29!? 44.30-24 19x30 45.28x17 29-33 (beter dan het kansloze 45...26-31 46.25x12 31x44 47.12-7 44-50 48.17-12) 46.35x15 33x11 47.25-20 14x25 48.15-10 11-17!? (met de bedoeling 49.10-4? 17-21! 50.4x27 25-30! 51.27-13 30-34! 52.39x30 21-27 = of 49.10-5? 26-31!! 50.36x27 17-22 =) op het bord was gekomen, nog heel precies moeten afwerken, ook al loopt na 49.32-27! de winst geen gevaar. (Ik kom hier later dit jaar op terug.) Maar nog veel meer verdediging geeft 43...23-29(!). Behalve direct 44.28-23? (45...18-22! =) levert dan ook de afwikkeling 44.27-21? 16x27! 45.32x21 26x17 46.28-23 19x28 47.30x10 slechts remise op wegens 47...28-32!! =. Wits beste kans schuilt daarom in het vervolg 44.39-33! 18-23 45.28-22! 29-34(!) 46.30x39 23-28 47.32x23 19x17 en nu ofwel 48.38-32 ofwel 48.39-34. In beide gevallen ontstaan er dammeneindspelen waarin zwarts leven aan een zijden draadje hangt maar waarover ik vooralsnog geen stellige uitspraak durf te doen.

Wordt – zoals gezegd – vervolgd.

44.38-33!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10807616021.png">

De standaardzet in dit soort standen. Omdat 44...17-21(??) 45.39-34 geen serieuze optie is, terwijl voor 44...23-29(?) 45.28-23! in feite hetzelfde geldt, moet zwart wel offeren.

44...26-31 45.37x26 23-29 46.36-31! 29x38 47.32x43 18-23 48.27-22!

Wit geeft zijn plusschijf terug maar ziet er nauwlettend op toe dat de op de 33ste zet afgedwongen klaverbladopsluiting intact blijft.

48...23x32 49.22x11 16x7 50.31-27

Of ook eerst 50.39-33 +.

50...32x21 51.26x17 7-12 52.17x8 13x2 53.39-33

Zwart geeft het op. Terecht: op 53...2-8 54.33-28 8-12 wint zowel 55.28-23 als simpel 55.28-22 +.

Copyright: Sijbrands, T.

[Kosmos]

Lekkere pot!
Meteen opnemen in de verzameling...
De opening is als in de fraaie klassieke partij Sijbrands - Oosten...

[Hanco Elenbaas]

Een paar fragmenten uit de rubriek van Harm Wiersma in De Telegraaf van vandaag:

"Het toernooi om het Nederlands damkampioenschap heeft meerdere kanshebbers en er is eigenlijk geen uitgesproken favoriet. Ik hoop alleen dat er vanaf dit kampioenschap opnieuw een opleving zal komen van het meer romantisch dammen, dat de jaren '70 en '80 zo opvallend kenmerkte en richting gaf aan het poldermodel uit die jaren. Naar de sponsors toe zijn de spelers dit eigenlijk verplicht.

In mijn dossier 'topdammen' kwam ik in het fraaie Tomahaôk-jaarboek van de Westlandse ereklasser Tomahaôk - niet bedoeld als strijdbijl, maar letterlijk als tomatenhaak van het door Aad en Rein Prins gesponsorde tuinbouwbedrijf - waar Hans Jansen voor speelt, de volgende fraaie compositie van de voormalig Nederlands kampioen tegen.

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10810150835.png">

De opgave luidt: wit speelt en forceert winst.
Na 1.36-31 komt wit in een lange variant geforceerd tot winst.
1...17-22 gedw. 2.26x17 24-29 3.33x24 22x42 4.37x48 11x22 5.32-28 23x21 6.34-29! 25x23 7.31-26 19x30 8.26x8 30-34 gedw. 9.8-3 18-22 10.35-30! 34x25 11.3-8 6-11 (de beste) 12.48-43! 22-27 13.8-13 25-30 14.13x31 30-35 15.43-39 35-40 16.39-34 40x29 17.31-18 29-33 en 18.18-1, waarna vervolgens 19.1-6 altijd wint. Een fraai compact geheel.

