Techniek plusremises

[frank teer]

Inderdaad zou Shvarzman tegen Buzjinsky na de "zet" 48-48 hebben gewonnen via de variant 1. 16-11 48-42 2. 11-07 42-24 3. 07-02 24-35 4. 44-06 34-39 5. 50x17 45-50 6. 02-30 of 1.16-11 48-43 2. 11-07 43-49 3. 44-06 34-39 4. 50x11 45-50 (49-40 7-1) 5. 26-21 49x16 6. 07-02 16x07 7. 02x11. Mijn waarneming als arbiter bij dit gebeuren was als volgt: Buzjinsky zette zijn dam op 37 maar hield hem nog enkele seconden vast. Schwarzman riep iets, mogelijk dat hij gestoord werd omdat hij het bord niet kon zien met de arm van Buzjnsky erover heen (Schwarzman had nog 5 seconden voor enkele zetten, dus een begrijpelijke reactie). Buzjinsky was zo vriendelijk de dam even terug te zetten op het uitgangsveld om zo nog even over zijn zet na te denken. Schwarzman riep "move". Ik heb toen gezegd dat uiteraard (aanraken is zetten immers) Buzjinsky nu met 48 moest spelen. Buzjinsky deed 48-42 met het bekende vervolg. Na de partij kwam Schwarzman met zijn protest, eerst bij de arbiters die het afwezen en daarna bij de Jury d'Appel.
Met zijn opmerking "move" had hij bedoeld dat Buzjinsky de "zet" 48-48 had gedaan. Ook in Rusland was zoiets gebeurd en daar was besloten dat er een zet was gespeeld. De arbiters van het WK interpreteerden het echter als een sportief gebaar van Buzjinsky om de dam even terug te zetten.
Het laatste woord is nu aan de Jury d'Appel die voor zover ik weet nog geen uitspraak hebben gedaan.

[Casper van der Tak]

Inderdaad zou Shvarzman tegen Buzjinsky na de "zet" 48-48 hebben gewonnen via de variant 1. 16-11 48-42 2. 11-07 42-24 3. 07-02 24-35 4. 44-06 34-39 5. 50x17 45-50 6. 02-30 of 1.16-11 48-43 2. 11-07 43-49 3. 44-06 34-39 4. 50x11 45-50 (49-40 7-1) 5. 26-21 49x16 6. 07-02 16x07 7. 02x11. Mijn waarneming als arbiter bij dit gebeuren was als volgt: Buzjinsky zette zijn dam op 37 maar hield hem nog enkele seconden vast. Schwarzman riep iets, mogelijk dat hij gestoord werd omdat hij het bord niet kon zien met de arm van Buzjnsky erover heen (Schwarzman had nog 5 seconden voor enkele zetten, dus een begrijpelijke reactie). Buzjinsky was zo vriendelijk de dam even terug te zetten op het uitgangsveld om zo nog even over zijn zet na te denken. Schwarzman riep "move". Ik heb toen gezegd dat uiteraard (aanraken is zetten immers) Buzjinsky nu met 48 moest spelen. Buzjinsky deed 48-42 met het bekende vervolg. Na de partij kwam Schwarzman met zijn protest, eerst bij de arbiters die het afwezen en daarna bij de Jury d'Appel.
Met zijn opmerking "move" had hij bedoeld dat Buzjinsky de "zet" 48-48 had gedaan. Ook in Rusland was zoiets gebeurd en daar was besloten dat er een zet was gespeeld. De arbiters van het WK interpreteerden het echter als een sportief gebaar van Buzjinsky om de dam even terug te zetten.
Het laatste woord is nu aan de Jury d'Appel die voor zover ik weet nog geen uitspraak hebben gedaan.

Schwarzman is een goede vriend, maar laten we hopen dat deze onzin niet toegewezen wordt.

[Jan Pieter]

Schwarzman is een goede vriend, maar laten we hopen dat deze onzin niet toegewezen wordt.

Lijkt me kansloos. Over de Engelse versie van het FMJD-reglement zou je nog kunnen discussieren. Daarin wordt gesproken over het afsluiten van een 'move', wat zowel een verplaatsing als een beweging zou kunnen zijn. De Franse versie heeft het echter over een 'déplacement', wat m.i. alleen maar uitgelegd kan worden als een verplaatsing van een veld naar een ander veld.

[Alex]

Schwarzman is een goede vriend, maar laten we hopen dat deze onzin niet toegewezen wordt.

