Is de puntenoverwinning interessant voor problemisten?

Eric van Dusseldorp · Post by **Eric van Dusseldorp** » Sun May 27, 2007 11:11

Iets uitgebreider: is de puntenoverwinning / zijn de plusjes interessant voor problemisten / eindspelcomponisten?

Guido van de Berg:
"De puntenoverwinning voegt toch heel wat toe aan het damspel. Een nieuwe tak van de problematiek: "wit speelt en wint met 9-1". Of "wit speelt en scoort een plusje", zo je wilt."

Daar valt wel iets zinnigs over te zeggen.
Aan de ene kant is het waar dat er boekenplanken kunnen worden gevuld met composities met opdrachten als: wit speelt en scoort 8-2. Of wit speelt en houdt het beperkt tot 3-7. Of eenvoudig: wit speelt en scoort een plusje.

Heel veel nieuwe problematiek dus. Maar vinden problemisten en eindspelcomponisten het ook interessante materie? Er zit een grote adder onder het gras: (eindspel-)problemisten -althans 95% van hen- houden van scherpte.

Problemisten en eindspelauteurs verschillen een tikje van mening over wat scherp is en wat niet, maar ze zijn het erover eens dat wit met het kleinst mogelijke krachtsverschil moet winnen. Geen ballast of meerduidigheid.

En dat is het probleem met Delftse eindspelen. Voor analysatoren is het een interessante vraag: levert de Woldouby een 9-1 of een 8-2 'overwinning' op. Maar problemisten zijn geen analysatoren pur sang en houden in de regel niet zo van ballast- en technische eindspelen. Maar het kan zijn dat problemist Siep Korteling (Steenslag), een groot voorstander van 'Delfts', daar anders over denkt.

Mijn stelling is dus: de puntenoverwinning is voor problemisten / eindspelcomponisten niet interessant. Het is maar een stelling, dus iedereen mag erop schieten.

ildjarn · Post by **ildjarn** » Sun May 27, 2007 11:58

Voor het partijspel is het verschil in remisescores van belang, omdat er een hele partij voorzit, waarin iemand voordeel kan halen, dat niet beslissend is. Omdat dit voorspel bij composities niet aanwezig is, is de noodzaak van een gradatie tussen 5-5 t/m 9-1 remises (ja, ik blijf dit 'remise' noemen. Het is geen winst) niet aanwezig, omdat er geen noodzaak is het voorgaande overwicht in punten uit te drukken.

Ik zou het in ieder geval niet interessant vinden.

Wat overigens wel interessant zou zijn, maar dit is dan uit analytisch oogpunt, zijn 'Delftse databases'. Heeft iemand Michel Grimminck's database generator al eens herschreven voor andere puntentellingen? Dit zou het werk van analisten ook vergemakkelijken. Kijk bijv. naar 4-om-2 eindspelen. Deze zijn voor mensen nauwelijks te begrijpen, maar sinds de introductie van 6-stukken databases zijn de analyses van dit soort eindspelen tenminste foutvrij.

composite · Post by **composite** » Sun May 27, 2007 13:49

Puntenoverwinning in de problematiek? Dan hebben we het gewoon over een mislukt probleem. Ik heb er nog wel een paar duizend liggen.

pietervdvorm · Post by **pietervdvorm** » Sun May 27, 2007 20:58

Als ik erover nadenk: uit een ander draadje (WHDB-kampioenschap 2006) kopieer ik het mooiste wat ik tot nog toe in de categorie Delfts / plusjes heb gezien. Echt scherp (vanuit de problemist bezien) is het natuurlijk niet, maar ik denk dat dat inherent is aan dit soort eindspelen. Het uitgangspunt 'zwart houdt geen stukken meer over' lijkt me scherper en principieler dan 'zwart houdt weliswaar stukken over, maar als je die gaat tellen, dan blijkt dat hij in alle gevallen in de slotstand minstens x stukken minder heeft dan wit'. Met betrekking tot Delfts denk ik dat de problematiek zal moeten vasthouden aan 'wit speel en wint'- waarbij winnen staat voor: alle stukken van de tegenstander vastzetten of veroveren. Dus de 2-0, 5-0, 10-0 of x-0 uitslag.

GuidoB wrote:Het kampioenschap is nog steeds te volgen op http://www.whdb.nl/cms/index.php?option ... &Itemid=45. Inmiddels zijn we drie rondes ver en er in één puntenoverwinning gevallen. En wat voor een! Kijkt en oordeelt u zelf. De analyse is van de master himself, Henk de Witt.

Ronde 3. Geert Prinsen - Fred Ivens ½ - 1½.

Diagram 1 ontstond na 70...49-16. De partij werd hier afgebroken en na analyse kwamen de spelers ½-1½ overeen.
Wit moet weg met de dam, bijv. 6-33. Zwart speelt dan 1-6! en de witte dam mag niet losstaan vanwege 16-21. Zwart komt dan altijd tot de stand in diagram 2 (analysediagram)

analysediagram

Diagram 2. De positie van de witte dam is niet zo belangrijk. Wit aan zet. De witte dam mag niet losstaan vanwege 34-40. 15-47 is ook verhinderd.
1.15-47? 39-38! en zwart wint. Dus 1.15-4 (gedwongen) 39-33!
Zie diagram 3.

Wit moet nu een schijf offeren, want losstaan met de dam op bijvoorbeeld 9 of 10 verliest door 34-40 en 33-39. Na 4-31/36 wint zwart door 33-22! Na 4-15 wint zwart door 33-24! Wit moet dus offeren, zwart haalt derde dam en boekt een puntenoverwinning.

Diagram 4 was de stand na 64...42-48. Terug redenerend kunnen we zeggen dat hier al sprake is van een theoretische puntenoverwinning voor zwart.
Het hele eindspelletje is ook levensgevaarlijk voor wit in verband met het aanjaageffect. Hij kan het beste maar zo snel mogelijk in een puntennederlaag berusten.

Henk de Witt · Post by **Henk de Witt** » Mon May 28, 2007 13:05

De problematiek is weliswaar afgeleid van het partijspel, maar heeft zich ontwikkeld tot een geheel eigen kunstzinnige tak.
Er wordt nog 'gewonnen', maar de spelers zijn abstracties geworden. Het 'wit speelt en wint' dient puur voor het demonstreren van een afwikkeling waarin elementen als verrassing, finesse, schoonheid en scherpte die ons ook zo aantrekken in het partijspel worden ontdaan van alle ruis, rafels en rommel die het partijspel aankleven. Omgekeerd mis je in de problematiek de adrenaline die een spannende partij meebrengt. Puzzel in plaats van sport. Beiden vullen elkaar voortreffelijk aan.

De puntenoverwinning beinvloedt de problematiek niet, heb ik tot nu toe altijd gedacht. De problematiek gaat voor het scherpste, de knock out overwinning.
Maar ik moet zeggen dat het eindspelletje Prinsen-Ivens uit het WHDB-kampioenschap dat Pieter van der Vorm aanhaalt anders doet vermoeden. Uitgaande van de puntenoverwinning is dit eindspel esthetisch even bevredigend als bijvoorbeeld een drie om een knock out winst. Het lijkt me dus logisch dat met het partijspel ook de problematiek verder zal evolueren.