Een andere compositie, veelbetekenend voor de genialiteit van Hans Jansen is

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10810157076.png">

waarbij zwart combineert, maar wit remise maakt.
Zwart combineert door 1...19-23 2.28x19 22-28 3.32x5 21x14 4.5x21 16x20, waarna zwart liefst 2 schijven wint, maar 5.26-21!
<img src="http://fmjd.org/dias/save/10810169712.png">
met een vrijwel symmetrische positie op beide bordhelften geeft nog remise.



Tot besluit een niet gemakkelijke opgave aan de lezers. Het dateert uit het eerste grote internationale optreden van Hans Jansen (Suikerdamtoernooi 1972) als 16-jarige tegen niemand minder dan Piet Roozenburg. Vorig jaar nog gaf Alex Mathijssen op de KNDB-website een leuke uitleg over de positie van het diagram, die hij terecht kwalificeerde als een heksenketelvariant.

Piet Roozenburg
<img src="http://fmjd.org/dias/save/10810163208.png">
Hans Jansen

Jansen speelde destijds 1.35-30 en 2.29-23, waarna de boeiende partij later in remise eindigde. Mathijsen vroeg zich terecht af wat de consequenties geweest zouden zijn van 1.36-31! Aan de lezers de opgave om uit te zoeken wat de gevolgen van deze zet en de daaraan verbonden logische(!) variante precies zijn. Volgende week de oplossing."
Copyright: Harm Wiersma

Het eerste fragment is uitgebreid behandeld door Ton Sijbrands in de Volkskrant van 10 januari 2004.

Prachtige studie Hans Jansen op Bijlmer-toernooi
de Volkskrant, Denksport, 10 januari 2004
Wedstrijdverslag
Ton Sijbrands


Hans Jansen toonde al bij de start van het Bijlmertoernooi een prachtige studie, waarin een uitgesproken partij-stand vrijwel naadloos in een aan de problematiek ontleende motiefstand uitmondt. Zie diagram 1

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10740051892.png">

1.36-31!

Met 1.37-31 17-22 komt wit er niet, al moet zwart het na 2.28x17 21x12 3.27-21 16x27 4.31x22 18x27 5.32x21 nog wél even secuur spelen.

1...17-22 2.26x17! 24-29 3.33x24 22x42 4.37x48 11x22

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10740062142.png">

Wit staat nu dermate goed dat hij zelfs uit twee geheel verschillende winsten kan kiezen. Want behalve de sierlijke afwikkeling uit de hoofdvariant zou ook 5.34-29 tot het gewenste doel leiden. Eén voorbeeldje: 5...23x34 6.30x39 19x30 7.35x24 6-11 8.39-34 11-17 9.48-42 17-21 10.34-29 18-23!? 11.27x9! 23x34 en na bijvoorbeeld nog 12.31-26(!) 34-39 (12...21-27 13.32x21 16x27 14.9-3 +) 13.26x17 39-43 14.17-12 43-48 15.42-38 48-26 16.12-7 26-8 17.7-2 8x35 18.9-3/4 wint wit door overmacht.

5.32-28(!!)

Maar dit is veel mooier.

5...23x21 6.34-29! 25x23 7.31-26 19x30 8.26x8 30-34 9.8-3!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10740064074.png">

Verhindert 9...34-39 door 10.3-17 +.

9...18-22

De enige parade tegen de dreiging 10.3-25, waarop nu 10...22-27 = zou volgen.

10.35-30(!)

Het tweede en laatste 'onscherpe' moment: in plaats van 10.35-30 wint ook 10.48-43. Het fraaie motief uit de hoofdvariant zou daarmee echter aan onze neus voorbijgaan.

10...34x25

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10740065608.png">


11.3-8!

Maar nu het 4x3-eindspel tot een 4x2 gereduceerd is, klopt het allemaal als een bus: op straffe van puntverlies mag wit geen moment van onderstaande spelgang afwijken!