Lijkt me kansloos. Over de Engelse versie van het FMJD-reglement zou je nog kunnen discussieren. Daarin wordt gesproken over het afsluiten van een 'move', wat zowel een verplaatsing als een beweging zou kunnen zijn. De Franse versie heeft het echter over een 'déplacement', wat m.i. alleen maar uitgelegd kan worden als een verplaatsing van een veld naar een ander veld.

Je kan ook een zet hebben van veld x naar veld x, maar dat noemen we dan een rondslag.

Had er overigens niet moeten worden ingegrepen, een zet of slag moet namelijk in één beweging worden uitgevoerd.

(Zo is er eens een schijf (of zelfs dam?) van het bord verdwenen, die iemand in zijn hand had om mee te zetten, maar hij dacht nog na, zette deze schijf/dam naast het bord, dacht verder en zette toen toch maar een andere....)

[Piet Bouma]

Keren we na dit intermezzo maar weer terug naar het onderwerp: de plusremise. In de derde ronde van het WK speelde Guntis Valneris met wit tegen Edvard Buzinskij. En hij kwam verloren te staan.



In de diagramstand (elk had nog een minuutje op de klok) wint 47…18-23 vrij eenvoudig. Buzinskij kwam op het lumineuze idee 47….14-20? te spelen. En de bordjes werden vrijwel met kerende post verhangen:

48.43-38 18-23(?) 49.37-32 16-21 50.30-25 24-29 51.25x14 19x10
Opeens blijkt de omsingeling kansrijk te zijn.

52.35-30 10-14 53.46-41 14-20 54.38-33 29x38 55.32x43 23-29 56.30-24 29-33 57.24x15 33-38 58.43x32 27x38 59.41-37 38-43 60.37-32



In deze stand besluit Buzinskij naar een minnetje af te wikkelen met 60…22-27, want na 60…43-49 61.15-10 49x27 62.10-4 27-49 63.4x16 zou het best wel eens gewonnen voor wit kunnen zijn….
Hoe moeten we dit plusje nu beoordelen? Een gelukkige plus voor wit? Of een terechte plus na de blunder op de 47e zet?
En moeten we niet concluderen dat je vanuit een omsingeling best een plus kunt scoren (en ligt dat in dit geval aan – net zo als vaak in een gewoon eindspel – de positie van de witte schijven aan de rand?).

[Piet Bouma]

In de negende ronde het duel Guntis Valneris – Mor Seck.



In de diagramstand na 57.23-18 heeft wit groot voordeel. Misschien dat er zelfs wel ergens een analytische winst inzit? Mor Seck zet maar eens de route naar de damlijn in.

57…16-21 58.27x16 26-31 59.28-22 31-36 60.22-17 19-23 61.18x29 36-41 62.32-27 41-46


Wit staat inmiddels twee schijven voor…, maar het wint zo te zien op geen enkele manier. Valneris besluit om dan maar in arren moede snel een plus te forceren….

67.6-1 12-18 68.1x23 46x14 69.21-16 14-3 70.11-7 20-24 71.29x20 3x25. Plus.

Morgen eens aandacht voor de drie plusjes van de Nederlanders.

[pietervdvorm]

Het is uiterst moeilijke, ondoorzichtige materie. Uit de rubriek van Harm Wiersma komt de volgende stand, een analysevariant in de partij Amrillaev - Artykov:



Wiersma geeft aan dat dit nét niet wint. Zowel 5-28 (verhindert 45-50??) als 38-33 (met het idee om vier dammen te halen) zijn remise. Op 38-33 volgt namelijk (45-50!) 33-29 (50-17!) gevolgd door 17-3.

Stel dat je in deze stand na lang rekenen erachter komt dat het inderdaad niet meer wint. Hoe behaal je dan dat plusje? Het handigste is natuurlijk om het in deze stand gewoon voor te stellen. Zwart zal dolblij zijn dat-ie ontsnapt is en dat willen vieren met een biertje aan de bar. Maar stel dat zwart zegt: Laat maar zien dan... Wat is dan de makkelijkste manier voor wit om dat plusje te behalen? Zit er eigenlijk sowieso nog een plusje in?

Een paar varianten die laten zien dat het nog niet zo simpel ligt:
A) 1. 5-28 31-36 2. 28-50 16-21 3. 48-42 27-31 4. 38-32 21-27 5. 32X32 31-37 6. 42x31 36x16 en remise.
B.) 1. 38-33 45-50 2. 33-29 5-17 3. 29-24 17-3 4. 47-42 27-32 5. 6x26 16-21 6. 26x17 3x21 7. 42-37 21-38 8. 24-19 38-42 9. 37-32 42-47 10. 32-28 47-41 11. 28-23 41-36 12. 19-14 36-41 13. 23-19 41-28 14. 48-43 28-37 en remise.

[thijs van den broek]

Het is uiterst moeilijke, ondoorzichtige materie. Uit de rubriek van Harm Wiersma komt de volgende stand, een analysevariant in de partij Amrillaev - Artykov:



Wiersma geeft aan dat dit nét niet wint. Zowel 5-28 (verhindert 45-50??) als 38-33 (met het idee om vier dammen te halen) zijn remise. Op 38-33 volgt namelijk (45-50!) 33-29 (50-17!) gevolgd door 17-3.

Stel dat je in deze stand na lang rekenen erachter komt dat het inderdaad niet meer wint. Hoe behaal je dan dat plusje? Het handigste is natuurlijk om het in deze stand gewoon voor te stellen. Zwart zal dolblij zijn dat-ie ontsnapt is en dat willen vieren met een biertje aan de bar. Maar stel dat zwart zegt: Laat maar zien dan... Wat is dan de makkelijkste manier voor wit om dat plusje te behalen? Zit er eigenlijk sowieso nog een plusje in?

Een paar varianten die laten zien dat het nog niet zo simpel ligt:
A) 1. 5-28 31-36 2. 28-50 16-21 3. 48-42 27-31 4. 38-32 21-27 5. 32X32 31-37 6. 42x31 36x16 en remise.
B.) 1. 38-33 45-50 2. 33-29 5-17 3. 29-24 17-3 4. 47-42 27-32 5. 6x26 16-21 6. 26x17 3x21 7. 42-37 21-38 8. 24-19 38-42 9. 37-32 42-47 10. 32-28 47-41 11. 28-23 41-36 12. 19-14 36-41 13. 23-19 41-28 14. 48-43 28-37 en remise.

Is 48-43 misschien ook nog een optie? Stelt zwart ook wel voor wat problemen toch. (vraag me eigenlijk af waarom dat niet wint heb geen analyse programma bij de hand)

[ildjarn]

Is 48-43 misschien ook nog een optie? Stelt zwart ook wel voor wat problemen toch. (vraag me eigenlijk af waarom dat niet wint heb geen analyse programma bij de hand)

48-43 31-36 43-39 45-50.

[Piet Bouma]

Alexander Baliakin boekte maar één plusremise tegen Allan Silva in de 18e ronde van het WK.



In de diagramstand lijkt Alexander het aardig voor elkaar te hebben. Silva kan niet meer aan schijfverlies ontkomen. Maar in dit WK garandeert dit natuurlijk totaal geen winst…..

49…16-21 50.27x16 51.26-21 22x33 52.21x12 33-39 53.12-7 39-43 54.40-35 43-48 55.7-1 48x26 56.1x45 26-17 57.45-50 17-12 58.16-11 12-1 59.11-6 9-13 60.32-27 13-19 61.50-39 19-24 62.39-30 24-29 63.30-39 10-14 64.27-21 1-12 65.21-16 12-1 66.39-17 14-20 67.17-22 20-25 68.22-50 29-34 69.16-11 1-29



Ik kan me bijna niet voorstellen dat er in dit eindspel geen winst heeft gezeten. Misschien dat Rein Halbersma Kingsrow er nog eens op los kan laten. Maar de diagramstand is een plusje, dat Baliakin waarschijnlijk met veel ergernis binnenhaalde:

70.6-1 29-47 (tuint niet in 29-15??) 71.1x40 25-30 72.35x24 47x15.

[Piet Bouma]

Roel Boomstra pakte zijn eerste plus met wit tegen Alexander Mogilianski in de 14e ronde.



Een partij waar ik weinig van begrijp/begreep. Na zo’n 30 zetten een volstrekt uitgewoede stelling. Bewonderenswaardig is dan de stelling na 50 zetten, waar het tempo precies goed staat voor Roel (of is het toeval?). Enfin, Mogilianski pakt linea recta een plusremise.

51.39-33 19-23 52.29-24 23-29 53.25-20 29x27 54.20x9 36-41 55.47x36 27-31 56.36x27 22x31 57.9-4 Plus. Terecht?

[Piet Bouma]

De partij van Roel Boomstra tegen Alexander Getmanski uit de 18e ronde heeft iedereen natuurlijk nog helder op het netvlies staan. Roel kon een forcing nemen en later in de partij combineert hij, terwijl een ruiltje 40-34x44 opnieuw de winst had opgeleverd.



De diagramstand is de stand na de combinatie en het damoffer van zwart. Schijfwinst weer niet voldoende voor de winst….