11...6-11

De taaiste verdediging. Zo wint op 11...22-28 zowel 12.8-19 28-33 13.48-43! (bijvoorbeeld 13...16-21 14.19-24 +) als direct 12.48-43. En 11...22-27 12.8-13! brengt zwart evenmin verder, bijvoorbeeld 12...27-32 13.13-19 16-21 14.19x46 25-30 15.48-43 30-35 16.46-23! 21-27 17.43-39! 27-32 18.23x46 35-40 19.39-34! 40x29 20.46-28! 29-34 21.28-44 +. Waarbij overigens wél bedacht dient te worden dat wit op onmiddellijk 12...16-21 enkel en alleen wint door naar veld 31 te slaan (13.13x36? 25-30! 14.36-18 30-35! enz. =) en 13...25-30 met de dammanoeuvre 14.31-26!! 21-27 15.26-17! (15...27-32 16.48-42 30-34/35 17.17-44 +) te beantwoorden.

12.48-43!!

Alleen zo. Onmiddellijk 12.8-13? faalt op 12...11-17! 13.13x27/36 25-30!, waarna winst voor wit van de baan is.

12...22-27 13.8-13!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10740066885.png">


Nu pas.

13...25-30!?

De aanzet tot een buitengewoon spannende ontknoping. Onmiddellijk 13...25-30 geeft veel meer verweer dan eerst 13...27-32 14.13-19 en dan pas 14...25-30, waarop wit immers betrekkelijk simpel 15.19x37/46 30-35 16.37/46-23! en aansluitend 43-39-34 + laat volgen.

De 'tekstzet' is des te giftiger omdat, nu 48 op 43 staat, het 3x2 eindspelletje na 14.13x35? 27-31! 15.43-38 31-36 16.35-19 11-17! (16...16-21? 17.38-32! +) niet meer blijkt te winnen. Maar wit heeft beter:

14.13x31/36! 30-35 15.43-39!!

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10740067754.png">

En niet het voor de hand liggende 15.31/36-18? wegens 15...11-17 of 15...16-21 met de niet te pareren remise-dreiging 16...17-22/21-27! annex 17...35-40 =.

15...35-40 16.39-34! 40x29 17.36-18!! 29-33 18.18-1!! Zie diagram 2

<img src="http://fmjd.org/dias/save/10740068486.png">

Er is nu een prachtige, voor zover ik weet uit 1917 daterende motiefstand van de Twentse dampionier G. Mantel ontstaan. Tegen de dreiging 19.1-6 + staat zwart machteloos. Dat wil zeggen: hij kan nog wel 18...16-21 19.1-6 21-27 proberen, maar dan wint wit na 20.6x39/50 27-32 21.39/50-33! 32-37 22.33-47 precies op tempo!

Een indrukwekkend geheel. En ik zou geen zinnige reden kunnen bedenken waarom Jansen de (4x2) stand na 10...34x25 niet gewoon als een fonkelnieuwe (eindspel)compositie zou presenteren!

Copyright: Sijbrands, T.

[Kosmos]

Na dit zware geschut van de Mysticus een probleempje van een iets lichtvoetiger allooi:



Gistern8 inelkaar geknutseld.
Wit wint door 7 ééngevers op rij!

[Yabidooo]

29-23 (1)
38-33 (2)
49-43 (3)
39-33 (4)
33-28 (5)
34-30 (6)
41-37 (7)

He ik nou een priiske won?

[Kosmos]

29-23 (1)
38-33 (2)
49-43 (3)
39-33 (4)
33-28 (5)
34-30 (6)
41-37 (7)

He ik nou een priiske won?

Je kunt het verrassingspakket afhalen bij Het Dampaleis aan de Dokummer Ee.

[Yabidooo]

Dan kom ik mijn verassingspakket vanavond wel even ophalen [img]images/smilies/icon_surprised.gif[/img]

Ik hoop dat het dampaleis open is!

Rond 22.45 kun je me verwachten!