46.23-18 26-31 47.18-12 31-36 48.48-42 16-21 49.34-29 21-27 50.12-7 14-19 51.1-6 41-46 52.7-2 19-23 53.29x18 36-41 54.18-13 27-32 55.38x27 41-47 56.27-22 (iemand in de chatbox sprak de hoop nog uit dat Getmanski 47x17 of 47x11 zou slaan….) 47x8 en een plus.

[pietervdvorm]

Roel Boomstra pakte zijn eerste plus met wit tegen Alexander Mogilianski [...]. Plus. Terecht?

Ik begrijp niet goed wat je bedoelt met dat 'terecht'. Ik bedoel: Wanneer het remise is, begint er een nieuw spel (voor dat plusje) waarbij heel andere regels gelden, die weinig van doen hebben met de regels die eerder golden. Hooguit kun je opmerken dat in de praktijk 'groot voordeel' soms beloond wordt met een plusje, maar dit is zeker niet principieel. Als voorbeeld weer die partij Kroesbergen - Thijssen, die een plusje voor wit opleverde. Na de 51e zet van wit stond het daarin als volgt:



Met een plusje voor wit. Terwijl je toch moeilijk kunt zeggen dat Kroesbergen hier 'groot voordeel' heeft, en al helemaal niet dat hij 'net niet wint'. Dat plusje zit er niet in in bijv. de volgende stand:



Je zou kunnen beweren dat wit in de tweede stand (twee schijven voorsprong!) dichter bij een normale overwinning was dan in de eerste stand, maar doet dat ertoe? Er gelden nu eenmaal andere strategische principes. Zolang nog niet beslist is of het remise wordt, zullen in veel gevallen schijven op 48 en 50 sterk kunnen zijn. Zodra duidelijk is dat het remise wordt en het in het vervolg alleen nog gaat om een plusje, hadden die schijven op 48 en 50 in veel gevallen veel beter op 36 en 46 kunnen staan (het kunnen oversteken van de lange lijn is dan immers van groot belang!).

Ik geef meteen toe dat het in de praktijk relatief vaak voorkomt dat een speler die nét niet wint een plusje behaalt. Maar het is even goed mogelijk dat een speler nét niet wint en dat er niet eens een plusje uitrolt, terwijl een andere speler geen enkele winstkans heeft maar wél wordt beloond met een plusje. Met 'terecht' heeft dat m.i. niets te maken. Neem bijv. de volgende stand (ik heb die al eens eerder gepost):



(zwart aan zet)

Wit behaalt hier een plusje. Is dit terecht? Ja, natuurlijk! Als het om plusjes gaat, is het principieel immers niet belangrijk of een speler 'dicht bij een gewone winst was' of niet, het gaat erom dat die speler de remise zó op het bord krijgt dat hij meer hout (drie schijven) heeft dan de ander, en in dat laatste diagram is dat gelukt.

[Foeke]

Alexander Baliakin boekte maar één plusremise tegen Allan Silva in de 18e ronde van het WK.



In de diagramstand lijkt Alexander het aardig voor elkaar te hebben. Silva kan niet meer aan schijfverlies ontkomen. Maar in dit WK garandeert dit natuurlijk totaal geen winst…..

49…16-21 50.27x16 18-22 51.26-21 22x33 52.21x12 33-39 53.12-7 39-43 54.40-35 43-48 55.7-1 48x26 56.1x45 26-17 57.45-50 17-12 58.16-11 12-1 59.11-6 9-13 60.32-27 13-19 61.50-39 19-24 62.39-30 24-29 63.30-39 10-14 64.27-21 1-12 65.21-16 12-1 66.39-17 14-20 67.17-22 20-25 68.22-50 29-34 69.16-11 1-29



Ik kan me bijna niet voorstellen dat er in dit eindspel geen winst heeft gezeten. Misschien dat Rein Halbersma Kingsrow er nog eens op los kan laten. Maar de diagramstand is een plusje, dat Baliakin waarschijnlijk met veel ergernis binnenhaalde:

70.6-1 29-47 (tuint niet in 29-15??) 71.1x40 25-30 72.35x24 47x15.

Roel Boomstra liet tijdens de laatste ronde het volgende zien:
Als wit op de 64e zet i.p.v. 27-21 64.27-22 speelt kan de volgende stand ontstaan:

Nu is na (01-29) verrassend uit: 50-45 !! Roel zelf noemde dit een computerzet.

[Piet Bouma]

Roel Boomstra pakte zijn eerste plus met wit tegen Alexander Mogilianski [...]. Plus. Terecht?

Ik begrijp niet goed wat je bedoelt met dat 'terecht'. Ik bedoel: Wanneer het remise is, begint er een nieuw spel (voor dat plusje) waarbij heel andere regels gelden, die weinig van doen hebben met de regels die eerder golden......

Mijn insteek over de plusjes en de techniek daarachter is denk ik wat anders. Ik zie het nog steeds als hetzelfde spel al zitten er een paar andere regeltjes bij. Maar meerslag gaat nog steeds voor, slaan is verplicht en op de damlijn krijgen we een dam.
De techniek probeer ik nu te “vinden” in de plus-eindspelen, die tijdens het WK zijn ontstaan. Want dat is het hoogste niveau waarop gespeeld wordt en ook het niveau waar de remisegrens het hoogste is.
En ik verdeel de plusjes daarbij momenteel in drie categorieën:
a) de plus na een gemiste (overmachts)winst. Voorbeelden zijn hiervan Schwarzman – Buzinskij en Valneris – Mogilianski.
b) de plus in een partij waarbij je net niet de (overmachts)winst pakt. Voorbeelden Valneris – Seck en Baliakin – Silva.
c) de plus, die meer per “toeval” ontstaat (Dul – Georgiev, blunder:plus weggeven) misschien het beste te vergelijken met de verliespartij van Schwarzman tegen Getmanski (blunder terwijl de partij remise was). Onder het toeval schaar ik tot dusver ook nog maar even de partij Boomstra – Mogilianski. Daar ontstaat een plusremise vanuit een vrijwel gelijkwaardige stelling. Al zou je met nader onderzoek misschien ook kunnen concluderen dat situaties waarbij het (laatste) tempo beslissend is voor plus, mogelijk vergelijkbaar is met een gewone partij waarbij het hebben zo’n (laatste) tempo ook beslissend kan zijn.

Het zal duidelijk zijn dat de situaties a en b (groot voordeel) voor mijn gevoel het meest aansluiten op de waardering naar een plusje toe en het oordeel “terecht”.

Om een oordeel “terecht” of “onterecht” over een plusremise te kunnen uitspreken (hoe discutabel dit ook kan zijn), vind ik dat je ook de voorgaande zettenreeks moet kennen. In het geval van de partij Kroesbergen – Thijssen is dat eigenlijk zeer vermakelijk.



Met nog 31 seconden op de klok heeft Thijssen (zwart) een schijf meer!! Kroesbergen heeft 4 ½ minuut. Het vervolg:

42…17-22 43.27x18 13x22 44.26-21 16x27 45.24-19 14-20 (nog 12 seconden) 46.19-14 38-43 47.14x12 43-49 48.12-8 22-28? (nog 4 seconden, beter is natuurlijk 49-32 met waarschijnlijk een plus voor zwart na 49.8-3 32x14 50.47-41 14x46 51.3x25 27-31, of is dat een gewone remise??) 49.23x21 49x16 50. 47-41 20-25? (nog 3 seconden, hier was 20-24 dacht ik nog een gewone remise). 51. 8-2 en hier kwam uiteindelijk dus de plus voor wit.
Tja, vergelijk dit eens met het spelverloop van Gantwarg – Georgiev (Gantwarg komt vrijwel gewonnen te staan en verliest in tijdnood de controle en de partij). Allebei dus damsport met een “gelukkige/(toevallige?)” uitkomst! Of was het allebei casino-dammen

Het voorbeeld dat Pieter geeft met de schijven achter de lange lijn (wat geen plusje bevat) is ook illustratief. Ik zet er eens twee naast van ons huidige damspel/eindspel.
In de eerste dia (zwart aan zet) zien we een eindspel dat vrij moeiteloos naar overmachtwinst toegaat. Het tweede diagram is in eerste oogopslag nog veel voordeliger voor wit. Er staan al twee dammen op het bord en die ene witte schijf staat al weer verder dan veld 16. Maar we kennen het allemaal als de anti Scouppe. De witte schijf op 15 is al te ver opgerukt en wit verdrijft zwart niet meer van de lange lijn. Remise.



Zou het zo zijn dat we in de (wat moeilijkere) pluseindspelen soortgelijke wetmatigheden terug zien als in ons “normale” (moeilijke) eindspel?
En met die verschillen tussen de tric-trac en de lange lijn?

Enfin, er zijn nog genoeg plusremises uit het WK te bekijken. Vooral de strategische partijen van Chizhov kijk ik naar uit….
Pas dan kan je misschien een heel voorzichtig oordeel geven of bij plusremises niet dezelfde principes gelden dan bij normale winsten. Maar een volledig ander spel: ik dacht het niet.